Φώτα ολόφωτα, φωτεινά, εορτή των Φώτων ή των Θεοφανείων χθες,όπως συνηθίζουμε να την αποκαλούμε, όπου, κατά τη Βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη, έγινε η φανέρωση και των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη Γεωργάνα
Ο λόγος για το φάος, φως, λέξη ομηρική. Στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια η ηώς, η αυγή, δηλαδή, έφερνε φόως στους θνητούς και σηματοδοτούσε το ξεκίνημα μιας νέας ημέρας.
Αυτό το φως ήλθε σε μας και επιβιώνει μέσα από ένα πλήθος λέξεων, ετυμολογικά συγγενών, αλλά και εκφράσεων. Θα ρίξουμε φως σε ορισμένες από αυτές, όχι άπλετο, μια που είναι πολύ δύσκολο να εξαντλήσουμε το σημασιολογικό πεδίο. Αν το επιχειρήσουμε, θα σας αλλάξουμε τα φώτα, θα σας εξαντλήσουμε, με άλλα λόγια. Κάτι τέτοιο δεν το επιθυμούμε, τώρα που η νέα χρονιά είδε το φως.
Τη χρονιά που πέρασε, έτη φωτός (=πάρα πολύ) απείχαμε από το να ισχυρισθούμε ότι υπήρξε ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Τώρα ελπίζουμε: γενηθήτω φως. Όταν θα ηρεμήσει πλέον η περιοχή, με μια μεγαλύτερη αισιοδοξία θα αναφωνήσουμε: εγένετο φως (=λυτρωθήκαμε). Και οι δυο φράσεις προέρχονται από την Παλαιά Διαθήκη, από το βιβλίο της Γενέσεως.
Ενώ λέμε ότι η δικαιοσύνη θα δώσει τα φώτα της, για να διαλευκανθούν υποθέσεις που εκκρεμούν εδώ και καιρό.
Ωραία όλα αυτά! Στο μεταξύ, οι διακοπές για τους μικρούς φωστήρες, τους μαθητές, συνεχίζονται για λίγο ακόμα. Υπό το φως (=από την οπτική γωνία) αυτής της ελάχιστης ανάπαυλας που τους απομένει, ξεκουράζονται ακόμη. Στο πίσω μέρος του μυαλού τους σκέφτονται ότι οι επόμενες διακοπές τους θα είναι όταν θα αναμένουν να λάβουν το άγιο φως, το αναστάσιμο, για να εορτάσουν το Πάσχα.
Στη γιορτή των Φώτων όλοι μας νιώθουμε λίγο μελαγχολικά, γιατί αντιλαμβανόμαστε ότι οι γιορτές τέλειωσαν και η φωταγώγηση των δρόμων και των σπιτιών θα λάβουν τέλος. Τα φωτάκια θα μπουν σε κουτιά και σε ντουλάπια και θα ξαναβγούν μετά από ένα χρόνο πάλι. Ανάλογη τύχη θα έχουν και τα φωσφοριζέ φορέματα. Θα περιμένουν, για να λάμψουν με τη φωτοχυσία άλλης γιορτινής βραδιάς.
Η φωτιά του τζακιού δε θα σβήσει ακόμη. Είναι χειμώνας και υπάρχει ανάγκη για ζεστασιά και θερμή ατμόσφαιρα.
Αν μελαγχολήσατε με το τέλος των διακοπών, υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. Έρχονται ηλιόφωτες αλκυονίδες ημέρες.
Α, για να μην ξεχνιόμαστε, τώρα μας ήλθε η φαεινή ιδέα ότι σήμερα γιορτάζουν οι Γιάννηδες και οι Γιάννες. Να τους χαιρόμαστε λοιπόν!
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
