Ελπίζουμε ο αντικαπνιστικός νόμος να μην είναι φρούδες ελπίδες και φρούδα όνειρα, ώστε να λειτουργήσουμε επιτέλους σαν κανονική χώρα, γιατί φρούδος είναι ο μάταιος, ο ανώφελος.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα
Φροῦδος, φρούδη, φροῦδον το αρχικό μας επίθετο με τα ωραία του στολίδια, δηλωτικά μιας προφοράς που δεν υφίσταται πλέον.
Φροῦδος στην πρώτη του έννοια ήταν εκείνος που έφυγε, εξαφανίσθηκε ή καταστράφηκε, οπότε δεν τον βλέπουμε. Η λέξη είναι σύνθετη με πρώτο συνθετικό την πρόθεση πρό- και δεύτερο το ουσιαστικό ὁδός. Φροῦδος, λοιπόν, όποιος είναι πρὸ τῆς ὁδοῦ μπροστά στον δρόμο, έτοιμος για αναχώρηση. Το π έγινε φ, γιατί η λέξη ὁδός έπαιρνε δασεία, οπότε το π έπαθε δασύτητα, όπως λέμε, λίγο πρόωρα. Και οι δυο λέξεις πρὸ- και ὁδὸς ενώθηκαν σε μια. Έπαθαν κράση, αναμείχθηκαν, όπως το κρασί, που προκύπτει όταν αραιώσουμε τον οίνο με το νερό, γιατί, αν δεν το αραιώσουμε, είναι άκρατο, χωρίς προσμείξεις, όπως το έπιναν οι αρχαίοι μας.
Γιατί πολυλογούμε με τα γλωσσικά πάθη; Για να ξεχαστείτε μέσα στην μαγεία της γλώσσας μας και να λησμονήσετε πόσο φρούδα, ατελέσφορα και ουτοπικά είναι πολλά από αυτά που κάνετε. Αντιθέτως, μπορείτε να συλλογιστείτε τα αντώνυμα του λήμματος, τα οποία παραπέμπουν σε καρποφόρες προσπάθειες, βάσιμες απαντοχές, χρήσιμες δραστηριότητες, σκόπιμες ενέργειες.
Την μεταφορική έννοια της λέξης πρώτος χρησιμοποίησε ο τραγικός Ευριπίδης, στην τραγωδία του Ίων. Ο ποιητής την έγραψε λίγο μετά την Νικίειο ειρήνη, για να τονώσει τις φρούδες ελπίδες των Ιώνων Αθηναίων, απογόνων του πρωταγωνιστικού προσώπου Ίωνος, ότι θα παραμείνουν οι κυρίαρχοι ηγεμόνες στον ελληνικό χώρο.
Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
