Αδήριτη η ανάγκη σήμερα να περιορίσουμε τις δαπάνες, μια που διανύουμε περίοδο κρίσης. Αδήριτες οι περιστάσεις μάς επιβάλλουν να αλλάξουμε πορεία πλεύσης και να βρούμε άλλες πιο πνευματικές ασχολίες, που μας ευχαριστούν ψυχικά και δεν απαιτούν τόσα έξοδα.
Της Σοφίας Μουρούτη Γεωργάνα
Αδήριτη, λοιπόν, ανάγκη είναι η επιτακτική ανάγκη και οι αδήριτες περιστάσεις αυτές που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε.
Η αρχική της μορφή ως επίθετο ήταν ὁ, ἡ ἀδήριτος, τὸ ἀδήριτον και ήταν σύνθετο επίθετο με πρώτο συνθετικό το ἀ- το στερητικό και το ρήμα δηρίομαι (=αγωνίζομαι). Ο ἀδήριτος, συνεπώς, ήταν αυτός που επικρατούσε αμαχητί, χωρίς αγώνα, αφού δῆρις ήταν ο αγώνας. Ήταν ακαταμάχητος και αδιαφιλονίκητος. Με αυτή τη σημασία συναντάμε τη λέξη και στα νέα ελληνικά, χωρίς την ψιλή των αλεξανδρινών. Μάλιστα στα αρχαία ελληνικά υπήρχε και ένας άλλος λίγο πιο ποιητικός τύπος ὁ ἄδηρις, τοῦ ἀδήριος με την ίδια έννοια.
Αν ταξιδεύσουμε στην ετυμολογία, θα δούμε ότι το δηρίομαι μάλλον συγγενεύει ετυμολογικά με το δέρω, το δέρνω. Άρα ο αδήριτος είναι αυτός που δεν μπορεί να αποφύγει κανείς, θα συμβεί έτσι κι αλλιώς, ο ενδιαφερόμενος δε θα δώσει ξύλο, για να τον κερδίσει.
Αδήριτη ανάγκη τώρα να σας αφήσουμε στην ησυχία σας να διαβάσετε και κάτι άλλο από το liberal. Επιτακτική και επιβεβλημένη η ανάγκη. Υπάρχουν πολλά ωραία να δείτε.
Πριν κλείσουμε, ας παίξουμε λίγο με τα συνώνυμα, ας προχωρήσουμε λίγο στην έρευνα, για να πούμε ότι αδήριτος είναι ο μοιραίος, που έτυχε μπροστά μας κι έτσι δεν είμαστε σε θέση να κάνουμε κάτι, για να τον αλλάξουμε. Θα τον δεχθούμε όπως είναι!
Μερικά αδήριτα των ημερών:
Αδήριτος ο φυσικός νόμος χτυπάει με τυφώνες, αδήριτος ο συμβιβασμός της αριστερής κυβέρνησής μας με τους δανειστές, αδήριτη η πραγματικότητα των περικοπών στις συντάξεις, αδήριτο το καθήκον μας να πληρώνουμε τους φόρους μας, αδήριτο το πεπρωμένο του καθενός μας!
Πρέπει αδήριτα ( εδώ χρησιμοποιείται ως επίρρημα και δηλώνει το αναπόφευκτα) να ζήσετε με τα αδήριτα!
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
