Η πρόσφατη – όχι θετική – εξέλιξη με τον αγωγό Eastmed για τη Χώρα μας δίνει μία ιδιαίτερη διάσταση στο νέο κύκλο διερευνητικών, που είναι να ξεκινήσουν προσεχώς με τη Τουρκία.
Και δίνουν μία ιδιαίτερη διάσταση, γιατί απλά πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ευκαιρία, ώστε να ξεκαθαρίσει – εδώ και τώρα – οριστικά το τοπίο με τη Τουρκία όσο αφορά στο Αιγαίο αλλά και στον ρόλο των μεγάλων δυνάμεων απέναντι στη Πατρίδα μας.
Του Νικήτα Κακλαμάνη *
Ιδιαίτερα δε, με τις ΗΠΑ, αφού «καλλιεργήθηκαν» ξεχωριστές προσδοκίες μετά από τη συμφωνία για τη δημιουργία αμερικανικής βάσης στην Αλεξανδρούπολη.
Δυστυχώς, οι Αμερικανοί με τη παρέμβαση τους κατά της δημιουργίας του Eastmed, ουσιαστικά προσέφεραν την απαραίτητη χείρα βοηθείας, που αναζητούσε ο Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να «αναπνεύσει» βαθιά λόγω της οικονομικής κρίσης, που μαστίζει τη Τουρκία και τον έχει φέρει στη πιο δύσκολη θέση της 20ετούς πολιτικής του διαδρομής.
Για την Ελλάδα όμως, η συγκεκριμένη στάση, πρέπει να αποτελέσει ηχηρό «καμπανάκι», ώστε να μην επαναπαύεται επ’ ουδενί και να μην εμπιστεύεται απόλυτα ουδένα στην διπλωματική «σκακιέρα», αφού τα οικονομικά συμφέροντα κυριαρχούν σε κάθε επίπεδο.
Ένα ακόμη –κακό- παράδειγμα αποτελεί και η …σταθερή θέση των Ευρωπαίων «συμμάχων» μας, να μην επιβάλλουν εδώ και χρόνια τη παραμικρή κύρωση απέναντι στη Τουρκία, που παραβιάζει σχεδόν καθημερινά τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο. Δύο χώρες, δηλαδή, που ανήκουν στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε. Οι μοναδικές «κυρώσεις» εναντίον της Τουρκίας είναι προφορικές.
Η προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων, λοιπόν, εξαρτάται αποκλειστικά από τα «δικά μας χέρια».
Η ανάλυση του βιβλίου του τ. Προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Προκόπη Παυλόπουλου για «το καθεστώς των θαλασσίων ζωνών της Ελλάδας» καθορίζει με τη παραμικρή νομική λεπτομέρεια τις «γραμμές», που επιβάλλεται να χαραχθούν από την Πατρίδα μας απέναντι σε ένα κράτος-«πειρατή» αλλά και όσων- τι κρίμα, αλήθεια- «εντός των τειχών» ορέγονται επώδυνους εθνικούς συμβιβασμούς. Πρόκειται για «στελέχη» του γνωστού ΕΛΙΑΜΕΠ.
Ο διεθνής νομικός «χάρτης» για τη προάσπιση των ελληνικών δικαιωμάτων, λοιπόν, δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο αντίδρασης στη Τουρκία κι’ αξίζει να μνημονευθούν ένα προς ένα τα σημεία εκείνα, που κλείνουν ερμητικά κάθε παραθυράκι διεκδικήσεων στη γειτονική χώρα, όσο κι’ αν παραποιεί κάθε έννοια του παγκόσμιου δικαίου, όσο κι’ αν απειλεί και επιδιώκει να προκαλέσει παράνομα δεδικασμένα.
Καθίσταται, λοιπόν, εξαιρετικά χρήσιμο να επισημανθούν και γιατί όχι -να αποτελούν τον «οδηγό» της Ελληνικής αντιπροσωπείας, όχι μόνο όταν φθάσει η ώρα των νέων διερευνητικών επαφών με τους Τούρκους αλλά εσαεί. Και ποτέ να μη ξεχνούν: Στη Κύπρο ο «Αττίλας» συμπληρώνει αισίως 38 χρόνια. Με αυτούς τους «γείτονες» συνομιλούμε…
Αναλυτικά:
Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ
- Ο όρος «Θαλάσσιες Ζώνες» ουδόλως διαφοροποιεί την σταθερή, μετά από το 2004, στάση της Ελλάδας, ότι μία και μόνη, διαφορά υφίσταται προς επίλυση με τη Τουρκία:
Η οριοθέτηση της νησιωτικής υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Και επειδή η Ελλάδα είναι μέλος της Ε.Ε. άρα η όποια επικράτεια και τα δικαιώματα της, αφορούν και την Ευρωπαϊκή Ένωση…
Θα αποτελέσει την ολοκληρωμένη άσκηση του δικαιώματος της Ελλάδας να επεκτείνει την Αιγιαλίτιδια Ζώνη και στο Αιγαίο σύμφωνα –πάντα- με όσα ορίζουν οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, όπου σαφώς τονίζεται ότι το δικαίωμα είναι ως τα 12 ν.μ (Διεθνές Δίκαιο Θάλασσας, Σύμβαση Montengo Bay 1982).
Σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημανθεί, ότι είναι αδιανόητο να υπάρξει οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, με καθεστώς της Αιγιαλίτιδας Ζώνης μας στα 6 ν.μ. ή στα 10 ν.μ, όπως λέχθηκε προσφάτως από ελληνικά χείλη.
Μία τέτοια οριοθέτηση –ιδίως αν γίνει μέσω κοινής προσφυγής Ελλάδας-Τουρκίας- στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, οπότε και θα υπάρξει και σχετικό «δεδικασμένο»-μπορεί να επιφέρει ένα είδος εξαιρετικά επικίνδυνης και εθνικώς αδιανόητης «παγίωσης» του περιορισμού της Αιγιαλίτιδας Ζώνης στα 6 ν.μ. στο Αιγαίο. Κι’ αυτό λέγεται «εθνικός διαμελισμός»…
ΤΟ NATURA 2000
2.Οι (τουλάχιστον) ατυχείς διατυπώσεις του κοινού ανακοινωθέντος της Μαδρίτης (8 Ιουνίου 1997) κατά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και ορισμένων συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο Ελσίνκι (10-11 Δεκεμβρίου 1999) επί διακυβέρνησης Κώστα Σημίτη, που οδήγησαν στις τουρκικές «φαντασιώσεις» περί «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο- ευθεία αμφισβήτηση εθνικής κυριαρχίας σε συγκεκριμένα νησιά και βραχονησίδες μετά από τα Ίμια- με φράσεις όπως:
«…νόμιμα, ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο ή «…κάθε εκκρεμούς συνοριακής διαφοράς κι’ άλλων συναφών θεμάτων», αποτελούν για την Ελλάδα οριστικώς παρελθόν και ουδεμία συζήτηση χωρεί επ’ αυτών.
Πρόκειται για σαφή καταστρατήγηση του Διεθνούς Δικαίου και της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923, που εξελίχθηκε και στη σύγχρονη «αναθεωρητική πλατφόρμα» της κυβέρνησης-Ερντογάν για να στηθεί το αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η AΠΟΣΤΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΝΗΣΙΩΝ
3.Η τουρκική πλευρά οφείλει να γνωρίζει, ότι η Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα αμυντικής θωράκισης όλων ανεξαιρέτως των νησιών της στο Αιγαίο.
Τούτο προκύπτει κατά τις διατάξεις του άρθρου 51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, λόγω της συνεχιζόμενης απειλής και της απειλής χρήσης βίας, εκ μέρους της Τουρκίας, όσο μάλιστα ισχύει το αυθαίρετο “casus belli” και η δράση της «Στρατιάς του Αιγαίου» στη Σμύρνη.
Παράλληλα, η Χώρα μας μπορεί οποτεδήποτε να ζητήσει και τη συνδρομή της Ε.Ε. κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 42 παρ. 7 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Αμοιβαία Άμυνα», όταν απειλείται κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
Για την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, το λεγόμενο «τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι ανυπόστατο και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, τόσο λόγω του τρόπου σύνοψης του (κατ’ ευθεία παράβαση των διατάξεων της Σύμβασης της Βιέννης, αφού δεν είχε τη σύμπραξη της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, όσο και λόγω της κατάφωρης παραβίασης ουσιωδών διατάξεων της Σύμβασης του Montego Bay ως προς την οριοθέτηση ΑΟΖ. Εδώ οι τελευταίες εξελίξεις απαιτούν μεγάλη προσοχή, αφού η Τουρκία δείχνει να ρίχνει γέφυρες συνεννόησης με τον στρατάρχη Χαφτάρ, ενώ ο πρόεδρος του λιβυκού κοινοβουλίου «βρίσκεται στον αέρα».
Μιλάμε για δύο πρόσωπα-«κλειδιά», αφού είχαν ταχθεί κατά του (παράνομου) τουρκολιβυκού μνημονίου.
Για περισσότερες νομικές λεπτομέρειες, αξίζει πράγματι να διαβάσει κανείς το προαναφερόμενο πόνημα του κ. Πρ. Παυλόπουλου.
Παράλληλα όμως, θα πρέπει να διευκρινιστεί απαραιτήτως και τούτο: Ο’ τι, επειδή η οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ συνδέονται ευθέως με τα όρια της Αιγιαλίτιδας Ζώνης προς την αφετηρία του πεδίου τους, που είναι το τέλος της Αιγιαλίτιδα Ζώνης, η Ελλάδα θα πρέπει να επιλέξει την οδό επέκτασης της Αιγιαλίτιδας Ζώνης στα 12 ν.μ., πριν από κάθε προσφυγή στο Δ.Δ της Χάγης.
ΑΠΟΦΑΣΗ -«ΚΛΕΙΔΙ»
Στις 12 Ιουλίου 2016 το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο έβγαλε μία απόφαση για διαμάχη Φιλιππίνων μεταξύ και Κίνας σχετικά με νησιωτικούς σχηματισμούς στη Νότια Σινική Θάλασσα, που «μεταφραζόμενη» στη περίπτωση Ελλάδας-Τουρκίας «ταιριάζει γάντι».
Αυτή ξεκαθαρίζει ποιος είναι ο κανόνας και ποια είναι η εξαίρεση ως τη «πλήρη επήρεια» των νησιών για την «παραγωγή» Υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Πιο συγκεκριμένα, τον κανόνα συνιστούν οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 121 της Σύμβασης του Montego Bay του 1982.
Βασικό συμπέρασμα είναι, ότι: Λειτουργεί υπέρ της Ελλάδας αφενός για το ότι Αιγιαλίτιδα Ζώνη και Συνορεύουσα Ζώνη έχουν όλα, ανεξαιρέτως, τα ελληνικά νησιά.
Και, αφετέρου, Υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη «παράγουν», κατά τη σύμβαση του «Μοntego Bay, όλα, ανεξαιρέτως και ανεξαρτήτως μεγέθους ελληνικά νησιά- άρα και στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο-τα οποία μπορούν, να συντηρήσουν αυτοδυνάμως είτε ανθρώπινη ζωή, είτε και απλή οικονομική δραστηριότητα.
Συνολικά, δηλαδή, βαδίζοντας σε αυτά τα νομικά «μονοπάτια» η Χώρα μας, όχι μόνο δεν έχει να φοβηθεί κάτι απέναντι στη Τουρκία αλλά μπορεί να τα περπατήσει με ασφάλεια. Αρκεί να το επιδιώξει ακόμη και μόνη της…
* Ο Νικήτας Κακλαμάνης είναι Α’ Αντιπρόεδρος Βουλής, Βουλευτής Α’ Αθηνών ΝΔ