Για λόγο πάλι ο λόγος, μια που χωρίς αυτόν δεν πάει κανείς πουθενά. Παρόλο που τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, εμείς θα μιλήσουμε για την παλιλλογία, την επανάληψη των ίδιων και των ίδιων.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα
Σύνθετη λέξη από το επίρρημα πάλιν και το λόγο. Είχε αρχικά τη σημασία της ανακεφαλαίωσης των λεγομένων και αποτελούσε ένα από τα μέρη ενός ρητορικού λόγου. Το ρήμα παλιλογῶ, δηλαδή, από όπου και προέρχεται ο λεκτικός μας τύπος, αυτό ακριβώς δήλωνε. Μιλώ με σκοπό να υπενθυμίσω στο ακροατήριό μου ή στους αναγνώστες όσα είπα και προηγουμένως. Κι αφού με την ανακεφαλαίωση, πώς να το κάνουμε, θα αναφερθούμε και σε πράγματα που θίξαμε προηγουμένως, άρα η παλλιλογία κατέληξε να ισοδυναμεί με την ταυτολογία.
Η αλήθεια είναι ότι στα παλιά μας ελληνικά δήλωνε ταυτόχρονα την άρνηση μιας άποψης, την παλινωδία.
Από παλλιλογίες χορταίνει κανείς, αν ακούει ειδήσεις στο ραδιόφωνο από το πρωί μέχρι το βράδυ, ακόμη κι αν τις παρακολουθεί στην τηλεόραση.
Η παλλιλογία, βέβαια, είναι και όρος της ψαλτικής, αλλά εκεί δηλώνει την επανάληψη μιας μελωδίας μαζί με τους στίχους που την συνοδεύουν.
Η παλλιλογία δείχνει αδυναμία επεξεργασίας και τιθάσευσης της σκέψης μας. Μπορεί, όμως, να αποτελεί μια προσπάθεια να ανοίξουμε το μυαλό του άλλου, για να του βάλουμε όσα εμείς έχουμε κατά νου. Μια μορφή προπαγάνδας, ένα εργλείο των εκπαιδευτικών και όχι μόνο.
Σε κάθε περίπτωση, σταματάμε εδώ, γιατί σας χορτάσαμε με την παλλιλογία μας.
Αντώνυμα η περιεκτικότητα, η συντομία, η λακωνικότητα.
Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
