Αν αναλογιστούμε τη ζωή μας από την στιγμή που γεννιόμαστε, υπάρχει μια έμφυτη ανάγκη να ανήκουμε κάπου. Στην οικογένεια μας αναζητούμε υποσυνείδητα, μια θέση. Συχνά βέβαια αυτή η ερώτηση εκπλήσσει τα άτομα που ξεκινάνε ψυχοθεραπεία. Είναι σημαντικό να νιώσουμε αποδοχή και να έχουμε κάποιο ρόλο μέσα σε μια ομάδα.
Της Μικάς Πανάγου *
Η πρώτη ομάδα αυτή της οικογένειας μας διδάσκει ότι ο καθένας έχει έναν ρόλο, ανήκει στην ομάδα αυτή και υπηρετεί κάποια χαρακτηριστικά. Αυτή μας η σύνδεση μας προσφέρει θετικά συναισθήματα και μας μαθαίνει ότι είμαστε σημαντικοί, ο καθένας μέσα από τις προσωπικές του ικανότητες. Είναι όμως σύνηθες φαινόμενο να υπάρχουν διαχωρισμοί και μέλη της οικογένειας να βιώνουν την απομόνωση.
Ακολουθούν και άλλες ομάδες που θα διεκδικήσουμε να ενταχθούμε και να ανήκουμε, όπου τα πράγματα και οι συνθήκες γίνονται δυσκολότερες καθώς δεν επικρατεί το δεδομένο όπως συνήθως γίνεται σε αυτή της οικογένειας. Είναι το σχολείο, η τάξη, οι παρέες που κάποιοι συναντούν δυσκολίες προσαρμογής. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε κάποια ιδιαιτερότητα του ατόμου ή στη δημιουργία μικρότερων ομάδων που θα αποκλείουν άλλους ή στην επιλογή του ίδιου ατόμου να απομονωθεί κοινωνικά.
Για να ανήκουμε κάπου θέλει προσπάθεια, ενέργεια και δύναμη. Να δείξουμε αυτό που είμαστε, να μην το προσαρμόσουμε στα κουτάκια άλλου και να μπορούμε να διαχειριστούμε την οποία δυσκολία ή απόρριψη δεχτούμε. Είναι σύνηθες φαινόμενο παιδιών να ακολουθούν συμπεριφορές και απόψεις άλλων παιδιών ώστε να νιώσουν το αίσθημα του «ανήκειν». Σε θυσία της αποδοχής, υιοθετούν συμπεριφορές που δεν τους ταιριάζουν από φόβο μην μείνουν μόνοι. Παρατηρείται συχνά και σε ενήλικες η τάση της προσαρμοστικότητας με προσωπική καταπίεση. Φοβούμενοι μην μείνουν μόνοι, μην τους απορρίψουν σε μια ομάδα, σε μια παρέα, σε μια σχέση δείχνουν και κάνουν όσα πρέπει για να τους επιλέξουν. Δεν λένε αν τους ενοχλήσει κάτι μην τυχόν και απομακρυνθούν. Θα αναφερθούμε όμως και σε κάποιους που λόγω χαμηλής αυτοπεποίθησης ή αυτοεκτίμησης θέλουν να μην ανήκουν και να μένουν μόνοι, να παρουσιάζουν συμπεριφορές ίσως αντικοινωνικές γιατί θεωρούν ότι δεν αξίζουν να ανήκουν κάπου.
Σημαντικός είναι ο διαχωρισμός του δεν ακολουθώ ότι θέλει η πλειοψηφία και έχω πιο ιδιαίτερη ζωή ή επιλογές από το προτιμώ να είμαι μόνος και να μην ανήκω πουθενά. Το «ανήκειν» είναι κάτι που αξίζουν όλοι οι άνθρωποι, οι επιλογές των ομάδων πολλές, η παρουσία διάθεσης και ενέργειας σημαντική όμως σεβόμενοι πάντα τον εαυτό μας, τις αξίες μας και τη δημιουργία θετικών συναισθημάτων.
Εκεί που ανήκεις, οικογένεια – δουλειά – παρέα – διασκέδαση, εκεί να νιώθεις εσύ, να αγαπάς και να σε αγαπάνε.
* Η Μίκα Πανάγου είναι κοινωνική λειτουργός με εκπαίδευση στη συστημική οικογενειακή θεραπεία
