Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, γίνεται γνωστό ότι απορρίφθηκε για λόγους δημοσίου συμφέροντος και προστασίας της δημόσιας υγείας η αίτηση Βαρουφάκη για έκδοση προσωρινής διαταγής, μετά από προσφυγή ενώπιον του ΣτΕ, κατά της απόφασης για απαγόρευση συναθροίσεων, την 17η Νοεμβρίου. Και κάπως έτσι, οι δυνάμεις της Αριστεράς και της Προόδου διατήρησαν και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο.
Γράφει η Βασιλική Τζότζολα
Εξηγώ. Ο γραμματεύς της Μέρας25 ανέλαβε τη βρώμικη δουλειά. Σήκωσε το λάβαρο για τη διάσωση της επετείου με πολλαπλό όφελος και, πιθανόν, χωρίς ζημία για τον ίδιο, διότι με την προσφυγή ενώπιον του ΣτΕ:
— εξ-υπηρετεί τον φυσικό του πολιτικό χώρο, αυτόν του πρώην πρωθυπουργού του, ικανοποιώντας το κοινόν περί δικαίας συναθροίσεως αριστερό αίσθημα,
— συντηρεί την ικανοποίηση του πενιχρού αλλά – κάποτε τουλάχιστον – υπαρκτού εκλογικού του σωματιδίου,
— αποφεύγει το ενδεχόμενο να καλέσει την Αριστερά των πεζοδρομίων σε μια ολιγάριθμη και, άρα, αποτυχημένη πορεία προς το Πολυτεχνείο και,
— last but not least, ικανός είναι ανήμερα της επετείου να κλείνει το μάτι στους πολιτικούς του αντιπάλους, παριστάνοντας ότι παρέχει παράπλευρο μεν, όφελος δε στη δημόσια υγεία, καθώς πλέον δε νομιμοποιείται η όποια πολυτεχνειόφιλη συνάθροιση.
Επανέρχομαι στο μεδούλι του ζητήματος, περί συναθροίσεων, στην παρούσα ιστορική στιγμή. Φοβούμαι ότι η νεόκοπη Αριστερά στην Ελλάδα δε διαθέτει καν την κουτή εκείνη ευφυΐα να ξεχωρίζει αυτά που συμβαίνουν στην πραγματικότητα, από αυτά που η ίδια αντιλαμβάνεται.
Η πραγματικότητα λέει ότι χθες καταγράψαμε ως εθνικό σύστημα υγείας 2.198 νέα κρούσματα του ιού COVID. Και ότι θρηνούμε άλλους 59 συνανθρώπους μας. Ταυτόχρονα, πληροφορηθήκαμε το περιεχόμενο της πρώτης μετά COVID ανακοίνωσης που υπογράφει σύστοιχη η ντόπια Αριστερά, σε αγαστή σύμπνοια μετά του πιστού της επιστήμης της Ενώσεως Δικαστών και Εισαγγελέων.
Εξηγούμαι.
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου κατά της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών κατέληξε σε αιματοχυσία το πρωί της 17ης Νοεμβρίου 1973 και, το 1981, η επέτειος ημέρα καθιερώθηκε ως επίσημος εορτασμός. Ως εδώ, τόσο για εγχώριους αριστερούς, όσο και για δημοκράτες πολίτες αυτού του τόπου, όλα καλά. Και ύστερα μας βρήκε ο Κορωνοϊκός Κριός.
Αναφέρει η κοινή δήλωση της σύσσωμης εθνικής Αριστεράς:
«Καταδικάζουμε την αυταρχική απόφαση της κυβέρνησης για την απαγόρευση του αγωνιστικού γιορτασμού της 17ης Νοέμβρη (…)».
Και συνεχίζει:
«(…) τέτοιου είδους γενική απαγόρευση επιβάλλεται μόνο σε συνθήκες κατάστασης πολιορκίας (άρθρο 48 του Συντάγματος)».
Παραθέτω.
Με τον κυρωτικό ν. 4683/2020, που ψηφίστηκε από την Βουλή των Ελλήνων τον Απρίλιο του 2020, προβλέπεται η δυνατότητα απαγόρευσης συναθροίσεων για επιτακτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας. Η δημόσια υγεία, όπως προστατεύεται στην παρ. 5 του άρθρου 5 του Συντάγματος, εμπεριέχεται ρητά στην έννοια της δημόσιας ασφάλειας και ρητά προστατεύεται με τον περιορισμό άλλων δικαιωμάτων. Ο περιορισμός του «συνέρχεσθαι» κατά την επέτειο της 17ης Νοεμβρίου, συνιστά συνταγματικώς θεμιτή ενέργεια πρώτον, διότι είναι τετραήμερος, άρα, χρονικά σύντομος και, δεύτερον, αιτιολογημένος, σύμφωνα με την αξιολόγηση της υγειονομικής κατάστασης λόγω COVID από την Εθνική Επιτροπή Προστασίας της Δημόσιας Υγείας.
Σημειώνω.
Ως προς την τήρηση των συνταγματικών ορίων της ως άνω απόφασης, η προσωρινή απαγόρευση δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων δεν πάσχει αντισυνταγματικότητα. Tο δικαίωμα του «συνέρχεσθαι, κατοχυρωμένο τόσο στο Σύνταγμα (άρθρο 11), όσο και στο διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, δεν συνιστά δικαίωμα απόλυτο.
Μάλιστα, κατά την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το «συνέρχεσθαι» δε συνιστά δικαίωμα, αλλά ελευθερία. Και «ελευθερία» σημαίνει σεβασμός προς την απρόσκοπτη επιλογή του ατόμου, «to refrain from interference». Επιλέγει το άτομο να ενεργεί ή να μην ενεργεί με κάποιον τρόπο. Εν αντιθέσει με το δικαίωμα, που αποτελεί «positive obligation, positive intervention», υποχρέωση της πολιτείας να το διασφαλίσει για χάρη του ατόμου – είτε το ζητήσει, είτε όχι.
Έτσι, κατά την ΕΣΔΑ, ενώ το «συνέρχεσθαι» συνιστά «freedom of assembly», η προστασία της ζωής, της υγείας, της παιδείας είναι «right to life», «right to respect for private life (protection of health – par. 2, art. 8, ECHR)», «right to education». Δηλαδή, αν ένας πολίτης επιθυμεί να συναθροιστεί με άλλους, την ώρα που η συντεταγμένη πολιτεία οφείλει να αποκαταστήσει την υγεία του ασθενούς ή να προστατεύσει τον υγιή από την ασθένεια, δεν είναι καθόλου υποχρεωμένη να ανεχτεί την επιπόλαιη και επικίνδυνη άσκηση ελευθερίας του συναθροιζόμενου.
Ωστόσο, διερωτάται ο πολίτης, ποια αξία έχει η δημόσια δήλωση της Αριστεράς περί του επίμαχου «συναθροίζεσθαι», μετά της αντίστοιχης ενός συνδικαλιστικού φορέα, όπως η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων; Η απάντηση, σαφής, λιτή και απέριττη: καμία!
Η άποψη πολιτικών κομμάτων και η άποψη συνδικαλιστικών φορέων δε συνιστά τίποτα περισσότερο από αυτό ακριβώς που είναι: άποψη!
Μετά τη νομοθετική ρύθμιση των συναθροίσεων εν καιρώ COVID, η μόνη θεσμική άποψη που υποχρεώνει την κυβέρνηση να την ακούσει, είναι η αποψινή απόφαση του ΣτΕ. Και το ΣτΕ, ως ανώτατο δικαστήριο της Διοικητικής Δικαιοσύνης – οι δικαστές της οποίας δεν είναι μέλη της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων – απεφάνθη υπέρ της συνταγματικότητας της απαγόρευσης.
Πολύ σωστά, κύριοι των αριστερών αντιπολιτευτικών δυνάμεων, επικαλείστε με την ανακοίνωσή σας το άρθρο 48 του Συντάγματος, περί επιβολής τέτοιων απαγορεύσεων σε συνθήκες κατάστασης πολιορκίας. Πολύ σωστά! Διότι αντιλαμβάνεστε, αμυδρώς έστω, ότι ο εχθρικός αυτός ιός, αν και αφανής, μας πολιορκεί. Σας έχω έκπληξη! Δε μας πολιορκεί! Μας έχει ήδη πολιορκήσει! Σκοπός της κυβέρνησης δεν είναι πλέον να αποφύγει την πολιορκία. Αυτή έχει συντελεστεί. Σκοπός και μέλημα αδιάκοπο είναι να την αναχαιτίσει. Και για να το πετύχει, να είστε βέβαιοι ότι θα αξιοποιήσει κάθε θεμιτό μέσο.
Και κάτι ακόμη. Επειδή «είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας» κι επειδή τα παιδιά μας, λόγω του ιού, υφίστανται αυτήν την ώρα ανεπανόρθωτο πλήγμα στην εκπαίδευσή τους, που είναι δικαίωμα και όχι ελευθερία, σας εκλιπαρώ!
Εκείνη την κατρακύλα της λέξεως «γιορτασμός», μην την επαναλάβετε! Αρκετή καταστροφή προκαλέσατε στην παιδεία με τις αποφάσεις της απαίδευτης διακυβέρνησής σας! Μην πυροβολείτε άλλο τα ελληνικά! Αποφασίστε, επιτέλους, ότι εκτός από τα προεόρτια και τα μεθεόρτια των αγώνων κατά της δικτατορίας, υπάρχει και η αδιάλειπτη εορτή της Γλώσσας! Στην ελάχιστη κουτή σας ευφυία απευθυνόμαστε! Έλεος! Εορτάσατε ευφώνως επιτέλους!
*H Βασιλική Τζότζολα είναι δικηγόρος
