today-is-a-good-day
23.5 C
Athens

Λεονταρισμός

Πολλές φορές διαβάζουμε για συμπεριφορές που χαρακτηρίζονται ως λεονταρισμοί.  Τι είναι αυτός ο λεονταρισμός;

Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα

Λεονταρισμός είναι να αποδίδουμε την ιδιότητα του λέοντος, δηλαδή, του λιονταριού, σε κάποιον άνθρωπο που δεν την έχει. Το λιοντάρι, βασιλιάς των ζώων, είναι πολύ δυνατό και, συγκρινόμενο με άλλα ζώα, υπερέχει. Η λέξη έχει ειρωνική σημασία. Δηλώνει ψευτοπαλικαριά ή – σε πιο λαϊκά – νταηλίκι.

Η κατάληξη -ισμός, όπου χρησιμοποιείται, έχει να κάνει -μεταξύ των άλλων- με τη μίμηση της συμπεριφοράς αυτού που σημαίνει ο όρος (π.χ. ελληνισμός: μίμηση της συμπεριφοράς των Ελλήνων στην επικράτεια των κατακτήσεων του Μ. Αλεξάνδρου). Έτσι, ο λεονταρισμός είναι η αντιγραφή ορισμένων χαρακτηριστικών του λιονταριού όχι πραγματικά γενναία στάση.

Χρησιμοποιείται κατά κανόνα στον πληθυντικό, λεονταρισμοί. Συνήθως σε λεονταρισμούς επιδίδεται κανείς εκ του ασφαλούς, όταν είναι δειλός και θέλει να εκφοβίσει ή να εντυπωσιάσει τον αντίπαλο. Σε αυτή την επίδειξη θάρρους μπορεί να προβεί κάποιος και όταν μιλά. Τότε κάνουμε λόγο για φραστικούς λεονταρισμούς.

Για λεονταρισμούς, για παράδειγμα, κατηγορούσε η Ρωσία την Άγκυρα και ως λεονταρισμούς καταγγέλλουμε πολλές από τις δηλώσεις των πολιτικών μας σχετικά με τις διεκδικήσεις μας από τους Ευρωπαίους εταίρους μας.

Η λέξη είναι σχετικώς νέας κοπής. Παρουσιάζει, όμως, πολύ παραστατικά τον παλικαρισμό (πάλι και εδώ μπαίνει το -ισμός, για να μας δώσει κάτι σαν παλικαριά). Στα αγγλικά πιο κοντά είναι η λέξη bravado. Η φράση «The threats may be an act of bravado» μπορεί να μεταφρασθεί στα ελληνικά ως οι απειλές ενδέχεται να είναι πράξη επίδειξης παλικαριάς ή, όπως τώρα και εμείς συνηθίζουμε να λέμε, λεονταρισμού.

*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ