today-is-a-good-day
27.5 C
Athens

Ισραήλ-Λίβανος: Μία διασυνοριακή σύγκρουση πολλών δεκαετιών

Η οξεία κλιμάκωση των εχθροπραξιών ανάμεσα στο Ισραήλ και την οργάνωση Χεζμπολάχ είναι το τελευταίο επεισόδιο μίας διασυνοριακής σύγκρουσης ανάμεσα στο Ισραήλ και τον Λίβανο που διαρκεί εδώ και δεκαετίες:

1948

Ο Λίβανος πολεμά μαζί με άλλες αραβικές χώρες κατά του νεοϊδρυθέντος κράτους του Ισραήλ. Περί τους 100.000 Παλαιστίνιοι που διέφυγαν ή εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους στην υπό βρετανική εντολή Παλαιστίνη φθάνουν στον Λίβανο ως πρόσφυγες. Λίβανος και Ισραήλ συμφωνούν σε κατάπαυση του πυρός το 1949.

1968

Ισραηλινοί κομάντος καταστρέφουν 12 λιβανικά εμπορικά αεροσκάφη στο αεροδρόμιο της Βηρυτού σε απάντηση της επίθεσης που είχε πραγματοποιηθεί στην Αθήνα δύο ημέρες πριν κατά της πτήσης 253 της ισραηλινής αεροπορικής εταιρείας El Al από αντάρτες του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (FPLP) με έδρα την Συρία.

Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης μετεγκαθίσταται στον Λίβανο δύο χρόνια μετά την εκδίωξή της από την Ιορδανία, γεγονός που οδηγεί στην αύξηση των εχθροπραξιών στην λιβανοϊσραηλινή μεθόριο.

1973

Μεταμφιεσμένα μέλη των ισραηλινών ειδικών δυνάμεων σκοτώνουν τρία ηγετικά στελέχη της ΟΑΠ στην Βηρυτό σε αντίποινα για τους φόνους των ισραηλινών αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972. Κατά την ισραηλινή επιχείρηση εκδίκησης σκοτώνονται και άλλα μέλη της ΟΑΠ, μέλη των υπηρεσιών ασφαλείας του Λιβάνου και πολίτες.

Τα επεισόδια διείσδυσης παλαιστίνιων μαχητών στο Ισραήλ και ισραηλινών αντιποίνων εναντίον στόχων στον Λίβανο αυξάνονται κατά την διάρκεια της δεκαετίας του ’70. Η κατάσταση οδηγεί πολλούς κατοίκους του νοτίου Λιβάνου να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, οξύνει την ένταση μεταξύ των κοινοτήτων του Λιβάνου που βυθίζεται στον εμφύλιο πόλεμο.

1978

Το Ισραήλ εισβάλλει στον νότιο Λίβανο, σε απάντηση πολύνεκρης παλαιστινιακής επίθεσης κατά λεωφορείου στο Τελ Αβίβ και εγκαθιδρύει στενή ζώνη κατοχής. Δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι εγκαταλείπουν τις εστίες τους. Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης αποχωρεί από τον νότιο Λίβανο και χάνει την δυνατότητα να πραγματοποιεί διασυνοριακές επιθέσεις κατά του Ισραήλ, το οποίο υποστηρίζει την δράση του Στρατού του Νοτίου Λιβάνου (SLA), χριστιανικής πολιτοφυλακής, στην περιοχή.

1982

Το Ισραήλ εισβάλλει στον Λίβανο και προελαύνει μέχρι την Βηρυτό. Χιλιάδες παλαιστίνιοι μαχητές απομακρύνονται διά θαλάσσης έπειτα από πολιορκία και σφοδρούς βομβαρδισμούς της πρωτεύουσας του Λιβάνου επί δέκα εβδομάδες.

Εκατοντάδες παλαιστίνιοι πρόσφυγες σφαγιάζονται από τους χριστιανούς πολιτοφύλακες, τουλάχιστον υπό την ανοχή των ισραηλινών δυνάμεων, στους καταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα, αφού ο νεοεκλεγείς πρόεδρος του Λιβάνου, ο χριστιανός μαρωνίτης και εκλεκτός του Ισραήλ Μπασίρ Τζεμαγέλ σκοτώνεται από έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου.

Τότε είναι που οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν ιδρύουν την σιιτική ένοπλη οργάνωση Χεζμπολάχ στον Λίβανο για την αντιμετώπιση της ισραηλινής εισβολής.

1985

Το Ισραήλ αποσύρθηκε από τον κεντρικό Λίβανο το 1982, αλλά διατήρησε τις δυνάμεις του στον νότιο Λίβανο, όπου δημιουργήθηκε και επισήμως ισραηλινή ζώνης κατοχής (ζώνης ασφαλείας στον νότιο Λίβανο) βάθους 15 χιλιομέτρων. Οι ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις μαζί με τον σύμμαχό τους Στρατό του Νοτίου Λιβάνου ήλεγχαν την περιοχή. Οι δυνάμεις της Χεζμπολάχ διεξάγουν τότε ανταρτοπόλεμο κατά των ισραηλινών δυνάμεων.

1993

Το Ισραήλ εξαπολύει τον Ιούλιο την Operation Accountability (Επιχείρηση Λογοδοσία), επίθεση των ισραηλινών δυνάμεων κατά του Λιβάνου που διήρκεσε μία εβδομάδα. Σύμφωνα με το Ισραήλ, ο στόχος ήταν να πληγεί απευθείας η Χεζμπολάχ και να εμποδισθεί να χρησιμοποιεί τον νότιο Λίβανο ως βάση για να πλήττει το Ισραήλ. Δεύτερος στόχος ήταν να πιεσθεί η λιβανική κυβέρνηση να αναλάβει δράση κατά της σιιτικής ένοπλης οργάνωσης.

1996

Η Χεζμπολάχ επιτίθεται συστηματικά κατά των ισραηλινών δυνάμεων και εκτοξεύει ρουκέτες κατά του βορείου Ισραήλ, το οποίο πραγματοποιεί την επιχείρηση Grapes of Wrath (Σταφύλια της Οργής), επίθεση κατά την οποία σκοτώνονται περισσότεροι των 200 άνθρωποι στον Λίβανο, ανάμεσά τους 102 κατά τον ισραηλινό βομβαρδισμό βάσης των Ηνωμένων Εθνών στην Κανά, χωριό του νοτίου Λιβάνου, που στέγαζε 800 λιβανέζους αμάχους.

2000

Το Ισραήλ αποσύρεται από τον νότιο Λίβανο έπειτα από συνεχείς επιθέσεις της Χεζμπολάχ κατά των ισραηλινών θέσεων, τερματίζοντας την 22ετή κατοχή.

2006

Τον Ιούλιο, η Χεζμπολάχ διασχίζει τα σύνορα με το Ισραήλ, απάγει δύο ισραηλινούς στρατιώτες και σκοτώνει άλλους, πυροδοτώντας πόλεμο πέντε εβδομάδων. Το Ισραήλ πλήττει με σφοδρότητα θέσεις της Χεζμπολάχ και υποδομές του Λιβάνου.

Χερσαίες δυνάμεις εισβάλλουν στον νότιο Λίβανο, αλλά το κύριο μέρος των εχθροπραξιών διεξάγεται μέσω ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών και εκτόξευσης ρουκετών από την Χεζμπολάχ. Στο τέλος, το Ισραήλ δεν επιτυγχάνει τους στρατιωτικούς στόχους του, ενώ η Χεζμπολάχ κηρύσσει «θεία νίκη».

Τουλάχιστον 1.200 άνθρωποι σκοτώθηκαν στον Λίβανο, στην πλειονότητά τους άμαχοι και 158 Ισραηλινοί, στην πλειονότητά τους στρατιώτες.

2024

Στις 23 Σεπτεμβρίου, το Ισραήλ εξαπολύει την Operation Northern Arrows (Επιχείρηση Βέλη του Βορρά) κατά της Χεζμπολάχ έπειτα από διασυνοριακές συγκρούσεις ενός έτους παράλληλα με τον πόλεμο στην Γάζα. Η ισραηλινή επιχείρηση ξεκινά λίγες ημέρες μετά την ανατίναξη βομβητών και ασυρμάτων στα χέρια μελών της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Η Χεζμπολάχ επιρρίπτει στο Ισραήλ την ευθύνη για την επίθεση.

Το Ισραήλ δηλώνει ότι ο στρατιωτικός στόχος είναι η διασφάλιση της επιστροφής των κατοίκων των περιοχών του βορείου Ισραήλ στα σπίτια τους. Η Χεζμπολάχ συνδέει τον τερματισμό της εκτόξευσης πυραύλων κατά του ισραηλινού εδάφους με την εφαρμογή κατάπαυσης του πυρός στην Γάζα.

Οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί κλιμακώνονται με το σφυροκόπημα περιοχών του νοτίου Λιβάνου και της κοιλάδας Μπεκάα, αλλά και στόχων στις νότιες συνοικίες της Βηρυτού, φθάνοντας για πρώτη φορά μέχρι τον χριστιανικό τομέα της λιβανικής πρωτεύουσας Κεσερουάν.

Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και χιλιάδες έχουν τραυματισθεί στον Λίβανο και δεκάδες χιλιάδες έχουν εγκαταλείψει τις εστίες του στο νότιο τμήμα της χώρας, ακόμη και στην γειτονική Συρία για να βρουν καταφύγιο σε σχολεία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ