Η ρεαλιστική και σοβαρή διπλωματία στις διεθνείς σχέσεις, προϋποθέτει οι ηγέτες να μην είναι ούτε δουλοπρεπείς και κατευναστικοί στο εξωτερικό, ούτε να κομπάζουν αδικαιολόγητα και να είναι θερμοκέφαλοι. Βασικά ο ρεαλισμός στη διεθνή πολιτική συμβαδίζει με αυτό που ο θρυλικός Αμερικανός πρόεδρος Τέντι Ρούσβελτ έλεγε, “μίλα ήρεμα και κράτα μεγάλο ραβδί“. Αναλύοντας μέσα από αυτή τη ρεαλιστική αντιμετώπιση, τη σημερινή κρίση στη Μέση Ανατολή και τη στάση των ηθικών αυτουργών και υποστηρικτών των δολοφόνων – τρομοκρατών της Χαμάς, το Ιράν και την Τουρκία, προκύπτουν ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Δυστυχώς, οι σημερινοί διπλωμάτες, οι ηγεσίες στη Δύση, τα συστημικά μέσα ενημέρωσης και οι κάθε λογής αναλυτές, έχουν ξεχάσει ή δεν γνωρίζουν καν αυτή τη χρυσή τομή στις διεθνείς σχέσεις, η οποία υποστηρίζεται από αξιόπιστες προειδοποιήσεις για συντριπτική δύναμη. Το αποτέλεσμα είναι ένα λεκτικό χάος, που υποστηρίζεται από επικείμενες επιθέσεις που ματαιώνονται, σύγχυση και σκληρή ρητορική παρά σιωπηλή τιμωρία.
Παρατηρώντας και αναλύοντας της αντίδραση της κυβέρνησης Μπάιντεν, που δίνει το ρυθμό της αντίδρασης της Δύσης (στην Ευρώπη δεν υπάρχει κανένα νόημα να γίνεται αναφορά), στην τρομοκρατική επίθεση των δολοφόνων τρομοκρατών της Χαμάς, αλλά και των υποστηρικτών της όπως το Ιράν και η Τουρκία, βλέπουμε ατελείωτες παραλλαγές της ίδιας ηχηρής απειλής, “εάν εξωτερικοί παράγοντες σκέφτονται να διευρύνουν τον πόλεμο, μην το κάνετε“.
Παρόλα αυτά, εάν διερευνήσει κανείς τα γεγονότα, θα διαπιστώσει ότι η Ουάσιγκτον έχει αντιδράσει μόνο τέσσερις φορές σε 83 τεκμηριωμένες πράξεις ιρανικής επιθετικότητας εναντίον αμερικανικών δυνάμεων και συνεχίζει να ανέχεται την ξεκάθαρη αντιδυτική πολιτική της Τουρκίας του Ερντογάν, δίνοντας το πράσινο φως για λύτρα ύψους 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Ιράν και αίροντας τις κυρώσεις, αλλά και συνεχίζοντας να συνομιλεί με τον πειρατή της Ανατολικής Μεσογείου.
Κατά γενικό κανόνα, όσο περισσότερο η μία πλευρά κατευνάζει την άλλη, ή ταπεινώνεται, ή αποδεικνύεται αδύναμη ή αφελής, τόσο πιο πιθανό είναι ότι η διστακτική πλευρά θα επιδιώξει μάταια να αποκαταστήσει τη χαμένη αποτροπή με όλο και πιο σκληρή γλώσσα, παρόλο που πρέπει να γνωρίζει ότι αυτές οι συνεχώς αυξανόμενες λεκτικές απειλές γίνονται όλο και πιο κενές. Οι απειλές λειτουργούν σαν τον πληθωρισμό. Όσο περισσότερο αυξάνονται χωρίς αξιόπιστη υποστήριξη, τόσο πιο άχρηστες γίνονται.
Πριν καλά, καλά, οι δολοφονημένοι νεκροί θαφτούν στο Ισραήλ, το γραφείο Παλαιστινιακών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εξέδωσε έκκληση για κατάπαυση του πυρός. Μια έκκληση που ακολουθήθηκε από τον Ταγίπ Ερντογάν.
Αυτές οι εκκλήσεις απέτυχαν να κερδίσουν είτε την ενσυναίσθηση των τρομοκρατών της Χαμάς είτε την άμεση συμφωνία του Ισραήλ να υπερβεί κάθε ιδέα απόδοσης δικαιοσύνης έναντι των δολοφόνων 1.400 αμάχων πολιτών. Όσο αφορά την Ουάσιγκτον, αποτέλεσαν σαφή ένδειξη άγνοιας της κατάστασης και της απειλής και όσο αφορά τον Ερντογάν, αποκάλυψη του πραγματικά αντιδυτικού του ρόλου.
Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, έδωσε εντολή στις αμερικανικές πρεσβείες στην περιοχή να κυματίσουν τις σημαίες μεσίστιες, μετά την επίθεση στο νοσοκομείο στη Γάζα, που αποδείχθηκε ότι οφείλονταν σε πυρά τρομοκρατών και όχι σε επίθεση του Ισραήλ, πιστεύοντας ότι έτσι θα κερδίζονταν ο σεβασμός των τρομοκρατών και θα μειώνονταν η ένταση.
Δυστυχώς και πάλι, το μόνο συμπέρασμα που αποκόμισαν οι τρομοκράτες της Χαμάς και οι υποστηρικτές τους στην Τεχεράνη και την Άγκυρα ήταν ότι, εάν μετά τη μεγαλύτερη μονοήμερη δολοφονία Εβραίων μετά το Ολοκαύτωμα, η Αμερική ήταν ακόμα πρόθυμη, να αποτρέψει το Ισραήλ από αντίποινα, αποδεχόμενη την απίθανη προπαγάνδα της Χαμάς, τότε η Αμερική πρέπει να είναι πραγματικά διστακτική, ακόμη και δειλή.
Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η Αμερική – Δύση, πρέπει να είναι απελπισμένη να κατευνάσει ακόμη και τις πιο αιμοδιψείς πράξεις και, κατά συνέπεια, πιθανότατα θα συνεχίσει να υποκύπτει στις δήθεν ευαισθησίες των δυνάμεων και των καθεστώτων που τρέφουν αντιδυτικά αισθήματα και απεργάζονται την καταστροφή του δυτικού κόσμου, ανεξάρτητα από τη συνέχιση των επιθέσεων εναντίον του Ισραήλ, και ως εκ τούτου θα κάνει ακριβώς αυτό.
Πουθενά δεν είναι πιο εμφανής η διχοτόμηση μεταξύ τραγικής και θεραπευτικής διπλωματίας από ότι στις αμερικανικές – δυτικές προσπάθειες να καθυστερήσουν, αν όχι να εμποδίσουν, την πολυαναμενόμενη ισραηλινή χερσαία εισβολή στη Γάζα για την εξάλειψη της Χαμάς.
Η άποψη την οποία προσπαθούν να περάσουν τα συστημικά μέσα και οι πανσπερμία των αναλυτών στις δυτικές κοινωνίες είναι ότι η απόλυτα δικαιολογημένη απάντηση του Ισραήλ στη φρικαλεότητα της Χαμάς, θα οδηγήσει στο ακούσιο αποτέλεσμα οι τρομοκράτες της Χαμάς και οι υποστηρικτές τους, να κερδίσουν συμπάθεια μεταξύ του λαού της Γάζας, και ως εκ τούτου θα εντείνουν μόνο τα προβλήματα και την απομόνωση του Ισραήλ.
Εάν πραγματικά, η Χαμάς έχει γίνει σταθερά πιο αντιδημοφιλής μετά τη λαϊκή νίκη της το 2007, τότε αυτή η απογοήτευση και ο σωρευτικός θυμός θα εμπόδιζαν τη Χαμάς να απορροφήσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια, της Αμερικής, του ΟΗΕ και της ΕΕ και σίγουρα θα την εμπόδιζαν να πραγματοποιήσει την δολοφονική, τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.
Το γεγονός όμως, ότι πολλοί παλαιστίνιοι πολίτες, ακολούθησαν τρομοκράτες της Χαμάς στο Ισραήλ για να λεηλατήσουν, να βιάσουν και να σκοτώσουν, ενώ άλλοι διέσυραν οποιονδήποτε ισραηλινό όμηρο ή ισραηλινό πτώμα εντόπιζαν στους δρόμους της Γάζας, αντανακλά κάτι εντελώς διαφορετικό.
Άραγε, οι μάζες στην Αμερική και στις δυτικές πρωτεύουσες, μαζί με το καθεστώς των μουλάδων στο Ιράν και τον Ερντογάν, που επευφημούν του δολοφόνους τρομοκράτες της Χαμάς και ζητούν την καταστροφή του Ισραήλ, επιθυμούν την ειρήνη και το καλό του παλαιστινιακού λαού ή απλά τον χρησιμοποιούν ωμά και απάνθρωπα ως δικαιολογία και πρόβατο στη σφαγή, για να πετύχουν την καταστροφή του μοναδικού φιλελεύθερου και δημοκρατικού κάστρου σε μια περιοχή βαθιά ποτισμένη με μίσος κατά της δύσης και του δυτικού τρόπου ζωής.
Ο τρόπος για να υπονομευθεί η δημοτικότητα της Χαμάς και να εξαλειφθεί η απειλή, δεν είναι να κατοχυρωθεί η δολοφονία και η τρομοκρατία, με αδράνεια, αλλά να καταστραφεί εντελώς και οριστικά να αποδειχθεί ότι, στην πραγματικότητα οι δολοφόνοι τρομοκράτες και οι υποστηρικτές τους, είναι δειλοί, αδύναμοι και στο τέλος χαμένοι.
Ακούμε καθημερινά πλέον ότι οι επακόλουθες παράπλευρες απώλειες που θα προκληθούν στο λαό και τις υποδομές της Γάζας θα είναι τόσο μεγάλες που θα υποκινήσουν την οργή της Χεζμπολάχ ή του Ιράν να παρέμβουν με επιθέσεις στα βόρεια μέτωπα του Ισραήλ. Υποτίθεται ότι το Ιράν και τα τρομοκρατικά εργαλεία του, σίγουρα θα επιτεθούν είτε από γνήσια πανισλαμική αλληλεγγύη είτε από ανησυχία ότι, χωρίς παρέμβαση, θα χάσουν όλη την αξιοπιστία που έχουν κερδίσει στους μουσουλμανικούς δρόμους με τις τεράστιες αποστολές όπλων στη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς.
Ακούμε ότι το Ισραήλ θα χάσει κάθε παγκόσμια υποστήριξη καθώς παίζει το ρόλο του τρελού νταή που χτυπά έναν αβοήθητο πληθυσμό για τις αμαρτίες μιας κλίκας που είχε σφετεριστεί την κυβέρνησή του.
Όσο πιο σκληρά αντιμετωπίσει το Ισραήλ τη Χαμάς και όσο περισσότερο ο κόσμος βλέπει ότι οι μαζικές εγχύσεις διεθνούς βοήθειας προς τη Χαμάς σχεδόν όλες υπεξαιρέθηκαν για σήραγγες και ρουκέτες και σύντομα θα μετατραπούν σε ερείπια, τόσο λιγότερο η Χεζμπολάχ θα θέλει ένα παρόμοιο σενάριο στη Βηρυτό. Και, ως εκ τούτου, τόσο λιγότερο πιθανό θα είναι να παρέμβει.
Όσο για το Ιράν, αν η Χαμάς συντριβεί, γεννάται το ερώτημα εάν θα επιθυμούσε την ίδια μοίρα για τη μεγαλύτερη επένδυσή του τη Χεζμπολάχ;
Όσο για την παγκόσμια κοινή γνώμη, είναι τώρα αντι-Ισραηλινή όπως ποτέ άλλοτε, καθώς η ισχυρότερη δύναμη φαίνεται σήμερα να είναι η ασθενέστερη. Και έτσι ο αντι-ισραηλινός κόσμος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν μεγάλες συνέπειες στον αντισημιτισμό του, ειδικά αν το Ισραήλ δεχτεί ένα τόσο άγριο χτύπημα και δεν απαντήσει. Δεν είναι αυτό θλιβερή απόδειξη, σε έναν απελπιστικά ανήθικο κόσμο, ότι το Ισραήλ άξιζε το χτύπημα; Αν δεν άξιζε το χτύπημα, γιατί δεν ανταποκρίθηκε για να σκοτώσει τους δολοφόνους;
Αντίθετα, αν το Ισραήλ συντρίψει τη Χαμάς, ο κόσμος δεν θα συμπαθήσει το Ισραήλ, αλλά θα συστήσει ίσως και να επιβάλει, σύνεση στους αντισημίτες δολοφόνους, από το φόβο υποκίνησης, μια δίκαιης ισραηλινής τιμωρίας.
Υπάρχουν δύο επιφυλάξεις, φυσικά. Πρώτον, το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσε να κάνει το Ισραήλ είναι να προκαλέσει αρκετή ζημιά στη Γάζα για να υποκινήσει την παγκόσμια ενσυναίσθηση, αλλά όχι αρκετή για να καταστρέψει τη Χαμάς, μια πράξη που θα δικαιολογούσε τα βίντεο με τα ερείπια στο CNN και το BBC. Και, δεύτερον, πρέπει να κάνει ξεκάθαρο ότι μετανιώνει για την ανάγκη της να βομβαρδίσει και να προχωρήσει σε στρατιωτική επιχείρηση για να εξαφανίσει τη Χαμάς, δεδομένων των αναπόφευκτων παράπλευρων απωλειών. Όσο πιο μεθοδικά και λιγότερο θριαμβευτικά γίνει αυτό, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ζημιά που κάνει στη Χαμάς και τους υποστηρικτές της.
Έτσι, επιστρέφουμε στο σημείο μηδέν. Μόνο μιλώντας σπάνια και με χαμηλούς τόνους, αλλά με την ετοιμότητα να χρησιμοποιήσεις δύναμη όταν είναι απαραίτητο, επιτυγχάνεις την αποτροπή και με την αποτροπή επιτέλους έρχεται η ειρήνη.
Είναι σκληρό, αλλά η ρεαλιστική αποτροπή είναι ηθική, ενώ ο αφελής κατευνασμός είναι ανήθικος. Ωστόσο, το πρώτο είναι αντιδημοφιλές και ψευδώς χαρακτηρίζεται σκληρό καθώς σώζει ζωές, ενώ το δεύτερο επαινείται ως ανθρώπινο αλλά στην πραγματικότητα οδηγεί σε τραγωδία και μεγαλύτερη απώλεια ανθρώπινης ζωής.
Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό στη Δύση, αλλά και εδώ στην Ελλάδα ειδικά όσο αφορά την αντιμετώπιση του πειρατή της διεθνούς νομιμότητας και θιασώτη της τρομοκρατίας, Ερντογάν.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
