Πολλές από τις απόψεις που διατυπώνονται εδώ τις ενστερνιζόμαστε, τις αποδεχόμαστε, δηλαδή, ενώ άλλες τις απορρίπτουμε.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα
Μια λέξη της ελληνιστικής περιόδου η σημερινή, το ρήμα ἐνστερνίζομαι, που είναι σύνθετο και δημιουργείται από την πρόθεση ἐν και το στέρνον. Το στέρνον είναι λέξη ομηρική και δηλώνει το πρόσθιο μέρος του θώρακα του άνδρα. Το στῆθος από την άλλη χρησιμοποιείται, για να αναφερθεί κανείς στο αντίστοιχο σωματικό μέρος και των δύο φύλων. Σε αυτό το στέρνον προσθέτουμε την παραγωγική κατάληξη -ίζομαι και έχουμε το ρήμα μας, το ἐνστερνίζομαι που σημαίνει βάζω κάτι μέσα μου, στο στήθος μου, εγκολπώνομαι.
Αν πάμε λίγο πιο βαθιά στην ετυμολογία, θα δούμε ότι το στέρνον ανάγεται στην ινδοευρωπαϊκή ρίζα *ster – που πιθανότατα περιγράφει καταστάσεις, όπως αυτές του απλωμένου, του ευρέος, του εκτεταμένου. Με αυτή την έννοια το στέρνον είναι ετυμολογικά συγγενές με το στρώμα, το στρατό, τη στρώση. Συνεπώς και όταν ενστερνιζόμαστε κάτι, το δεχόμαστε χωρίς επιφύλαξη, το απλώνουμε και το στρώνουμε καλά – καλά μέσα μας, στη σκέψη μας.
Στον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο, στο Υπόμνημα που γράφει για την επιστολή προς Εφεσίους, του Αποστόλου Παύλου, διαβάζουμε: ἐνστερνισάμενοι τὰ δίκαια πράγματα (αφού υιοθετήσουμε τα δίκαια πράγματα 62.167).
Ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς ή Κλήμης ο Αλεξανδρινός, θεολόγος του 2ου και των αρχών του 3ου αιώνα, που δίδαξε ως δάσκαλος στην Αλεξάνδρεια, αφού πρώτα ασπάσθηκε το Χριστιανισμό, χρησιμοποιεί το λεκτικό τύπο που σχολιάζουμε στην ενεργητική φωνή. Το ἐνστερνίζω ήταν συνώνυμο του ἐνστηθίζω και είχε την έννοια του αποταμιεύω κάτι στο στήθος μου, το φυλάω με άλλα λόγια.
Ο Ησύχιος, Αλεξανδρεύς και αυτός, που διασώζει πολλές σπάνιες λέξεις και ιδιωματικούς τύπους, παραθέτει τον 5ο αιώνα μ.Χ., στο λεξικό του και το ἐνστερνισάμενος ως ισοδύναμο του περιπτυξάμενος. Ο ἐνστερνισάμενος ήταν εκείνος που αγκάλιασε κάποιον, άρα μεταφορικά ενδέχεται να αγκάλιασε κάποια ιδέα, μία άποψη. Ο ίδιος διασώζει και τους ἐνστερνομάντιες. Ἐνστερνομάντιες καλούνταν οι εγγαστρίμυθοι, εκείνοι που κατάφερναν να μιλούν από το στέρνο τους, τη γαστέρα τους, την κοιλιά τους, θα λέγαμε εμείς, χωρίς να κάνουν κινήσεις του στόματός τους.
Εμείς με τη σειρά μας μπορούμε να ενστερνιστούμε εκτός από απόψεις, ιδέες, φιλοσοφικές θεωρίες, μια θρησκεία, την ιδεολογία ενός κόμματος, τις θέσεις διαφόρων προσώπων, αισθητικές αντιλήψεις και άλλα πολλά.
Είναι στο χέρι μας, όμως, να μην τα ενστερνιστούμε όλα αυτά και να τα απορρίψουμε, να τα απαρνηθούμε.
Εάν αποδεχθούμε θεωρίες, ιδέες καλές ή κακές τότε κάνουμε λόγο για ενστερνισμό. Αυτός ο ενστερνισμός υπάρχει και στο γαλλικό emrassement, που κατά κυριολεξία είναι ο εναγκαλισμός.
Οι φίλοι μας οι Άγγλοι, για να εκφράσουν το ίδιο έχουν το espouse (παντρεύομαι, νυμφεύομαι, παίρνω για σύζυγο, η πρώτη έννοια, παντρεύομαι μια άποψη η δεύτερη), αλλά και το embrace (έχει τις ίδιες σημασιολογικές αποχρώσεις του δικού μας ενστερνίζομαι, μια που πρωτίστως εκφράζει το αγκαλιάζω και δευτερευόντως το ασπάζομαι).
Άλλο συνώνυμο του ενστερνίζομαι: προσυπογράφω.
Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
