Η τρέχουσα γενιά «Z»—αυτοί που σήμερα είναι περίπου μεταξύ 13 και 28 ετών—γίνεται η εκδοχή του 21ου αιώνα της «Χαμένης Γενιάς» μας. Τα μέλη της Gen Z συχνά αποκαλούνται «Zoomers», ένας όρος που περιγράφει νέους ενήλικες που ενηλικιώθηκαν στην εποχή των smartphones, των κοινωνικών δικτύων και της ραγδαίας πολιτιστικής ανατροπής. Οι άνδρες στην εφηβεία και τα είκοσί τους παρατείνουν την εφηβεία τους—σπάνια παντρεύονται, δεν αγοράζουν σπίτι, δεν κάνουν παιδιά και συχνά δεν εργάζονται πλήρως. Το αρνητικό στερεότυπο ενός Zoomer είναι ένας άνεργος άνδρας που παίζει υπερβολικά βιντεοπαιχνίδια. Είναι υπερβολικά κακομαθημένος από τους γονείς και πολύ φοβισμένος για να ξεκινήσει μόνος του. Οι Zoomers σπάνια βγαίνουν ραντεβού, υποτίθεται από φόβο ότι θα πρέπει να ενηλικιωθούν, να αναλάβουν ευθύνες και να ηγηθούν ενός νοικοκυριού.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Καθ’ όλη τη διάρκεια της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι νέοι άνδρες έχουν στιγματιστεί για την «τοξική αρρενωπότητά» τους, που προκαλεί κατηγορίες σεξισμού, ρατσισμού και ομοφοβίας.
Στα πανεπιστήμια, η πλειοψηφία των φοιτητών είναι γυναίκες. Οι άνδρες, ιδίως αυτοί από παραδοσιακές οικογένειες, δεν ενδιαφέρουν ιδιαίτερα. Έτσι, χαρακτηρίζονται όχι ως μοναδικά άτομα, αλλά ως περιττοί χαμένοι του «λάθος» φύλου ή προέλευσης.
Οι άνδρες της Gen Z βλέπουν τον εαυτό τους ως αποδιοπομπαίους τράγους από το σύστημα και την κοινωνία για αμαρτίες προηγούμενων γενεών—και στη λάθος πλευρά της παράλογης δυαδικότητας καταπιεστών και καταπιεζόμενων.
Οι παραδοσιακές οδοί προς την ενηλικίωση—προσιτά σπίτια, ανερχόμενες και ασφαλείς δουλειές, ασφαλής ζωή σε πόλεις και προάστια—έχουν σχεδόν εξαφανιστεί εν μέσω υπερρύθμισης, υπερφορολόγησης και υποαστυνόμευσης.
Οι ορθόδοξες και θορυβώδεις φοιτητικές διεκδικήσεις στα πανεπιστήμια—κλιματική αλλαγή, ποικιλομορφία, Παλαιστίνη—έχουν ελάχιστη σχέση με την εύρεση δουλειάς, την ανατροφή οικογένειας ή την αγορά σπιτιού.
Κατά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και μετά, οι νέοι άνδρες έχουν μειώσει την κατάταξή τους στον στρατό, παρόλο που η υποχρεωτική θητεία παραμένει για άνδρες 19-45 ετών. Μέχρι πριν κάποια χρόνια, υπηρετούσαν σε μονάδες πρώτης γραμμής, αλλά τώρα αντιμετωπίζουν γραφειοκρατία, επιδιώκοντας αναβολές και ακόμη και φυγή στο εξωτερικό για να αποφύγουν την υπηρεσία.
Οι άνδρες της Gen Z φαίνονται μπερδεμένοι από τις γυναίκες και το σεξ—και συχνά αποσύρονται από τα ραντεβού.
Ποτέ η λαϊκή κουλτούρα δεν προώθησε τόσο σεξουαλικά προκλητικές μόδες και ελεύθερους τρόπους ζωής, και καριέρες υποτίθεται ενδυναμωμένων ανύπαντρων γυναικών.
Και ποτέ οι κανόνες των ραντεβού και της σεξουαλικότητας δεν έγιναν πιο οπισθοδρομικοί βικτωριανοί.
Το περιστασιακό συναινετικό σεξ προβάλλεται ως cool παντού στα social media. Και όταν στην πραγματικότητα αποδεικνύεται εγωιστικό, άκαρδο και κενό, οι άνδρες σχεδόν πάντα κατηγορούνται αποκλειστικά, σαν να μην είναι σωστοί κύριοι.
Σύντομα, οι νέοι άνδρες φοβούνται τις σεξουαλικές σχέσεις και την πολυγαμία ως δρόμους προς μεταγενέστερες και μονόπλευρες κατηγορίες παρενόχλησης—ή χειρότερα.
Για το μισό της Gen Z που πήγε στο πανεπιστήμιο, τα δίδακτρα έχουν εκτοξευτεί σε ιδιωτικά ιδρύματα, ενώ ακόμη και στα δημόσια, τα κόστη διαβίωσης είναι υψηλά. Οι διοικητικοί είναι συχνά περισσότεροι από το διδακτικό προσωπικό. Εμμονές με φύλο και ποικιλομορφία καθορίζουν τα πάντα, από επιλογές κοιτώνων μέχρι τελετές αποφοίτησης.
Οι Zoomers βυθίζονται σε τεράστια χρέη από σπουδές.
Ωστόσο, σύντομα μαθαίνουν ότι οι πτυχία τους σε κοινωνικές επιστήμες και «σπουδές» είναι σχεδόν άχρηστα. Οι εργοδότες τα βλέπουν ως ούτε απόδειξη παραδοσιακής γνώσης ούτε απαραίτητων δεξιοτήτων.
Άνεργοι ή ημι-απασχολούμενοι Zoomers καταλήγουν με μη βιώσιμα χρέη και ύπουλο τόκο. Οι εύποροι, αριστεροί, μόνιμοι καθηγητές τους, που κάποτε τους δαιμονοποιούσαν ως καταπιεστές, δεν νοιάζονται για τις άθλιες μοίρες τους.
Προσθέστε τα όλα, και οι Zoomers μπερδεύουν τους γονείς τους. Και βρίσκουν ελάχιστη καθοδήγηση από το πανεπιστήμιο.
Αντίθετα, αναζητούν πνευματική έμπνευση, ψυχαγωγία και πρακτικές συμβουλές από podcasters και social media influencers, και μερικές φορές τοξική εκτόνωση από δημαγωγούς.
Και το ερώτημα που μπαίνει στο τραπέζι είναι αμείλικτο. Τι θα σοκάρει τη χαμένη γενιά πίσω στην κοινή λογική και την κανονικότητα, εκτός από πόλεμο, ύφεση ή φυσική καταστροφή;
Πρώτον, τέλος στην ηγεμονία και το blame-gaming, και επιστροφή στην τάξη αντί για φυλή ή φύλο που καθορίζει «προνόμια».
Δεύτερον, κάποια λογική στον πόλεμο μεταξύ φύλων.
Τρίτον, η κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει να χρηματοδοτεί μη παραγωγικές σπουδές και να σπαταλά τα καλύτερα χρόνια των 20-30 ετών.
Πρέπει να αποφοιτούν οι φοιτητές σε τέσσερα χρόνια. Και πρέπει να περικοπή η παρασιτική τάξη τοξικών διοικητικών που δεν μπορούν να διδάξουν αλλά μπορούν να εκφοβίζουν.
Τέταρτον, η κοινωνία πρέπει να σταματήσει να δίνει status βάσει όλο και πιο άχρηστων γραμμάτων και τίτλων μετά από ένα όνομα.
Ειδικευμένοι τεχνίτες όπως ηλεκτρολόγοι και μηχανικοί είναι ευγενείς επαγγελματίες. Και το status και η αμοιβή τους πρέπει να αντικατοπτρίζει την αξία τους στην κοινωνία—πολύ περισσότερο από ένα πτυχίο σε σπουδές ή χρόνια χαμένα σε σποραδικές σπουδές.
Τέλος, ενθαρρύνετε την κατασκευή σπιτιών, αντί να τα υπερρυθμίζετε και να τα ζωνοποιείτε σε μη προσιτότητα.
Αν η χαμένη Gen Z δεν βρεθεί σύντομα, το αποτέλεσμα για όλους και για τη χώρα δεν θα είναι όμορφο.
*Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
** Η ανάλυση και τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις του συγγραφέα
