Επιστροφή σε σκληρή ρητορική και κλιμακούμενη ένταση από την Άγκυρα καταγράφεται το τελευταίο διάστημα στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών, με τους γείτονες μας να θέτουν επί τάπητος εκ νέου το αναθεωρητικό δόγμα τους αλλά και την απειλή του casus belli.
Η ρητορική αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το αφήγημα της «θετικής ατζέντας» που καλλιεργείται τους τελευταίους μήνες, ενώ υπάρχει η …αίσθηση και στις δύο χώρες, ότι κάτι …ψήνεται για τις ελληνοτουρκικές διαφορές, με τις ευλογίες των ΗΠΑ
Του Κώστα Πασίση
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται και οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο οποίος επανέφερε το γνωστό αφήγημα περί «δίκαιης μοιρασιάς» στην Ανατολική Μεσόγειο και ζήτησε συνολική συζήτηση «όλων των θεμάτων του Αιγαίου».
Ο κ. Φιντάν επίσης προέβη και σε νέα πρόκληση για τη χώρα μας, καθώς ευθέως μίλησε πάλι για «τουρκική μειονότητα» στη Δυτική Θράκη.
Κατά …σύμπτωση οι επιθέσεις αυτές ξεκίνησαν αμέσως μετά τις ιστορικές ενεργειακές συμφωνίες που υπέγραψε η Ελλάδα με τις ΗΠΑ, τη θωράκιση του Αιγαίου με σύγχρονα πυραυλικά συστήματα και τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE.
Ως γνωστόν η Άγκυρα διαβάζει τις ελληνικές πρωτοβουλίες ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου «περικύκλωσης» της σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Εξού και τα εμπρηστικά δημοσιεύματα στον τουρκικό τύπο, ότι η Ελλάδα κινείται επιθετικά (!) εναντίον της Τουρκίας.
Η απάντηση της Αθήνας ήταν άμεση και σκληρή σε επίπεδο αρχών. Πηγές του υπουργείου Εξωτερικών ξεκαθάρισαν ότι η μία και μόνη διαφορά με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, άρα κάθε αναθεωρητική θέση ή πρόταση είναι καθολικά απορριπτέα.
Η Ελλάδα, τονίζουν, παραμένει προσηλωμένη στο Διεθνές Δίκαιο και ειδικότερα στο Δίκαιο της Θάλασσας, επιδιώκοντας έναν δομημένο, αλλά απολύτως οριοθετημένο διάλογο με την Τουρκία, πάντοτε με γνώμονα το εθνικό συμφέρον.
Εξίσου καθαρό μήνυμα στέλνεται και ως προς τη μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη. Η Αθήνα υπενθυμίζει ότι η Συνθήκη της Λωζάννης ορίζει ρητά τον θρησκευτικό χαρακτήρα της μειονότητας, στην οποία η Ελλάδα επιφυλάσσει πλήρη ισονομία και ισοπολιτεία.
Με αυτό τον τρόπο, ακυρώνει στην πράξη το τουρκικό αφήγημα περί «τουρκικής μειονότητας», το οποίο επιχειρεί να διεθνοποιήσει ένα ζήτημα που αφορά αποκλειστικά το ελληνικό συνταγματικό και θεσμικό πλαίσιο.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον έντασης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιμένει στη γραμμή της διπλωματικής κινητικότητας. «Θεωρώ ότι το έδαφος είναι ώριμο για να μπορούμε να έχουμε το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας το πρώτο τρίμηνο του 2026», δήλωσε προ ημερών ο πρωθυπουργός, επιχειρώντας να στείλει ένα σήμα ότι η Ελλάδα δε φοβάται το διάλογο, αρκεί να γίνεται σε σαφώς καθορισμένο πλαίσιο.
Η στρατηγική της Αθήνας στοχεύει στο να εμφανιστεί ως δύναμη σταθερότητας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, χωρίς όμως να αφήσει περιθώρια για «γκριζάρισμα» κυριαρχικών δικαιωμάτων ή διεύρυνση της ατζέντας.
Για την Άγκυρα, αντίθετα, ο στόχος είναι ακριβώς η διεύρυνση αυτής της ατζέντας.
Με τη θέση για λύση πακέτο η τουρκική ηγεσία επιχειρεί να συμπεριλάβει στο τραπέζι ζητήματα αποστρατιωτικοποίησης νησιών, γκρίζων ζωνών και εναέριου χώρου, συνδέοντας τα παράλληλα με την Ανατολική Μεσόγειο και το Κυπριακό.
Σε γεωπολιτικό επίπεδο, φαίνεται ότι οι ΗΠΑ έχουν αρχίσει να κινούνται και να κάνουν σχέδια για την Ανατολική Μεσόγειο.
Ήδη ο υπερδραστήριος Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα Τομ Μπάρακ, έχει ήδη προαναγγείλει πρωτοβουλίες για ελληνοτουρκικά ζητήματα, το Αιγαίο και την Κύπρο, προκαλώντας τη δυσφορία της Αθήνας.
Τέλος, να επισημάνουμε και μια σχετική αναφορά που έκανε πρόσφατα και ο πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής ο οποίος εκτίμησε ότι κάποιοι θέλουν μια λύση 50-50 στο Αιγαίο…
