«Η Τεχνητή Νοημοσύνη στον δημοκρατικό χώρο και η εκλογική διαδικασία» ήταν το πολύ ενδιαφέρον θέμα εκδήλωσης, που έγινε την Τετάρτη το απόγευμα στην αίθουσα «Μανώλης Γλέζος» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Θέμα που αφορά και ενδιαφέρει όλους, αν κρίνει κανείς από τη διακομματική παρουσία Ελλήνων ευρωβουλευτών τόσο στο πάνελ -μαζί με ειδικούς επιστήμονες- όσο και στο ακροατήριο.
Το συμπέρασμα από την εκδήλωση, την οποία διοργάνωσαν ο ευρωβουλευτής Νικόλας Φαραντούρης και η Πολιτική Ομάδα της Αριστεράς, είναι ότι το επίμαχο ζήτημα δεν αφορά το απώτερο μέλλον, όπως, ίσως, κάποιοι νομίζουν. Αυτό διεφάνη, άλλωστε, και από αυτά που ακούσθηκαν τόσο από το πάνελ όσο όμως και από το πυκνό κοινό, που εξέφρασε ανησυχίες και προβληματισμούς.
Το πλαίσιο το έθεσε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Φαραντούρης με τη δήλωση που έκανε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων: «Στη σύγχρονη εποχή η δημοκρατία δεν κινδυνεύει απ’ τη νοθεία, αλλά απ’ τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης και του εκλογικού σώματος. Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να γίνει είτε εργαλείο χειραγώγησης, είτε καταλύτης δημοκρατικής συμμετοχής. Το πρώτο είναι ήδη εδώ». Ο ευρωβουλευτής είναι συντονιστής της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (AFCO) Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Όσον αφορά τις τοποθετήσεις, πρώτος πήρε το λόγο ο πρέσβης – Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ιωάννης Βράιλας. Από αυτόν και το συμπέρασμα που ακολουθεί: Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να ενισχύσει τη δημοκρατία. Η δημοκρατία πρέπει να επιβιώσει και από αυτήν την πρόκληση.
Ακολούθως, ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Μανώλης Κεφαλογιάννης, εκ μέρους της μεγαλύτερης Πολιτικής Ομάδας, αυτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, υπογράμμισε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν προχωρά γραμμικά, αλλά επιθετικά μπροστά, γεωμετρικά. Από την άλλη, όμως, ζήτησε να μη φοβηθούν οι πολίτες τη νέα αυτή κατάσταση παραλληλίζοντας τη σημερινή περίοδο με εκείνην της έναρξης διάδοσης του ηλεκτρισμού. Ο ευρωβουλευτής δεν έκρυψε τέλος, στη συζήτηση που ακολούθησε, την ανησυχία του για την εξάπλωση της Κίνας στον τομέα της τεχνολογίας όπως και σε εκείνον των τραπεζών.
Στη συνέχεια, περισσότερο προβληματισμένος ο ευρωβουλευτής ΠΑΣΟΚ, Σάκης Αρναούτογλου (Σοσιαλιστές και Δημοκράτες) παρατήρησε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι απλώς μια μηχανή. Είναι ένας καθρέπτης, όπως χαρακτηριστικά σημείωσε. Ένας καθρέπτης, συμπλήρωσε, που δεν φοβάται, δεν αγαπάει, δεν πεινάει. Ξέρει, ωστόσο, πότε, εμείς οι χρήστες του, φοβόμαστε, αγαπάμε, πεινάμε.
Μια άλλη διάσταση του όλου ζητήματος έθεσε ο διοργανωτής της εκδήλωσης, Νικόλας Φαραντούρης: ζητούμενο είναι, τόνισε, να φτιάξουμε μια νομοθεσία, που θα εμποδίζει τη χειραγώγηση, αλλά θα προστατεύει ταυτόχρονα την ελευθερία του λόγου. Και, παράλληλα, ο άνθρωπος να μην χάσει την ιδιωτικότητά του.
Αμέσως μετά πήραν θέση ειδικοί επιστήμονες, και πρώτα η Δέσποινα Σπανού, στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία (κυρία Σπανού) ξεκίνησε την ομιλία της από τη διαπίστωση ότι βρέθηκαν στην εκδήλωση ευρωβουλευτές από διαφορετικές παρατάξεις. Ενώ έφερε και ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα της κακής χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης: το πιο διαδεδομένο deep fake του τελευταίου διαστήματος ήταν η «φωτογραφία» ευρωπαίων ηγετών να περιμένουν σε ένα διάδρομο του Λευκού Οίκου για ένα ραντεβού με τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, Ντόναλντ Τραμπ. Ενώ έκλεισε μιλώντας για την ευρωπαϊκή άμυνα στο πρόβλημα.
Για το πιο κρίσιμο σταυροδρόμι στον ψηφιακό κόσμο, έκανε λόγο, από την πλευρά της, η νομικός Μαρία – Ωραιοζήλη Κουτσουπιά, η οποία ανέλυσε, συν τοις άλλοις, το πρώτο νομικό πλαίσιο για την τεχν. νοημοσύνη σε ευρωπαϊκό επίπεδο (AI Act). Η κυρία Κουτσουπιά άνοιξε νέους δρόμους, επιπροσθέτως, με την αναφορά της στο FRIA (Fundamental Rights Impact Assesment, δηλαδή την εκτίμηση των επιπτώσεων στα θεμελιώδη δικαιώματα). Όσον αφορά, μάλιστα, τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στις εκλογές, έκανε λόγο για υψηλό κίνδυνο, διαβεβαίωσε πάντως, κλείνοντας, ότι οι ευρωπαϊκές ρυθμίσεις διασφαλίζουν ότι η τεχνοκρατία θα υπηρετεί τη δημοκρατία.
Τελευταία ομιλήτρια η Διάνα Βουτυράκου, που προσέγγισε το θέμα από μια άλλη σκοπιά, αυτήν του μηχανικού λογισμικού ρομποτικής: δεν είναι υπόθεση του μακρινού μέλλοντος, δήλωσε και υπογράμμισε την ανάγκη πληροφοριακού εγγραμματισμού. Βεβαίως, η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στον εκδημοκρατισμό της γνώσης, από την άλλη, ωστόσο, οι απειλές είναι πολλές, αναγνώρισε.
Στο διάλογο που ακολούθησε, με παρεμβάσεις ευρωβουλευτών και πολιτών, μεταξύ εκείνων που πήραν το λόγο, ήταν ο Γιώργος Αυτιάς, ο οποίος υπογράμμισε τους κινδύνους στην καθημερινότητα των πολιτών από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Αλλά και ο Γιάννης Μανιάτης (Σοσιαλιστές και Δημοκράτες), ο οποίος αφού αναφέρθηκε στο θετικό γεγονός της παρουσίας στην εκδήλωση ευρωβουλευτών από διάφορες Πολιτικές Ομάδες, κατέθεσε την αγωνία του, όπως είπε: Τρισεκατομμύρια ευρώ απαιτούνται για την πρόταση της Ευρώπης στο θέμα της Τεχνητής Νοημοσύνης -κι όχι για να μπουν απλώς κανόνες, αλλά για να είναι (η Ευρώπη) ανταγωνιστική στην Κίνα και τις ΗΠΑ.
Στην εκδήλωση παρέστησαν, τέλος, οι ευρωβουλευτές, από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ο Γιώργος Αυτιάς, η Ελίζα Βόζεμπεργκ και ο Δημήτρης Τσιόδρας, από την Ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών ο Νίκος Παπανδρέου και ο Γιάννης Μανιάτης, από την Αριστερά ο αντιπρόεδρός της Κώστας Αρβανίτης, ο Νίκος Παππάς και η Έλενα Κουντουρά, τέλος, από το κόμμα της Νίκης ο Νίκος Αναδιώτης.
