Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάλεσε σήμερα τα Σκόπια να προχωρήσουν στην τροποποίηση του Συντάγματός τους, προκειμένου να συμπεριληφθεί σε αυτό η βουλγαρική μειονότητα που ζει στη χώρα. Όπως τόνισε, πρόκειται για απαραίτητο βήμα ώστε να συνεχιστεί η ενταξιακή πορεία της χώρας προς την ΕΕ.
«Υποστηρίζουμε πλήρως τη Βόρεια Μακεδονία στην πορεία της προς την ΕΕ. Μπορείτε να βασιστείτε σε εμάς. Το επόμενο και μοναδικό βήμα πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων είναι σαφές: πρέπει να προβείτε στις συμφωνημένες συνταγματικές τροποποιήσεις. Η μπάλα είναι στο γήπεδό σας. Η ΕΕ είναι έτοιμη», έγραψε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην πλατφόρμα “X”, μετά τη συνάντησή της στα Σκόπια με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι.
Σε ανακοίνωση της κυβέρνησης των Σκοπίων αναφέρεται ότι στη συνάντηση του πρωθυπουργού με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συζητήθηκαν η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, η πορεία των μεταρρυθμίσεων, η ενεργειακή ασφάλεια και ο ψηφιακός μετασχηματισμός των Σκοπίων.
Μετά τη συνάντηση δεν υπήρξαν κοινές δηλώσεις, προφανώς για να αποφευχθούν παρερμηνείες ή πολιτική εκμετάλλευση των δηλώσεων, ενόψει των δημοτικών εκλογών που θα διεξαχθούν στη χώρα την Κυριακή 19 Οκτωβρίου.
Σημειώνεται πως η ευρωπαϊκή πορεία των Σκοπίων παραμένει στάσιμη, καθώς τα Σκόπια δεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που είχαν αναλάβει – στη βάση μιας πρότασης που είχε παρουσιάσει το καλοκαίρι του 2022 η ΕΕ. Η πρόταση προβλέπει την τροποποίηση του Συντάγματος των Σκοπίων προκειμένου να συμπεριληφθεί σε αυτό η βουλγαρική μειονότητα που ζει στη χώρα.
Την πρόταση είχε αποδεχθεί η προηγούμενη κεντροαριστερή κυβέρνηση των Σκοπίων, όμως δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει πλειοψηφία 2/3 στη Βουλή για την τροποποίηση του Συντάγματος, λόγω της εναντίωσης του δεξιού και νυν κυβερνώντος κόμματος της χώρας, VMRO-DPMNE του Χρίστιαν Μίτσκοσκι.
Τόσο οι Βρυξέλλες όσο και η Σόφια έχουν διαμηνύσει επανειλημμένως προς τα Σκόπια πως αυτή θα μπορέσει να ανοίξει τα κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, αφού πρώτα τροποποιήσει το Σύνταγμά της. Ο πρωθυπουργός των ΣΚοπίων, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι οι «βουλγαρικές απαιτήσεις» δεν πρόκειται να γίνουν αποδεκτές από τα Σκόπια και πως το Σύνταγμα της χώρας δεν θα τροποποιηθεί.
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε το 2021 στα Σκόπια, οι Βούλγαροι αποτελούν μόλις το 0,2% του πληθυσμού της χώρας (συνολικά 3.500 άνθρωποι), στοιχείο το οποίο η Σόφια αμφισβητεί και θεωρεί ότι το ποσοστό των Βούλγαρων στα Σκόπια είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.
Οι προβληματικές σχέσεις των Σκοπίων με τη Βουλγαρία έχουν επιδεινωθεί ιδιαίτερα με την ανάληψη της εξουσίας στα Σκόπια από το κόμμα VMRO-DPMNE, τον Ιούνιο του 2024. Οι δύο χώρες έχουν ιστορικές, εθνικές και γλωσσικές διαφορές.
Τα Σκόπια αποτέλεσαν τον τελευταίο σταθμό της τριήμερης περιοδείας της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία περιελάμβανε επισκέψεις στην Αλβανία, το Μαυροβούνιο, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Σερβία, το Κόσοβο και τα Σκόπια.
Σκοπός της περιοδείας ήταν η επαναβεβαίωση της στήριξης της ΕΕ στην ενταξιακή πορεία των χωρών της περιοχής και η προώθηση του Σχεδίου Ανάπτυξης της ΕΕ ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2024-2027, που αποσκοπεί μεταξύ άλλων στη σταδιακή ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην Ενιαία Αγορά της ΕΕ.