Στη μνήμη του Γιώργου Ζογγολόπουλου, του σπουδαίου καλλιτέχνη που «έφυγε» από κοντά μας το 2004 είναι η έκθεση που οργάνωσε η Sianti Gallery, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου. Η γκαλερί παρουσιάζει στις 10 Οκτωβρίου 2025 μια έκθεση αφιερωμένη στον σπουδαίο γλύπτη-ζωγράφο, με αφορμή τη συμπλήρωση είκοσι χρόνων από τον θάνατό του.
Ο Γιώργος Ζογγολόπουλος (1903–2004) υπήρξε δημιουργός με διεθνή ακτινοβολία, που αφιέρωσε τη ζωή του στην εφαρμογή της τέχνης στον δημόσιο χώρο, αφήνοντας πίσω του εμβληματικά έργα που σφράγισαν το αστικό τοπίο και την ελληνική γλυπτική, κατέχοντας κομβική θέση στην καθιέρωση της αφαίρεσης στην Ελλάδα, όπως σημειώνει στο επιμελητικό του κείμενο ο Θανασης Μουτσόπουλος. Από τις μνημειακές του παρεμβάσεις στην Ομόνοια και το Σύνταγμα έως τις εμβληματικές «Ομπρέλες» στη Θεσσαλονίκη, αλλά και τα μεγάλα μνημεία όπως «Ο Χορός του Ζαλόγγου», ο Ζογγολόπουλος κατέστησε την τέχνη αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής εμπειρίας του πολίτη.
Η έκθεση «Γιώργος Ζογγολόπουλος – Ενότητα και Πολλαπλότητα». αναδεικνύει τη συνεχή εξελικτική πορεία του καλλιτέχνη, από τις αυστηρές γεωμετρικές συνθέσεις της δεκαετίας του ’60 έως την κινητική γλυπτική με φως και νερό των δεκαετιών ’70 και ’80, ενώ παρουσιάζει παράλληλα ζωγραφικά έργα – λιγότερο γνωστά στο ευρύ κοινό – καθώς και μικρής κλίμακας γλυπτά και πολλαπλά, που εντάσσονται στο ευρύτερο φάσμα της εικαστικής του παραγωγής.
Η συνεργασία με το Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου αποτελεί για τη Sianti Gallery ιδιαίτερη τιμή και ευθύνη, όπως αναφέρουν οι αρμόδιοι, «καθώς καθιστά δυνατή την παρουσίαση ενός αντιπροσωπευτικού συνόλου έργων που προσφέρει στο κοινό μια ολοκληρωμένη εικόνα του δημιουργού – από τα εμβληματικά δημόσια έργα που σφράγισαν την ελληνική πρωτεύουσα έως τις συνθέσεις με το στοιχείο του νερού, τον ήχο και το φως. Με αυτόν τον τρόπο, η έκθεση αναδεικνύει τον Ζογγολόπουλο όχι μόνο ως πρωτοπόρο της ελληνικής αφαίρεσης, αλλά και ως καλλιτέχνη που παρέμεινε διαρκώς ανοιχτός στις πνευματικές προκλήσεις του αιώνα του, γεφυρώνοντας δημιουργικά την παράδοση με την καινοτομία.
Για τη Sianti Gallery, η παρουσίαση αυτής της έκθεσης αποτελεί αφενός αναγνώριση της σημασίας του Γιώργου Ζογγολόπουλου και αφετέρου πρόσκληση να ξαναδούμε την επικαιρότητα του, να στοχαστούμε πάνω στη σχέση τέχνης και πόλης και να εμπνευστούμε από το όραμα ενός δημιουργού που μετουσίωσε σε τέχνη την ελευθερία, την τόλμη και την αέναη αναζήτηση.»
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις για το κοινό καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά, με στόχο να φέρουν τις νεότερες γενιές σε άμεση επαφή με το έργο και την κληρονομιά του καλλιτέχνη.
Ο Γιώργος Ζογγολόπουλος σπούδασε γλυπτική στη Σχολή Καλών Τεχνών (1924-1930) με τον Θωμά Θωμόπουλο. Την περίοδο των σπουδών του συνεργάστηκε με αρχιτέκτονες και ζωγράφους. Από το 1930 και μέχρι την Κατοχή εργάστηκε ως αρχιτέκτονας στο Αρχιτεκτονικό Τμήμα του Υπουργείου Παιδείας, όπου μελέτησε και έχτισε σχολικά συγκροτήματα και εκκλησίες. Κατά την επίσκεψή του στο Παρίσι, το 1937, ήρθε σε επαφή με το έργο του Σαρλ Ντεσπιώ. Το 1949 πήρε υποτροφία από τη γαλλική κυβέρνηση και πήγε για ένα χρόνο στη γαλλική πρωτεύουσα, όπου εργάστηκε στο ατελιέ του Μαρσέλ Ζιμόν, ενώ το διάστημα 1953-1954 πήγε στην Ιταλία με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. και μελέτησε τεχνικές χαλκοχυτικής, την ετρουσκική τέχνη, καθώς και το έργο μεγάλων καλλιτεχνών, όπως των Μιχαήλ Άγγελου, Αντρέα Πιζάνο, Ντονατέλο, Τζάκομο Μαντζού και Αρνάλντο Πομοντόρο.
Το 1936 οργάνωσε την πρώτη ατομική του έκθεση στη γκαλερί Στρατηγοπούλου· ακολούθησαν ατομικές παρουσιάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και συμμετοχές σε ομαδικές και διεθνείς εκθέσεις, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται Πανελλήνιες, οι Μπιενάλε της Βενετίας (1940, 1956, 1964, 1993, 1995) και του Σάο Πάουλο (1957), παρισινά Σαλόν, καθώς και εκθέσεις του Συλλόγου Ελλήνων Καλλιτεχνών, των ομάδων “Τέχνη”, “Στάθμη”, “Αρμός” και “Τομή” και της “Ομάδας για την Επικοινωνία και Εκπαίδευση στην Τέχνη”, των οποίων υπήρξε μέλος.
Ενδιαφερόμενος ιδιαίτερα για την ένταξη της γλυπτικής στο περιβάλλον, συνεργάστηκε επανειλημμένα με αρχιτέκτονες και βραβεύτηκε σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, καθώς και για έργα που κοσμούν ή προορίζονταν για δημόσιους χώρους. Μεταξύ άλλων κέρδισε το Α΄ βραβείο για το μνημείο για τις Ηρωίδες του Ζαλόγγου (1954-1960) σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Πάτροκλο Καραντινό, για το γλυπτό που κοσμεί την είσοδο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (1966) και για το Μνημείο Πεσόντων του Δήμου Νίκαιας, καθώς και για τις μελέτες του για τη διαμόρφωση της πλατείας Ομονοίας (1958-1960) σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Κ. Μπίτσιο και της πλατείας Κλαυθμώνος (1981) και του Μνημείου Εθνικής Αντίστασης στο Γοργοπόταμο (1986) σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Α. Τομπάζη, οι οποίες όμως δεν υλοποιήθηκαν.
Καλλιτέχνης τολμηρός και με πλούσια φαντασία, ξεκίνησε από τη ρεαλιστική απεικόνιση της ανθρώπινης μορφής σε γύψο, μάρμαρο, πέτρα και ορείχαλκο, για να προχωρήσει σταδιακά στη σχηματοποίηση και την αφαιρετική απόδοση. Από το 1960 περίπου στράφηκε στην αφαίρεση, δημιουργώντας συνθέσεις από μέταλλο στο πλαίσιο μιας κατασκευαστικής αντίληψης. Σταδιακά τα υλικά του εμπλουτίζονται με νίκελ, γυαλί, πλεξιγκλάς, ανοξείδωτο μέταλλο, φακούς, ελατήρια, καρφιά, σωλήνες, ομπρέλες, και βέργες σε ποικίλους συνδυασμούς και οι συνθέσεις του ενσωματώνουν το κενό, ενώ το νερό, ο ήχος και η κίνηση συμβάλλουν στη δημιουργία της τελικής εντύπωσης.
(στοιχεία από την ιστοσελίδα της Εθνικής Πινακοθήκης).
Τα εμβληματικά του έργα – όπως ο μνημειακός «Χορός του Ζαλόγγου», οι ποιητικές και κινητικές «Ομπρέλες», και τα μεγάλης κλίμακας γλυπτά από Cor-Ten – αποτελούν σήμερα τοπόσημα και σημεία αναφοράς στην Ελλάδα και διεθνώς.
Έχοντας εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε κορυφαίες διεθνείς διοργανώσεις όπως η Biennale της Βενετίας και του Σάο Πάολο, ο Ζογγολόπουλος απέκτησε διεθνή αναγνώριση. Με την ίδρυση του Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου το 2004, εξασφάλισε τη συνέχιση και διάδοση του έργου του στις επόμενες γενιές.
Σήμερα, το πρωτοποριακό του όραμα συνεχίζει να εμπνέει καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες και κοινό, προσκαλώντας μας να δούμε την πόλη – και την τέχνη – μέσα από ένα νέο, δυναμικό και διαρκώς εξελισσόμενο πρίσμα.
Η έκθεση πραγματοποιείται με Χορηγό Επικοινωνίας την COSMOTE TV, η οποία στηρίζει σταθερά πρωτοβουλίες που αναδεικνύουν τον πολιτισμό και την ελληνική δημιουργία.
Τα κρασιά της βραδιάς των εγκαινίων προσφέρει με την ευγενική του χορηγία ο Γεώργιος Λαφαζάνης. Θα λειτουργεί μέχρι τις 8 Νοεμβρίου.
