Η αξιολόγηση στο ελληνικό δημόσιο είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ. Οι διαρθρωτικές αλλαγές και οι οικονομικές προκλήσεις που έχει αντιμετωπίσει η χώρα, πολλά χρόνια τώρα, αναδεικνύουν την ανάγκη για μια περισσότερο αποδοτική και διαφανή δημόσια διοίκηση.
Του Βασίλη Α. Υψηλάντη*
Η αξιολόγηση δεν είναι απλώς μια διαδικασία που σκοπεύει να κρίνει την απόδοση των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά αποτελεί ένα εργαλείο βελτίωσης της συνολικής λειτουργίας του δημόσιου τομέα, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα, την υπευθυνότητα και την ικανοποίηση των πολιτών.
Η ανάγκη για αξιολόγηση προκύπτει από τις τεράστιες δυσκολίες της δημόσιας διοίκησης να προσαρμοστεί στις σύγχρονες απαιτήσεις λόγω της έλλειψης επαρκούς στελέχωσης με έμπειρα και καταρτισμένα άτομα, τη διαφθορά που παράγει η γραφειοκρατία και τις υφιστάμενες δομές, που περιορίζουν τη δυνατότητα του δημόσιου τομέα να εξελιχθεί και ουσιαστικά να είναι πιο κοντά στους πολίτες.
Η αξιολόγηση μπορεί να ενισχύσει την αποδοτικότητα, εντοπίζοντας τα αδύνατα σημεία και δίνοντας τη δυνατότητα για στοχευμένες παρεμβάσεις. Μέσω μιας βελτιωμένης αξιολόγησης, είναι εφικτό να διασφαλιστεί ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι και ικανοί να ανταποκριθούν στις ανάγκες των πολιτών.
Μια από τις προτάσεις για την αξιολόγηση είναι η θέσπιση σαφών και μετρήσιμων δεικτών απόδοσης. Αυτοί οι δείκτες θα πρέπει να καλύπτουν διάφορους τομείς της δημόσιας διοίκησης, όπως η ελαχιστοποίηση χρόνου εξυπηρέτησης του πολίτη, η μείωση λαθών στις διαδικασίες και η αποτελεσματική διαχείριση δημοσίων πόρων. Οι δείκτες αυτοί θα λειτουργούν ως ένα εργαλείο παρακολούθησης και αξιολόγησης των υπηρεσιών, παρέχοντας σε πραγματικό χρόνο δεδομένα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ενημερωμένες αποφάσεις.
Επιπλέον, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί μια κουλτούρα αξιολόγησης και συνεχούς βελτίωσης στο δημόσιο τομέα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους δημόσιους υπαλλήλους, τα οποία θα ασχολούνται με τις τεχνικές αξιολόγησης, την επαγγελματική ανάπτυξη και τη σημασία της αποδοτικότητας. Η κατάρτιση αυτή θα καταστήσει τους υπαλλήλους πιο ικανούς και κινητοποιημένους για να υλοποιήσουν αλλαγές και βελτιώσεις στις διαδικασίες τους.
Μια άλλη σημαντική πτυχή της αξιολόγησης είναι η συμμετοχή των πολιτών. Οι δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να είναι προσιτές και διαφανείς στους πολίτες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να εκφράσουν τη γνώμη τους για την ποιότητα των υπηρεσιών που λαμβάνουν. Μέσω της αξιολόγησης ικανοποίησης των πολιτών, οι δημόσιες υπηρεσίες μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τις ανάγκες και τις προσδοκίες τους, επιτυγχάνοντας έτσι μια πιο προσαρμοσμένη και ανταγωνιστική προσφορά υπηρεσιών.
Έτσι ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η Κυβέρνηση της ΝΔ, προωθούν διαδικασία αξιολόγησης μέσω μιας ψηφιακής πλατφόρμας (axiologisi.ypes.gov.gr), όπου οι πολίτες καλούνται να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο περίπου 50 ερωτήσεων. Η αξιολόγηση είναι εθελοντική, διαρκεί λίγα λεπτά και καλύπτει περίπου 45 δημόσιες υπηρεσίες και φορείς, όπως ο e-ΕΦΚΑ, η ΑΑΔΕ, οι συγκοινωνίες, αλλά και υπηρεσίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (π.χ. καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμός, δρόμοι, παιδικές χαρές).
Στόχος είναι η βελτίωση της λειτουργίας του κράτους, η ενίσχυση της διαφάνειας και η εστίαση στις ανάγκες της κοινωνίας, με ιδιαίτερη έμφαση σε υγεία, τοπική αυτοδιοίκηση και ψηφιακές υπηρεσίες.
Συνεπώς η τεχνολογία επιστρατεύεται για να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην αξιολόγηση του δημόσιου τομέα. Η χρήση δεδομένων και αναλύσεων μπορεί να ενημερώνει τις πολιτικές και τις διαδικασίες, διασφαλίζοντας ότι οι αποφάσεις στηρίζονται σε πραγματικά στοιχεία και όχι σε υποθέσεις.
Συνολικά, η αξιολόγηση στο ελληνικό δημόσιο αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα προς μια αποτελεσματικότερη και ποιοτικότερη δημόσια διοίκηση. Σε μια καλύτερη Ελλάδα.
* Ο Βασίλης Υψηλάντης είναι Κοσμήτορας της Βουλής, Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής και Βουλευτής Δωδεκανήσου ΝΔ
