Ο κύβος ερρίφθη. Η Ουάσιγκτον, με αφορμή την τεράστια φυσική καταστροφή που υπέστη η Τουρκία από τους σεισμούς, ξεκινά τη διαδικασία επαναπροσέγγισης με την Τουρκία και είναι ξεκάθαρο ότι ο Ερντογάν και η κυβέρνησή του είναι έτοιμοι να παίξουν το παιχνίδι.
Ακούγοντας σε ζωντανή σύνδεση την κοινή συνέντευξη τύπου του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Μελβούτ Τσαβούσογλου, με τον Αμερικανό ομόλογό του, Άντονι Μπλίνκεν, ήταν παραπάνω από ξεκάθαρο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, με αφορμή τους σεισμούς, έχουν μπει σε μια διαδικασία διαπραγμάτευσης με τον Ερντογάν, στην οποία κύριο πιάτο είναι το πράσινο φως από την Άγκυρα, στην ένταξη της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ. Ταυτόχρονα, είναι επίσης ξεκάθαρο, ότι η αμερικανική διπλωματία, θεωρεί ότι οι σεισμοί δίνουν την ευκαιρία να υπάρξει μια έναρξη διαλόγου για την επίλυση των θεμάτων με την Ελλάδα, κάτι που αποτελεί πάγια πολιτική της Ουάσιγκτον για δεκαετίες.
Δεν είναι τυχαίο που ο κ. Τσαβούσογλου στην κοινή συνέντευξη τύπου με τον κ. Μπλίνκεν, βρήκε την ευκαιρία να αναφερθεί στην επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Δένδια στην Τουρκία και να αναφέρει ότι “δεν χρειάζεται να περιμένουμε την επόμενη καταστροφή για να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας.” Κάτι το οποίο επεσήμανε και ο κ. Μπλίνκεν όταν απαρίθμησε τις θετικές κινήσεις της Τουρκίας.
Και για όσους συνεχίζουν να έχουν αυταπάτες για το θέμα των F-16, μετά την κοινή συνέντευξη τύπου των δυο Υπουργών Εξωτερικών στην Άγκυρα, ελπίζω να προσγειωθούν στην ρεαλιστική πραγματικότητα.
Ο κ. Μπλίνκεν δεν μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρος. Είπε με απόλυτη σαφήνεια ότι “η κυβέρνηση Μπάϊντεν υποστηρίζει δυναμικά το πακέτο για τα F-16 στην Τουρκία.” Ότι “αυτό το έχει κάνει σαφές στο Κογκρέσο και αποτελεί μεγάλη προτεραιότητα.” Ότι “είναι σημαντικό για το ΝΑΤΟ.” Ανέφερε ότι, “δεν μπορεί να δώσει ακόμη ημερομηνία για το επίσημο αίτημα για τα F-16 στο Κογκρέσο, αλλά είναι έντονα ενεργός στις συζητήσεις με το Κογκρέσο.” Για το αγκάθι της ένταξης της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ, είπε ότι, “δεν είναι διμερές θέμα.”
Επιβεβαιώνοντας, την έναρξη της πλήρους επαναπροσέγγισης με την Τουρκία ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, τόνισε ότι δεν “αποδέχεται την άποψη ότι υπάρχει πρόβλημα στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία”, απορυθμίζοντας τα θετικά βήματα και τη συνεισφορά στην Τουρκίας, όπως η καθαρή φωνή της στον αποκήρυξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουρανία και τη στήριξη στην εδαφική της ακεραιότητα, τη συμβολή της στη συμφωνία για τα σιτηρά, στην ενεργειακή ασφάλεια, στη στήριξη στο ΝΑΤΟ, και εδώ ανέφερε τις προσπάθειες της Άγκυρας, “να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Αρμενία.” Και την εφαρμογή της Συνθήκης του Μοντρέ.
Εκείνο που ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον στη συνέντευξη τύπου, είναι ότι ο κ. Τσαβούσογλου, δεν έκανε πίσω σε κανένα θέμα παρουσιάζοντας τις τουρκικές θέσεις δημόσια. Ο ίδιος έθεσε στην αρχική του τοποθέτηση το θέμα των F-16, λέγοντας ότι, “οποιεσδήποτε αργοπορίες πρέπει να προληφθούν”, ότι, “θα ξεπεραστούν οι δυσκολίες στο Κογκρέσο”, ότι, “δεν θα πρέπει να μπουν όροι”, ότι, “το θέμα του ΝΑΤΟ (Σουηδία, Φιλανδία) είναι κάτι ξεχωριστό.” Και για τα F-35, ότι είναι, “φυσικό δικαίωμα της Τουρκίας να πάρει τα χρήματα πίσω.”
Και στο θέμα της στάσης απέναντι στη Ρωσία ο κ. Τσαβούσογλου, δεν έκανε πίσω, αφού παρέθεσε όσα έχει κάνει η Τουρκία στον πόλεμο στην Ουκρανία, είπε ότι η Άγκυρα δεν συμμετέχει στις κυρώσεις, αλλά ταυτόχρονα δεν βοηθά να παρακαμφθούν. Ζήτησε μάλιστα, από την Αμερική και την Ευρώπη, εάν έχουν στοιχεία για κάτι τέτοιο, να τα δώσουν στην Τουρκία, για να προβεί στις δέουσες ενέργειες.
Ξεκάθαρα, ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, στην κοινή συνέντευξη τύπου, δεν εκμεταλλεύτηκε καμία από τις ευκαιρίες που του δόθηκαν, να επικρίνει την Τουρκία, το αντίθετο μάλιστα. Και ο κ. Τσαβούσογλου, δεν έκανε ούτε ένα βήμα πίσω σε αυτά που ζητά η Τουρκία και στις πολιτικές που εφαρμόζει.
Επόμενη στάση Αθήνα, και ελπίζω το μήνυμα να έγινε αντιληπτό και η στάση να είναι το ίδιο ξεκάθαρη και δημόσια.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies του Λονδίνου, και ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
