Τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ για το δημογραφικό συγκλονίζουν.
Ο πληθυσμός της Ελλάδας μόλις μέσα σε ένα χρόνο μειώθηκε κατά 41.202 άτομα και αν αναλογιστεί κανείς πως τόσοι είναι περίπου οι κάτοικοι μίας πόλης όπως η Καρδίτσα, το δημογραφικό φαίνεται πως λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Της Σοφίας Τουντούρη *
Συγκεκριμένα, οι γεννήσεις στην Ελλάδα πέρυσι ανήλθαν σε 83,763 καταγράφοντας μείωση 3,1% σε σχέση με το 2018, ενώ οι θάνατοι ανήλθαν σε 124.965 καταγράφοντας αύξηση 3,9%!
Ο πληθυσμός της Ελλάδας και γερνάει και συρρικνώνεται επικίνδυνα.
Κι αυτό δεν είναι νέο.
Αν ανατρέξει κανείς στο παρελθόν, θα διαπιστώσει, ότι πρώτη φορά το δημογραφικό τέθηκε ως ζήτημα στη Βουλή το 1993! Έκτοτε οι αριθμοί μας προλαβαίνουν και από το 2010 οι θάνατοι ξεπερνούν στη χώρα τις γεννήσεις. Τα στοιχεία μας προειδοποιούν και επί δεκαετίες οι πολιτικοί περισσότερο το χρησιμοποιούν ως επικοινωνιακό τους εργαλείο και έπειτα το βάζουν και πάλι το θέμα στο συρτάρι.
Για να είμαστε δίκαιοι, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως η σημερινή κυβέρνηση έχει βάλει από την αρχή της θητείας της το δημογραφικό στις υψηλές θέσεις της ατζέντας των προτεραιοτήτων της και όπως φαίνεται γίνονται κάποια πρώτα βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Όμως, δεν είναι αρκετά.
Το επίδομα για τη γέννηση κάθε παιδιού από 1/1/2020, ο χαμηλός συντελεστής ΦΠΑ για όλα τα βρεφικά είδη αλλά και τα μέτρα για την ενίσχυση των πολύτεκνων οικογενειών είναι σαφώς κάποια από τα θετικά μέτρα. Όμως μπορούν να αναστρέψουν την παρούσα κατάσταση; Μιλάμε για ένα εξαιρετικά σύνθετο ζήτημα, το οποίο σίγουρα δεν λύνεται με επιδοματικές πολιτικές μόνο.
Το ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, η οικονομική κρίση και η αβεβαιότητα για το μέλλον δυσχεραίνουν την απόφαση για τη δημιουργία οικογένειας. Με τον κορωνοϊό να έρχεται να δυσκολέψει ακόμη περισσότερο την ψυχολογία των Ελλήνων σε ό,τι αφορά την τεκνοποίηση.
Απαιτείται, λοιπόν, μία ριζική αλλαγή της νοοτροπίας μας σε ό,τι αφορά τις αναπαραγωγικές συμπεριφορές μας για να δημιουργηθεί ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τη δημιουργία οικογένειας.
Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν όλες εκείνες οι συνθήκες προκειμένου οι άξιοι νέοι που έχουν φύγει στο εξωτερικό για μία καλύτερη τύχη, να επιστρέψουν στην πατρίδα μας και να δημιουργήσουν οικογένεια στην Ελλάδα. Επιπλέον, η πολιτεία να πριμοδοτεί τις μονογονεϊκές οικογένειες αλλά και τα νεαρά ζευγάρια με χαμηλά εισοδήματα.
Το κράτος οφείλει να ενισχύσει ουσιαστικά και να σταθεί έμπρακτα στο πλευρό της ελληνικής οικογένειας. Είναι αναγκαίο να υπάρξει άμεσα πολιτική οικονομικής ενίσχυσης των οικογενειών για τις δαπάνες εγκυμοσύνης και τοκετού.
Σε καμία περίπτωση, το γεγονός ότι οι γυναίκες εργάζονται και μορφώνονται δεν θα πρέπει να αποτελεί εμπόδιο για την δημιουργία οικογένειας. Αντιθέτως, θα πρέπει να βρεθεί λύση ώστε οι γυναίκες να μπορούν να ισορροπούν ανάμεσα σε επαγγελματική και οικογενειακή ζωή. Να δίνονται κίνητρα στις γυναίκες να τεκνοποιήσουν και σε μικρότερη ηλικία, όπως για παράδειγμα κάποιο επίδομα στις γυναίκες που γεννούν σε ηλικία μικρότερη των 30 ετών, σε μία προσπάθεια να πέσει ο Μ.Ο. ηλικίας απόκτησης του πρώτου παιδιού που στην Ελλάδα είναι τα 31,3 περίπου χρόνια. Έντονο πρόβλημα αποτυπώνεται και στην πορεία του δείκτη γονιμότητας: το 1960 κάθε Ελληνίδα γεννούσε 2,23 παιδιά, ενώ σήμερα γεννάει 1,35. Κι αυτό σημαίνει πως οι γενιές δεν ανανεώνονται.
Το δημογραφικό όμως δεν είναι πρόβλημα που απειλεί μόνο την Ελλάδα και την ύπαρξή της. Είναι πανευρωπαϊκό.
Σήμερα, το δημογραφικό αναδεικνύεται σε κυρίαρχο ζήτημα εθνικής επιβίωσης, καθώς καθιστά αδύνατη την προοπτική ανάπτυξης. Συνεπώς, θα πρέπει να αποτελέσει εθνικό στόχο η αντιμετώπισή του. Όχι σήμερα. Χθες.
* Η κ. Σοφία Τουντούρη είναι Δημοσιογράφος
