Μια από τις λόγιες έκφρασεις που χρησιμοποιούμε, η εἰρήσθω ἐν παρόδῳ θα μας απασχολήσει σήμερα. Την παραθέτουμε με τα γνωστά της συμπληρώματα, τους τόνους και τα πνεύματα, όπως ήταν στην αρχική της μορφή.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα
Σημαίνει ας ειπωθεί παρεμπιπτόντως, παρενθετικά, έξω από την προγραμματισμένη σειρά. Την λέμε, όταν θέλουμε να δώσουμε συμπληρωματικές πληροφορίες για κάποιο θέμα.
Το εἰρήσθω είναι γ’ πρόσωπο προστακτικής παρακειμένου του λέγομαι και έχει την έννοια ας έχει ειπωθεί. Η πάροδος από την άλλη είναι ένας δρόμος παράλληλος με κάποιον άλλον, μια πλάγια είσοδος, όχι δηλαδή η κεντρική. Συνεπώς με την φράση αυτή, ξεφεύγουμε από την ροή των λόγων μας και παραθέτουμε κάποια επιπλέον πράγματα, ακολουθώντας άλλη οδό σκέψης, φτάνοντας στον στόχο μας από έναν παράδρομο.
Και ειρήσθω εν παρόδω, λοιπόν, με την ευκαιρία αυτή, ας πούμε ότι πάροδος ήταν ακόμη και καθεμιά από τις πλαϊνές εισόδους στο αρχαίο θέατρο, απ’ όπου έμπαινε ο χορός στην ορχήστρα ή οι ηθοποιοί που εισέρχονταν από την πόλη ή το λιμάνι. Πάροδο ονομάζαμε, ακόμη, και το τραγούδι του χορού, μετά τον πρόλογο στην αρχαία τραγωδία.
Είπαμε πολλά, τα οποία, ειρήσθω εν παρόδω, συμπληρώνουν το γλωσσάρι μας.
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
