Ο Douglas Adams ήταν μια καταγόμενη από έναν πίθηκο μορφή ζωής με βάση τον άνθρακα.
Επειδή, όπως κάθε μορφή ζωής, είχε ως στόχο την επιβίωση και τη διαιώνιση, χρειάστηκε να
κάνει διάφορες δουλειές, από τις οποίες αυτή που μάλλον απέδωσε ήταν το να γράφει σενάρια για ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές.
Γαλαξιακό Ώτο-Στοπ
Κάποια στιγμή, ανάμεσα στη συγγραφή σεναρίων για επεισόδια του Dr Who ή για κάποιο
τηλεοπτικό Ιπτάμενο Τσίρκο, ο Adams πρότεινε στο BBC (την ΕΡΤ του Ηνωμένου Βασιλείου) μία ραδιοφωνική σειρά με τίτλο «ο Οδηγός του Ωτοστοπατζή στο Γαλαξία». Η σειρά έκανε μεγάλη επιτυχία και οδήγησε στη συγγραφή μιας σχετικής τριλογίας, η οποία, στην τελευταία καταμέτρηση, απαρτιζόταν από πέντε μέρη, και μεταφράστηκε ολόκληρη στα Ελληνικά κάτω από το γενικό τίτλο «Γυρίστε το Γαλαξία με Ώτο-Στοπ» και έκανε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία από τη ραδιοφωνική εκπομπή της Αγγλικής ΕΡΤ και μεταφέρθηκε στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο και μετά και πάλι στο ραδιόφωνο.
Και αυτό ήταν εξαιρετικά παράδοξο, αν σκεφτεί κανείς ότι υπάρχουν σοβαρότατες ενδείξεις
πως ο θρασύτατος συγγραφέας της, ο οποίος επεδίωκε να δώσει οδηγίες σε ωτοστοπατζήδες
του διαστήματος, δεν είχε ποτέ εγκαταλείψει το μητρικό του πλανήτη!
Το ακόμα πιο παράδοξο είναι πως από τους τέσσερεις κεντρικούς ήρωες των περιπετειών, οι
δύο είναι γήινοι και μάλιστα Άγγλοι, ο Arthur και η Tricia, οι άλλοι δύο είναι συγγενείς μεταξύ τους, ο Ford και ο Zaphod και ο πέμπτος, ο Marvin είναι ένα μανιοκαταθλιπτικό ρομπότ, ένα παρανοϊκό ανδροειδές, με μυαλό μεγέθους πλανητικού συστήματος και με ηλικία πολλές φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Σύμπαντος (υπάρχουν και τα ταξίδια στο χρόνο).
Μαζί με τις οδηγίες στους επίδοξους ωτοστοπατζήδες, ο Adams στην ταξιδιωτική διαστημική τριλογία του αποκαλύπτει την απάντηση στο Υπέρτατο Ερώτημα για τη Ζωή, το Σύμπαν και τα Πάντα (spoiler στο τέλος), δίνει νέες διαστάσεις (ιστορικές, φιλοσοφικές, γλωσσολογικές) στα ταξίδια στην τέταρτη διάσταση, ξεσκεπάζει το ρόλο που παίζουν στον πλανήτη μας τα δελφίνια και τα ποντίκια, θέτει σοβαρή υποψηφιότητα για νόμπελ φυσικής με την ιδέα του για τον κινητήρα άπειρης απιθανότητας (άλλο αν τον έφαγαν τα κυκλώματα), δίνει οδηγίες για το πώς μπορεί κανείς να πετάξει και αναδεικνύει, πιθανότατα για πρώτη φορά στην Παγκόσμια Λογοτεχνία την τεράστια πολλαπλή χρησιμότητα μιας πετσέτας. Επιπλέον, σε μία πρωτοφανώς σεμνή και ταπεινή κίνηση, συμπυκνώνει την περιγραφή του πλανήτη μας σε δύο λέξεις: «Μάλλον Ακίνδυνος».
Επίσης, μας αποκαλύπτει ποιο είναι το τελευταίο μήνυμα του Θεού προς τη Δημιουργία και τι
γίνονται τα στυλό όταν χάνονται.
Ταξίδια στη Γη
Το 1989, και πάλι μέσα από την Αγγλική ΕΡΤ (το BBC δηλαδή), ο Adams μαζί με τον Mark
Carwardine έκαναν μία σειρά ραδιοφωνικών ντοκυμανταίρ, στο πλαίσιο της οποίας ταξίδευαν ανά τον κόσμο για να παρουσιάσουν (και να φωτογραφίσουν) απειλούμενα είδη ζώων. Το περιεχόμενο των ντοκυμανταίρ μεταφέρθηκε σε ένα ακραία ανησυχητικό και πικρά αστείο βιβλίο, το Last Chance to See, το οποίο έχει μεταφραστεί στα Ελληνικά ως «Τουρίστες στον Πλανήτη Γη».
Ανάμεσα στα είδη που παρουσίασε η σειρά ήταν και ο Βόρειος Λευκός Ρινόκερος, για τον
οποίο μάθαμε μόλις το Μάρτιο ότι το τελευταίο αρσενικό πέθανε και, με δεδομένο ότι έχουν
παγκοσμίως απομείνει μόνο δύο θηλυκά τα οποία μπορούν να γονιμοποιηθούν τεχνητά με
φυλαγμένο γενετικό υλικό, χωρίς όμως εγγυημένη επιτυχία, η απώλεια πιθανώς να σημάνει
την οριστική εξαφάνιση του είδους.
Ολιστικός ντεντέκτιβ
Ο Adams συνέγραψε και αστυνομικό μυθιστόρημα.
Βέβαια, φρόντισε να παραβεί κάθε αρχή που διέπει το είδος της αστυνομικής λογοτεχνίας.
Γιατί μπορούσε.
Φτιάχνει λοιπόν έναν πολύ χοντρό και βλάκα ντετέκτιβ, ο οποίος επιμένει να φορά ένα γελοίο καπέλο, τεμπέλη και ασυνεπή, μπαταχτσή, απατεωνάκο.
Με έφεση στο παραφυσικό και το μεταφυσικό (στις υποθέσεις του, στις μεθόδους του, στις
λύσεις που δίνει).
Που πιστεύει στη θεμελιώδη διασυνδεσιμότητα όλων των πραγμάτων (εξ ου και ο
χαρακτηρισμός «ολιστικός»).
Κι από πάνω, του δίνει το όνομα Svlad Cjelli, το οποίο ούτε ο ίδιος ο ήρωάς του δεν το άντεχε και το άλλαξε σε Dirk Gently.
Και έρχεται να λύσει υποθέσεις στις οποίες ανακατεύονται φαντάσματα, δαίμονες, Βόρειοι
Θεοί, χρονομηχανές, ντόντο, ένας καλόγερος, ένας φαινομενικά αργόμισθος καθηγητής του
Καίμπριτζ ένα άλογο, ο Μπαχ και ο Κόουλριτζ. Και στις οποίες οι λύσεις δίνονται μάλλον από
μηχανής και όχι ως προϊόν συνεπούς και σωστά δομημένου συλλογισμού.
Και σα να μην έφτανε το περιεχόμενο, οι τίτλοι των δύο ολοκληρωμένων βιβλίων που
κυκλοφόρησαν (μετά το θάνατο του Adams κυκλοφόρησε και ένα ημιτελές) είναι το Dirk
Gently’s Holistic Detective Agency και το The Long, Dark Tea-Time of the Soul, τα οποία έχουν κυκλοφορήσει στα Ελληνικά με τους τίτλους «Ο Ντερκ Τζέντλυ Ακολουθεί τη Γάτα» και «ΑΡΡΓΚ: Αδιάφοροι Ροκ Ρυθμοί για Γρήγορα Κέρδη».
Πόσο αστυνομικό μυθιστόρημα μπορεί κανείς να περιμένει διαβάζοντας τα παραπάνω, δεν
ξέρω. Αυτό που ξέρω με βεβαιότητα είναι ότι, αν ο αναγνώστης δεν πάρει το ρόλο του
ντεντέκτιβ στα πολύ σοβαρά, θα διασκεδάσει πολύ και με αυτά τα βιβλία.
Το πόσο διασκεδαστικό είναι το αστυνομικό πλαίσιο του Douglas Adams το μυρίστηκε, όπως
φαίνεται, και η τηλεοπτική βιομηχανία, η οποία επιχείρησε δύο φορές να το αξιοποιήσει.
Πρώτα στην Αγγλία με το BBC Four, που γύρισε μία σειρά τεσσάρων επεισοδίων πάνω στον Dirk Gently και μετά στις ΗΠΑ με το BBC America, με μια σειρά σχετικά πιο επιτυχημένη, που κράτησε δύο σεζόν και τώρα με το Netflix.
ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ (Don’t Panic)
Πέρα από τα παραπάνω, δεν υπάρχουν πάρα πολλά να προσθέσουμε.
Ο Adams ήταν πτυχιούχος Αγγλικής λογοτεχνίας του Καίμπριτζ, όπου σπούδασε με υποτροφία.
Ίσως οι σπουδές του στη λογοτεχνία να τον βοήθησαν στη συγγραφή λεξικού. Για την ακρίβεια, μαζί με τον John Lloyd συνέγραψαν το λεξικό με τίτλο The Meaning of Liff, το οποίο είναι ένα λεξικό πραγμάτων για τα οποία δεν υπάρχουν ακόμα λέξεις. Και οι λέξεις που αντιστοιχίζουν οι λεξικογράφοι σε αυτά τα πράγματα είναι τοπωνύμια…
Τώρα που το ξανασκέφτομαι, μάλλον οι σπουδές του Adams στη λογοτεχνία δεν έπαιξαν
κάποιο ρόλο στη συγγραφή του λεξικού…
Ήταν κολλημένος με την τεχνολογία και τους υπολογιστές, σχεδόν όταν η ενασχόληση με «αυτά τα πράγματα» ήταν ένα είδος απόκρυφης γνώσης ή τελετουργίας. Για αυτό και παγκοσμίως η κοινότητα των geeks τον έχει βαθιά στην καρδιά της. Και αυτό είναι κάτι που μπορείτε να το ανακαλύψετε σήμερα κιόλας!
Ο Douglas Adams πέθανε στις 11 Μαΐου 2001. Δύο εβδομάδες μετά, φίλοι των βιβλίων του
Adams κυκλοφόρησαν στους δρόμους επιδεικνύοντας τις πετσέτες τους, ένας φόρος τιμής στον άνθρωπο που πρώτος ανέδειξε την πραγματική αξία της πετσέτας. Από τότε, η 25 η Μαΐου καθιερώθηκε ως Ημέρα Πετσέτας (Towel Day), και κερδίζει κάθε χρόνο όλο και περισσότερους συμμετέχοντες. Αναζητήστε λοιπόν τους geek φίλους σας. Θα δείτε ότι, όσοι από αυτούς είναι πραγματικοί τυπάδες (froods στην αργκό των ωτοστοπατζήδων), σήμερα τουλάχιστο, θυμίζουν σε όλους ότι ξέρουν πού βρίσκεται η πετσέτα τους.
Στον τάφο του Douglas Adams οι επισκέπτες δεν αφήνουν λουλούδια. Αφήνουν στυλό. Έτσι, για να μας θυμίσουν ποιος πρώτος αποκάλυψε τη μεγάλη αλήθεια πίσω από τα χαμένα στυλό.
SPOILER ALERT!
Ακολουθεί, όπως υποσχέθηκα, η απάντηση στο Υπέρτατο Ερώτημα για τη Ζωή, το Σύμπαν και τα Πάντα.
Η Απάντηση στο Υπέρτατο Ερώτημα είναι ΣΑΡΑΝΤΑ ΔΥΟ.
Αλήθεια λέω.
Αν δεν πιστεύετε, γκουγκλάρετέ το!
Be a hoppy frood and carry a towel today #towelday
