Την προηγούμενη εβδομάδα κορυφώθηκε η διαμάχη μεταξύ των παραδοσιακών κινηματογραφικών στούντιο και των νέων εταιρειών υπηρεσιών διαδικτυακής ψυχαγωγίας, καθώς το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών ανακοίνωσε ότι αποκλείει από τις βραβεύσεις του ταινίες από υπηρεσίες streaming όπως το Netflix και η Amazon.
Η αλλαγή αυτή στην πολιτική του Φεστιβάλ έγινε μετά από τις αντιδράσεις για τις περυσινές βραβεύσεις σε αντίστοιχες ταινίες, που συνοδεύτηκαν στη συνέχεια από δηλώσεις μεγάλων σκηνοθετών όπως ο Στίβεν Σπίλπεργκ κι ο Κρίστοφερ Νόλαν, οι οποίοι θεωρούν ότι το Netflix δεν μπορεί να λαμβάνει υποψηφιότητα για Όσκαρ.
Πριν από λίγα χρόνια η Ακαδημία των Όσκαρ άλλαξε τους κανόνες της απαιτώντας μεγαλύτερα χρόνο προβολής στις κινηματογραφικές αίθουσες προκειμένου μια ταινία να μπορεί να είναι υποψήφια για βραβείο.
Και πάλι όμως το Netflix για παράδειγμα ακολούθησε μια στρατηγική διανομής σε στοχευμένες κινηματογραφικές αίθουσες και έτσι κατάφερε να μπει δυνατά στο παιχνίδι των Όσκαρ.
Το πρόβλημα είναι ότι τα μεγάλα στούντιο, οι εταιρείες διανομής, οι ιδιοκτήτες κινηματογράφων αλλά και μεγάλοι σκηνοθέτες – όπως είπαμε – συνεχίζουν να διαφωνούν με αυτή τη στρατηγική, ειδικά εφόσον το Netflix συνεχίζει να βγάζει ταυτόχρονα τις ταινίες του στην υπηρεσία streaming του και στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως, πως παρά την αυξανόμενη πίεση από τις υπηρεσίες streaming και την “χρυσή εποχή” της τηλεόρασης που διανύουμε, τα έσοδα από κινηματογραφικές αίθουσες συνεχίζουν να αυξάνονται γενικά σε ετήσια βάση. Αρκετοί αναλυτές μάλιστα ισχυρίζονται πως η άνοδος αυτών των νέων πλατφόρμων περιεχομένου ωφελεί τελικά τα μεγάλα στούντιο και τους κινηματογράφους.
Το πρόβλημα λοιπόν – όπως πάντα – βρίσκεται στη δυσκολία της αλλαγής. Μια νέα εποχή έχει ξεκινήσει στην ψυχαγωγία και οι παραδοσιακοί παίκτες του χώρου δυσκολεύονται να ακολουθήσουν το ρεύμα και να αξιοποιήσουν τα νέα δεδομένα. Τις ίδιες δυσκολίες άλλωστε είχε ξαναντιμετωπίσει ο χώρος του κινηματογράφου και τη δεκαετία του ’50 με την τότε εκτόξευση της τηλεόρασης.
Ο Σπίλμπεργκ και ο Νόλαν εστιάζουν στο θέμα της διανομής, αλλά κυρίως στο θέμα της καλλιτεχνική δεξιοτεχνίας. Κι εδώ ακριβώς είναι που πιθανόν χάνουν το δίκιο τους.
Αρχικά στο θέμα της διανομής κολπάκια για τις υποψηφιότητες σε βραβεία γίνονταν και γίνονται διαχρονικά. Μικρές indie παραγωγές βγαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες σε λίγες μόνο αίθουσες για να πληρούν τα κριτήρια επιλογής και να κερδίζουν από το καλό timing προς τα βραβεία. Αυτά είναι γνωστά και κανείς πια δεν παραπονιέται.
Όμως και στο κομμάτι της καλλιτεχνικής αρτιότητας, ο Σπίλμπεργκ μάλλον αδικεί τους συναδέλφους του από το Netxflix και Amazon. Το κριτήριο για το αν μια ταινία είναι καλή είναι στους κριτές της κι όχι στην εξαρχής απόρριψή της λόγω του παραγωγού και διανομέα της. Ο ισχυρισμός ότι μερικές από αυτές τις ταινίες δεν αξίζουν υποψηφιότητα για βραβεία, επειδή έχουν κινηματογραφηθεί με τρόπο που ταιριάζει καλύτερα στην τηλεόραση ή άλλες παρόμοιες αξιώσεις, δηλαδή ότι η καλλιτεχνική προσέγγιση και η ποιότητα δεν ανταποκρίνονται στα αληθινά κινηματογραφικά πρότυπα, δεν πείθουν. Περίεργες τεχνικές, λήψεις, κάμερες κλπ υπάρχουν διαχρονικά στις κινηματογραφικές ταινίες. Πολλές μάλιστα από αυτές τις άλλαξαν ριζικά. Αλλά και είδη ταινιών όπως τα blockbusters που εκπροσωπούσαν τόσο ο Σπίλπεργκ όσο κι ο Νόλαν, σταμάτησαν να αγνοούνται από τα βραβεία και χάρη σε αυτούς.
Το δίκαιο λοιπόν θα ήταν κι αυτές οι ταινίες να έχουν το δικαίωμα να κριθούν, κι αν η καλλιτεχνική τους αρτιότητα δεν αρκεί, ας μην πάρουν βραβείο. Τόσο απλό και δίκαιο
Άλλωστε ειδικά τα μέλη της Ακαδημίας των Όσκαρ τις περισσότερες φορές βλέπουν και κρίνουν τις ταινίες από τον καναπέ του σπιτιού τους κι όχι σε μια κινηματογραφική αίθουσα…
