“Η οδική ασφάλεια αποτελεί αναμφισβήτητο δείκτη πολιτισμού, παιδείας, σεβασμού, αλλά και έκφραση θεσμικής ευθύνης”, τόνισε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, κατά την ομιλία του στη Ολομέλεια της Βουλής επί του σχεδίου νόμου «Νέο Κυρωτικό Πλαίσιο του ΚΟΚ και λοιπές διατάξεις για την Ασφαλή Κινητικότητα».
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, υπογράμμισε ότι ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας συνιστά, πέρα από θεσμικό εργαλείο, μια τολμηρή και ολιστική παρέμβαση για την ενίσχυση και θωράκιση της οδικής ασφάλειας, την προστασία της ανθρώπινης ζωής και προφανώς, την αλλαγή νοοτροπίας στον τρόπο με τον οποίο κινούμαστε στους δρόμους της χώρας μας.
«Πρόληψη, αυστηροποίηση των ποινών, καθώς και διαμόρφωση κουλτούρας συμμόρφωσης και υπευθυνότητας, αποτελούν τους βασικούς πυλώνες πάνω στους οποίους οικοδομήθηκε ο αναθεωρημένος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας. Αυτό όμως που έχει ιδιαίτερη σημασία, είναι η επιτακτική ανάγκη καλλιέργειας μιας νέας οδικής παιδείας, η οποία θα εκφράζεται ως διαρκής στάση ευθύνης, συνείδησης και σεβασμού απέναντι στον συνάνθρωπο και τον δημόσιο χώρο», σημείωσε ο κ. Δήμας. Προσέθεσε δε, ότι τα τροχαία δυστυχήματα στην Ελλάδα είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο, με χαρακτηριστικά κοινωνικής μάστιγας.
Όπως είπε, μόνο το 2024 καταγράφηκαν στην Ελλάδα περισσότεροι από 665 θάνατοι από τροχαία, ενώ σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Κομισιόν, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται σε 46 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων και η Ελλάδα καταγράφει 61, επιβεβαιώνοντας την ανάγκη για άμεσες και αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις.
Ο κ. Δήμας, επισήμανε ότι ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας θέτει τη διαφύλαξη της ανθρώπινης ζωής ως ύψιστη προτεραιότητα και παρουσίασε τις βασικές ρυθμίσεις που θεσμοθετούνται.
Σχετικά ανέφερε, ότι για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια της υποτροπής. «Πρόκειται για μία ουσιαστική και καινοτόμο θεσμική τομή, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της συμμόρφωσης και στην αποτροπή της επαναλαμβανόμενης παραβατικής οδικής συμπεριφοράς.
Η έννοια της υποτροπής αντιμετωπίζει πλέον πιο αυστηρά την επανάληψη παραβάσεων, θεσπίζοντας αναλογικές και κλιμακωτές κυρώσεις για τους οδηγούς που επιδεικνύουν σταθερή παραβατική στάση, ενώ η άδεια οδήγησης αφαιρείται με τη συμπλήρωση 25 βαθμών ποινής», τόνισε χαρακτηριστικά.
Αυστηρές κυρώσεις
Ειδικότερα, ο αρμόδιος υπουργός αναφέρθηκε σε μια σειρά αδικημάτων υψηλής επικινδυνότητας για τα οποία το νέο σχέδιο νόμου προβλέπει την ποινικοποίησή τους και προσέθεσε ότι σε αυτό το πλαίσιο θεσπίζονται αυστηρές κυρώσεις και για την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, τόσο για τη μέτρια, όσο και για την υψηλή υπέρβαση του ορίου, ενώ παράλληλα καθιερώνονται σύγχρονοι τρόποι ανίχνευσης που καλύπτουν και τρόπους ανίχνευσης ουσιών.
Ο κ. Δήμας επικαλέστηκε στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2023, κατά τα οποία η Κυριακή (δηλαδή και ατυχήματα επιστροφής από Σάββατο βράδυ) είναι η μέρα της εβδομάδας με τους περισσότερους θανάτους (106 νεκρούς).
Ειδική μνεία έκανε δε, στην παραβίαση του ορίου ταχύτητας, η οποία καταγράφηκε στην Ελλάδα για το έτος 2024 ως η πιο συχνή παράβαση, με τον αριθμό – σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΑΣ – να αγγίζει τις 338.419 .
Επίσης, αναφέρθηκε στις προβλέψεις του νομοσχεδίου για αυστηροποίηση των ποινών σε πολλαπλά επίπεδα: από την επιβολή ανώτατου ορίου ταχύτητας 30 χλμ./ώρα στα αστικά κέντρα, έως και τη στέρηση διπλώματος για περιπτώσεις υποτροπής ή «κόντρας». Εδώ, είπε, επί της ουσίας έχουμε μία σημαντική αλλαγή του προστίμου που αφορά σε κόντρες ταχύτητας, με το πρόστιμο να αυξάνεται από 100 ευρώ σε 2.000 ευρώ, ενώ αφαιρείται επιτόπου και η άδεια οδήγησης για ένα έτος.
Στην πρώτη υποτροπή, το πρόστιμο διπλασιάζεται στις 4.000 ευρώ, με αφαίρεση άδειας για δύο έτη, ενώ στη δεύτερη υποτροπή το πρόστιμο ανεβαίνει στις 8.000 ευρώ και το δίπλωμα αφαιρείται για 4 έτη. Σημειώνεται δε, ότι για οδήγηση με ταχύτητα που υπερβαίνει τα 200 χιλιόμετρα την ώρα, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 2.000 ευρώ και επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για ένα έτος.
Ως προς την παραβίαση σηματοδότη, ο υπουργός επισήμανε ότι για το 2024, βεβαιώθηκαν από την ΕΛΑΣ 18.612 παραβάσεις.
Έτσι, στον νέο ΚΟΚ, το πρόστιμο για παραβίαση ερυθρού σηματοδότη ξεκινά από 700 ευρώ και αφαιρείται επιτόπου η άδεια οδήγησης για 60 ημέρες και φτάνει τις 2.000 ευρώ, με αφαίρεση άδειας για ένα έτος στη δεύτερη υποτροπή. Εάν ο οδηγός προκαλέσει θανατηφόρο δυστύχημα, επιβάλλονται οι ποινές του Ποινικού Κώδικα.
Αναφορικά με την παραβίαση STOP, ο νέος ΚΟΚ προβλέπει πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση του διπλώματος για έναν μήνα. Τη δεύτερη φορά το πρόστιμο ανεβαίνει στα 1.000 ευρώ και η άδεια οδήγησης αφαιρείται για έξι μήνες, ενώ την τρίτη φορά το πρόστιμο αυξάνεται στα 2.000 ευρώ και το δίπλωμα αφαιρείται για ένα έτος. Σε περίπτωση ατυχήματος, ισχύουν οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την επικίνδυνη οδήγηση. Ενδεικτικά, ο υπουργός ανέφερε ότι για το 2022, το 16,1% των οδικών ατυχημάτων στην Ελλάδα προκλήθηκε από παραβίαση του STOP.
Αυστηρά θα είναι επιπλέον και τα πρόστιμα για όσους παρακωλύουν την κίνηση των σιδηροδρόμων, καθώς και τη δημόσια συγκοινωνία.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε επίσης ο κ. Δήμας, στις βαρύτατες ποινές που θα επιβάλλονται και για την παράνομη στάθμευση σε ράμπα ΑμεΑ, με το πρόστιμο να φτάνει έως τις 2.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για έναν χρόνο, σε περίπτωση υποτροπής. Τέλος, αναφέρθηκε στην πρόβλεψη «μιας ορθής λύσης» και στο ζήτημα των λεωφορειολωρίδων, χρήση της οποίας μπορούν να κάνουν υπό προϋποθέσεις και τα ταξί.
Εξάλλου, ο υπουργός Μεταφορών χαρακτήρισε «εξαιρετική» την πρωτοβουλία της κυβέρνησης, η οποία ελήφθη στο πλαίσιο διαμόρφωσης ενός νέου πλαισίου τροχαίας αστυνόμευσης και επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ενός Δικτύου Καμερών Καταγραφής Τροχαίων Παραβάσεων καθώς και στη δημιουργία ενός Ενιαίου Πληροφοριακού Συστήματος Παραβάσεων, τη διαχείριση του οποίου θα αναλάβει η Υπηρεσία Οδικών Τελών – Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Οδικών Υποδομών του υπουργείου.
Σημειώνεται ότι για το Σύστημα Καμερών Καταγραφής Παραβάσεων, προβλέπεται εγκατάσταση 2.000 καμερών σε αστικά δίκτυα, και 500 καμερών εντός λεωφορείων Ο.ΣΥ. για τις λεωφορειολωρίδες.
«Στόχος της εν λόγω κυβερνητικής πρωτοβουλίας είναι η πλήρης ψηφιοποίηση της διαδικασίας καταγραφής, κοινοποίησης, ένστασης και πληρωμής παραβάσεων, καθώς και η αυτοματοποιημένη καταγραφή τροχαίων παραβάσεων μέσω έξυπνων καμερών» είπε ο κ. Δήμας.
Τέλος, επισημαίνεται ότι στο πλαίσιο της σύμβασης προμήθειας καμερών ελέγχου παραβίασης ερυθρού σηματοδότη της Περιφέρειας Αττικής, πρόκειται να λειτουργήσουν 388 κάμερες, με τις πρώτες 80-90 να εκτιμάται πως θα τεθούν σε λειτουργία προς τα τέλη της τρέχουσας θερινής περιόδου.
«Είμαι βέβαιος, πως όλοι αντιλαμβανόμαστε την ουσιαστική και ριζική μεταρρύθμιση που θα επιφέρει ο νέος ΚΟΚ, αφού πληροί αδιαμφισβήτητα τις σύγχρονες ανάγκες και κοινωνικές απαιτήσεις. Σε αυτήν την κατεύθυνση οφείλουμε σήμερα να κινηθούμε, κάνοντας ένα αποφασιστικό βήμα προς ένα ασφαλέστερο οδικό περιβάλλον. Ένα περιβάλλον στο οποίο κανένα τροχαίο δεν θα θεωρείται αναπόφευκτο, και καμία απώλεια ζωής αποδεκτή. Διότι η κύρωση του παρόντος σχεδίου νόμου συνιστά πράξη συνέπειας, ευθύνης και συλλογικής βούλησης, για να αφήσουμε πίσω μας παθογένειες δεκαετιών και να θεμελιώσουμε μια νέα κουλτούρα οδικής ασφάλειας», κατέληξε στην ομιλία του ο κ. Δήμας.