Η ανάγκη για στοχευμένες επενδύσεις και για μια συνεκτική εθνική στρατηγική στον τομέα των ημιαγωγών, ενόψει της εφαρμογής του Chips Act 2 στην Ευρώπη, αποτέλεσε το βασικό θέμα συζήτησης ανάμεσα σε εκπροσώπους της αγοράς, της ακαδημαϊκής κοινότητας και της πολιτείας κατά τη διάρκεια του 5ου Emerging Tech Forum, που διοργάνωσε η Ένωση Ελληνικών Εταιρειών Αναδυόμενων Τεχνολογιών (HETiA).
Ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της DG CONNECT της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Θωμάς Σκορδάς, τόνισε ότι από τον Ιανουάριο του 2025 έχει ήδη ανακοινωθεί το πλαίσιο δράσεων για τους ημιαγωγούς της επόμενης πενταετίας στην Ευρώπη. Το πλαίσιο περιλαμβάνει πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη, την παρουσίαση της στρατηγικής για τις κβαντικές τεχνολογίες, καθώς και νέους κανόνες για το υπολογιστικό νέφος.
Όπως ανέφερε, έχει ήδη δημιουργηθεί δίκτυο AI Factories σε 16 κράτη-μέλη, ενώ ο επόμενος σημαντικός άξονας ανάπτυξης αφορά τα Giga Factories. «Είναι θέμα ημερών να προχωρήσουν τα Giga Factories. Η Ελλάδα δεν βρίσκεται πίσω· ετοιμάζεται ένα εργοστάσιο με πρωτοβουλία της ΔΕΗ, ενώ στις αρχές της χρονιάς θα δούμε και μια συνεργασία με ιταλικό Giga Factory», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Σκορδάς έκανε επίσης αναφορά στην κβαντική στρατηγική της ΕΕ, τονίζοντας ότι η Ευρώπη διαθέτει ισχυρό επιστημονικό δυναμικό και ανεπτυγμένο σύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, παρότι παραμένουν μικρά οικοσυστήματα με περιορισμένη πρόσβαση σε venture capital.
Σε σχέση με το Chips Act 2, υπογράμμισε ότι το μεγαλύτερο μέρος του πρώτου προγράμματος έχει ήδη υλοποιηθεί από το 2023, με πέντε γραμμές παραγωγής όπου και η Ελλάδα συμμετέχει, έστω και σε περιορισμένο βαθμό. Ωστόσο, στη χώρα υπάρχει σημαντική πρόοδος στον τομέα του σχεδιασμού, καθώς μεγάλες διεθνείς εταιρείες ενδιαφέρονται πλέον να επενδύσουν.
Πρόσθεσε ότι το Chips Act 2 θα φέρει νέες επενδύσεις και θα καλύψει κενά που δεν καλύφθηκαν στο αρχικό πρόγραμμα, σε μια περίοδο όπου η ζήτηση για AI chips αναμένεται να εκτοξευθεί.
Ο γενικός γραμματέας Βιομηχανίας του υπουργείου Ανάπτυξης, Ελευθέριος Κρητικός, σημείωσε ότι για τη διαμόρφωση της στρατηγικής ημιαγωγών είναι κρίσιμη η ακριβής αποτύπωση του οικοσυστήματος, με στόχο την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του. Η παγκόσμια αγορά των ημιαγωγών αναπτύσσεται ραγδαία, με εκτιμήσεις που φέρνουν την ευρωπαϊκή αγορά στα 88 δισ. δολάρια έως το 2028, ενώ παγκοσμίως προβλέπεται να αγγίξει το 1,1 τρισ. δολάρια. Παράλληλα, καταγράφεται έλλειψη 100.000 εξειδικευμένων εργαζομένων στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τον ίδιο, στις αρχές του 2025 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η Εθνική Στρατηγική για τους Ημιαγωγούς, η οποία στοχεύει όχι μόνο στην ενίσχυση της ελληνικής παρουσίας στον σχεδιασμό, αλλά και στη διεκδίκηση ρόλου στην αρχική παραγωγή και συσκευασία chips. Οι βασικοί πυλώνες περιλαμβάνουν βιομηχανική στρατηγική, χρηματοδοτικά εργαλεία, ανθρώπινο δυναμικό, εναρμόνιση με το Chips Act 2 και διακλαδικές συνεργασίες.
Ο πρόεδρος της HETiA, Εμμανουήλ Ζερβάκης, υπογράμμισε ότι μετά από 20 χρόνια το οικοσύστημα ημιαγωγών στην Ελλάδα έχει ωριμάσει σημαντικά, καθώς αναπτύσσονται start-ups και μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ έχουν σημειωθεί και εξαγορές. Έχει υπάρξει πρόοδος στο design και το λογισμικό, ενώ πλέον υπάρχει δυναμική και προς την παραγωγή, ιδιαίτερα μέσω επενδύσεων σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα μικροκυκλώματα.
Σημείωσε ότι απαιτείται περαιτέρω ωρίμανση, ώστε να δημιουργηθεί σύντομα μονάδα παραγωγής ημιαγωγών στην Ελλάδα, η οποία θα συνδέεται με κλάδους όπως η ναυτιλία και η αμυντική βιομηχανία. Τόνισε την ανάγκη για εθνικό πρόγραμμα μικροκυκλωμάτων, με κύριο βάρος σε R&D, σχεδιασμό και εκπαίδευση. Εκτίμησε, επίσης, ότι η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε πανευρωπαϊκό εκπαιδευτικό hub για τον κλάδο.
Ο καθηγητής του ΕΜΠ, Άγγελος Τσακανίκας, παρουσίασε μια νέα έρευνα για την καταγραφή του ελληνικού οικοσυστήματος ημιαγωγών. Όπως είπε, «είναι μια πολύ σημαντική περίοδος για την Ευρώπη, καθώς προχωρούν νομοθετικές πρωτοβουλίες και διατίθενται σημαντικοί πόροι στον τομέα των ημιαγωγών — και η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει σημαντικό μερίδιο από αυτούς».
Τα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν ότι η Ελλάδα διαθέτει υψηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό, με ανταγωνιστικές αμοιβές, ενώ ο κλάδος έχει ήδη σημαντική συνεισφορά στην οικονομία: από 338 εκατ. ευρώ το 2020, πλέον έχει ξεπεράσει τα 800 εκατ. ευρώ μέσα σε πέντε χρόνια.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το ελληνικό οικοσύστημα είναι προς το παρόν κυρίως σχεδιαστικό, με υστέρηση στην παραγωγή, αν και υπάρχουν στη χώρα σημαντικές διεθνείς εταιρείες και υποδομές ικανές να στηρίξουν μελλοντική ανάπτυξη.
