Το νομοσχέδιο απαντά στην απουσία θεσμικής θωράκισης για την προστασία του πανεπιστημιακού χώρου και της ασφάλειας των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας και την απουσία κανόνων που να διασφαλίζουν ότι οι σπουδές στο δημόσιο πανεπιστήμιο ολοκληρώνονται σε εύλογο χρόνο, με ποιότητα, χωρίς επιπτώσεις και χωρίς να γίνεται κατάχρηση του δημόσιου αγαθού της δωρεάν εκπαίδευσης, ανέφερε ο υφυπουργός Παιδείας Νίκος Παπαϊωάννου, κατά τη συζήτηση που εξελίσσεται στην ολομέλεια.
«Ποινικό αδίκημα η διατάραξη της λειτουργίας στα πανεπιστήμια»
Ως προς την προστασία του πανεπιστημιακού χώρου, την ασφάλεια στα πανεπιστήμια, ο υφυπουργός Παιδείας κατέστησε σαφές το πλαίσιο ώστε «το καθεστώς βίας και ανοχής», «το άβατο χωρίς λογοδοσία» να «τελειώσει οριστικά».
Σήμερα με το νομοσχέδιο, η πολιτεία προχωρά αποφασιστικά, από την αρχή αποτροπής στην αρχή της εγγυημένης προστασίας και «αυτό δεν είναι σύνθημα», είναι πολιτική επιλογή με συνέχεια και με επίγνωση της ευθύνης μας, είπε ο κ. Παπαϊωάννου και υπογράμμισε ότι βασικοί άξονες της παρέμβασης είναι ότι:
– Για πρώτη φορά ορίζεται ρητά στον ποινικό κώδικα, ότι η διατάραξη της λειτουργίας στα πανεπιστήμια αποτελεί ποινικό αδίκημα, πλημμέλημα ή και κακούργημα, ανάλογα με τη βαρύτητα.
– Προβλέπεται προσωρινή αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας για όσους έχουν διαπράξει ποινικά αδικήματα και, όπως είπε ο υφυπουργός Παιδείας, αυτό δεν συνιστά ποινή αλλά προληπτικό μέτρο προστασίας, δεν παραβιάζει το τεκμήριο της αθωότητας και ενεργοποιείται μόνο κατόπιν εισαγγελικής διάταξης επιβολής περιοριστικών όρων.
– Για πρώτη φορά η μη άσκηση πειθαρχικών αρμοδιοτήτων των οργάνων των πανεπιστημίων, θεωρείται η ίδια πειθαρχικό παράπτωμα. Ο πρύτανης ή τα όργανα που κωφεύουν θα λογοδοτούν, είπε ο κ. Παπαϊωάννου
– Σύγχρονα ευρωπαϊκά τεχνικά μέτρα ασφαλείας: Ελεγχόμενη πρόσβαση, συστήματα ταυτοποίησης και καταγραφή των στοιχείων οποιουδήποτε εξωπανεπιστημιακού εισέρχεται στο χώρο του πανεπιστημίου, βιντεοπαρατήρηση, όπου η ίδια η διοίκηση του πανεπιστήμιου του κρίνει απαραίτητο. Η χρήση drones δεν προβλέπεται για καταστολή, αλλά κυρίως για πρόληψη φυσικών καταστροφών.
– Eθνικό Παρατηρητήριο Βίας με καταγραφή όλων των περιστατικών: «Δεν υπάρχει ελεύθερη γνώση, όταν ο φοιτητής φοβάται να πάει στο εργαστήριο. Δεν υπάρχει ακαδημαϊκή πρόοδος, όταν ο καθηγητής απειλείται γιατί τόλμησε να εκφράσει γνώμη. Δεν υπάρχει δημόσιο αγαθό, όταν οι βιβλιοθήκες γίνονται αποθήκες με βόμβες μολότοφ», είπε ο κ. Παπαϊωάννου.
Σήμερα εκπέμπουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα, είπε ο υφυπουργός Παιδείας, «αν κάποιοι νοσταλγούν το άσυλο της ανομίας, ας το ξεχάσουν. Τελείωσαν τα άβατα. Το Πανεπιστήμιο δεν ανήκει στους τραμπούκους, δεν ανήκει στο φόβο. Το πανεπιστήμιο ανήκει στους φοιτητές του, στους δασκάλους, στην κοινωνία, στη γνώση και εκεί θα παραμείνει».
Ανώτατη διάρκεια φοίτησης
Ο κ. Παπαϊωάννου αναφερόμενος στην παρέμβαση για την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, είπε ότι η διατήρηση φοιτητών στα μητρώα των πανεπιστημίων επί δεκαετίες, δεν είναι δικαίωμα, είναι στρέβλωση, είναι προσβολή στους φοιτητές που προσπαθούν, είναι ασέβεια στον φορολογούμενο που πληρώνει.
Ο υφυπουργός ανέφερε ότι το σύνολο των μη ενεργών φοιτητών είναι της τάξεως των 330.000. «Με στοιχεία των πανεπιστήμιων, από την εξεταστική των ετών 2022, 2023, 2024, Ιανουάριο και Ιούνιο του 2025, έχουν συμμετάσχει σε εξετάσεις, περίπου 30.000 φοιτητές, οι οποίοι προσπαθούν να τελειώσουν. «Με τις ρυθμίσεις που βάζουμε, φαίνεται ότι αυτοί θα τελειώσουν.
Οι άλλοι, προφανώς δεν ενδιαφέρθηκαν, δικαίωμά τους, δεν τελειώνουν», σημείωσε ο υφυπουργός Παιδείας. Όπως τόνισε, η κυβέρνηση προσπαθεί «με κοινωνική ευαισθησία», όλα αυτά τα παιδιά που θέλουν να τελειώσουν τις σπουδές τους, να τις ολοκληρώσουν. «Στα παιδιά αυτά που από το 2021 και μετά κατάλαβαν ότι θα ισχύσει ο νόμος, τους δίνουμε τη δυνατότητα να τελειώσουν», είπε ο κ. Παπαϊωάννου και υπογράμμισε ότι στο πλαίσιο ενσωματώνονται προτάσεις της Συνόδου των Πρυτάνεων, οπότε το νομοσχέδιο, σε αυτό το σκέλος «έγινε ακόμη πιο κοινωνικό και ισορροπημένο».
«Εμείς πολεμούμε την απραξία και όχι την προσπάθεια», είπε ο υφυπουργός. Το ανώτατο όριο φοίτησης δεν είναι ελληνική πρωτοτυπία αλλά ευρωπαϊκό κεκτημένο. «Δεν ερχόμαστε να τιμωρήσουμε αλλά να ευθυγραμμίσουμε το ελληνικό πανεπιστήμιο με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Η κυβέρνηση λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Το δημόσιο πανεπιστήμιο είναι αγαθό, όχι φοιτητικό κλαμπ διαρκείας», είπε ο κ. Παπαϊωάννου. Τόνισε δε, ότι η κυβέρνηση δεν φοβάται τις μεταρρυθμίσεις. «Θέλουμε πανεπιστήμιο ανοιχτό, ασφαλές, αξιοκρατικό, διεθνοποιημένο», σημείωσε ο υφυπουργός Παιδείας.
Το ύφος και το περιεχόμενο της ομιλίας του κυρίου υφυπουργού και πρώην πρύτανη του ΑΠΘ, με τρόμαξε. Θα έλεγα μου θύμισε άλλες εποχές της παιδικής μου ηλικίας, σχολίασε η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς Σία Αναγνωστοπούλου και χαρακτήρισε προσβολή, να λέει ο υφυπουργός ότι η κυβέρνηση θέλει πανεπιστήμια που να μορφώνουν. «Τα πανεπιστήμια μας μέχρι τώρα τι έκαναν; Δεν μόρφωναν; Πώς τολμάτε και τα λέτε εδώ μέσα αυτά τα πράγματα;», είπε η κ. Αναγνωστοπούλου και τόνισε: «Θέλουμε στοιχεία ανομίας και παραβατικότητας. Που είναι αυτά τα στοιχεία; Από τη στιγμή που εκλεγήκατε, έχετε φαγωθεί με την ανομία στα πανεπιστήμια. Τίποτα άλλο δεν βλέπετε. Σας ρωτάω, τι κάνατε για τις υποδομές κύριε Παπαϊωάννου; Συγκρίνετε τα πανεπιστήμιά μας με τη Γερμανία; Με τι συγκρίνετε; Ξέρετε τι έχουν για σίτιση και στέγαση; Ξέρετε τι παίρνουν οι εκπαιδευτικοί; Το ξέρετε ότι μέχρι το 2015 είχαν κοπεί οι κρατικές υποτροφίες; Το ξέρετε ότι δεν είχαν διοριστεί μέλη ΔΕΠ; Λύστε αυτά τα προβλήματα πρώτα!». Η βουλευτής κάλεσε την κυβέρνηση να πει την αλήθεια ότι δεν επιβαρύνουν τους φορολογούμενους οι «υποτιθέμενοι αιώνιοι φοιτητές», να απαντήσει τι θα πράξει για τα επείγοντα ζητήματα των ΑΕΙ και να «δώσει ακριβή ορισμό για την διατάραξη της λειτουργίας του πανεπιστημίου, τι σημαίνει διέγερση και παρότρυνση».
Ο υφυπουργός επικαλέστηκε στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία, την περίοδο 2015-2019 οι λειτουργικές δαπάνες για τα πανεπιστήμια ανήλθαν σε 489 εκατομμύρια ευρώ και την περίοδο 2019-2025 σε 775 εκατομμύρια ευρώ. Η σίτιση στα ΑΕΙ, την περίοδο 2015-2019 ανήλθε σε 253 εκατομμύρια και την περίοδο 2019-2025 σε 254 εκατομμύρια.