Μια όψη της «Οδύσσειας» του Ομήρου θα δει η υφήλιος στη μεγάλη οθόνη με τίτλο «The Return» (Η επιστροφή). Πρόκειται για μια ταινία του Ουμπέρτο Παζολίνι, γυρίσματα της οποίας έγιναν στην Κέρκυρα, στην Πελοπόννησο και στην Ιταλία. Με πρωταγωνιστές τον Ralph Fiennes ως Οδυσσέα και τη Juliette Binoche ως την αγαπημένη του σύζυγο Penelope, η παραγωγή του «The Return» ξεκίνησε στην Κέρκυρα και την Πελοπόννησο, προτού συνεχιστεί στην Ιταλία, αναφέρει το Variety. Το οποίο σημειώνει πως η προβολή στους κινηματογράφους θα γίνει με τη νέα χρονιά.
Ο Φάινς και ο Μπινός ξανασμίγουν για το έπος είκοσι πέντε χρόνια μετά το «The English Patient». Πρόκειται για μια σκληρή απόδοση της επιστροφής του Οδυσσέα στην Ιθάκη, είκοσι χρόνια ύστερα από την αναχώρησή του για τον τρωικό πόλεμο. Το σενάριο, στηριγμένο βεβαίως στην Οδύσσεια, έγραψαν ο Ουμπέρτο Παζολίνι, ο θεατρικός συγγραφέας Edward Bond και ο John Collee.
Τα γυρίσματα στη χώρα μας έγιναν την άνοιξη, σε δύο μοναδικά κάστρα, το Αγγελόκαστρο της Κέρκυρας και το Χλεμούτσι της Αχαΐας που θα παριστάνουν το παλάτι του Οδυσσέα- Ραλφ Φάινς και της Πηνελόπης Ζυλιέτ Μπινός. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο είχε δώσει το «πράσινο φως» για γυρίσματα μέσα στα συγκεκριμένα μνημεία. Η ταινία αποτελεί συμπαραγωγή Ιταλίας-Ελλάδας-ΗΒ-Γαλλίας με τον Γιώργο Καρνάβα και τον Κωνσταντίνο Κοντοβράκη στην παραγωγή της Heretic .
Ύστερα από 20 χρόνια μακριά, ο βασιλιάς Οδυσσέας (Φάινς) ξεβράζεται στις ακτές της Ιθάκης, ταραγμένος και αγνώριστος. Πολλά έχουν αλλάξει στο βασίλειό του από τότε που έφυγε για να πολεμήσει στον Τρωικό πόλεμο. Η αγαπημένη του σύζυγος Πηνελόπη, είναι τώρα φυλακισμένη στο ίδιο της το σπίτι, κυνηγημένη από τους πολλούς φιλόδοξους μνηστήρες της για να επιλέξει έναν νέο σύζυγο, έναν νέο βασιλιά. Ο γιος τους Τηλέμαχος, (Τσάρλι Πλάμερ) που μεγάλωσε χωρίς πατέρα, βρίσκεται αντιμέτωπος με το θάνατο στα χέρια των μνηστήρων που τον βλέπουν ως εμπόδιο στην ανελέητη καταδίωξη της Πηνελόπης και του βασιλείου.
Ο αρχαιολογικός χώρος του Αγγελοκάστρου είναι δυσπρόσιτος, με ιδιαίτερη γεωμορφολογία, το έδαφος είναι βραχώδες με μεγάλες και επικίνδυνες υψομετρικές κλίσεις. Εγιναν ελαφριές σκηνογραφικές παρεμβάσεις, με χώμα, κορμούς δέντρων και φελιζόλ, ενώ επιτράπηκε και η είσοδος ζώων με επίβλεψη (χοίρων, σκύλων και όνου. Στο κάστρο Χλεμούτσι, οι δυσκολίες ήταν πολύ λιγότερες, αλλά και εκεί τοποθετήθηκαν ελαφριά σκηνικά τα οποία απομακρύνθηκαν αμέσως μετά το πέρας των γυρισμάτων. Τα σκηνικά ήταν κατασκευασμένα από γλυπτό φελιζόλ και ξύλο και αυτοστηριζόμενα με όσο το δυνατόν μικρότερη επαφή με τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του χώρου και χωρίς να πραγματοποιηθούν εκσκαφές. Και εδώ εισήλθαν υπό επίβλεψη χοίροι και σκύλοι, ενώ, όπως και στο Αγγελόκαστρο, υπήρξαν μερικές εστίες ελεγχόμενης φλόγας, εγκατεστημένες από πιστοποιημένους επαγγελματίες του χώρου.
Ο Παζολίνι είπε: «Αισθάνομαι εξαιρετικά τυχερός που μπορώ να ζωντανέψω τον κόσμο του Ομήρου μέσω του μεγάλου ταλέντου της Juliette και του Ralph, των οποίων η ισχυρή παρουσία στην οθόνη συνδυάζεται με την αφοβία που φέρνουν στη δουλειά τους».
Ο Κλέιτον πρόσθεσε: «Αυτή είναι η «Οδύσσεια» όπως δεν την έχουμε ξαναδεί, όχι με θεούς ή τέρατα, αλλά ένα στοιχειώδες θρίλερ με έναν τραυματισμένο βετεράνο που αναγκάζεται να επιστρέψει στη βία για να σώσει τα αγαπημένα του πρόσωπα. Είναι τιμή μου να βοηθήσω τον Ουμπέρτο να πραγματοποιήσει το όραμά του για αυτό το ταξίδι ψυχής με τόσο εξαιρετικούς ηθοποιούς».
Η Οδύσσεια, όπως και η Ιλιάδα, χωρίζεται σε 24 βιβλία, που αντιστοιχούν στα 24 γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου.
Στο μεσαίο τμήμα του ποιήματος, ο Οδυσσέας περιγράφει όλες τις προκλήσεις που αντιμετώπισε προσπαθώντας να γυρίσει σπίτι. Αυτά περιλαμβάνουν τέρατα διαφόρων ειδών, μια «ματιά» στη μετά θάνατον ζωή, κανίβαλους, ναρκωτικά, πανέμορφες γυναίκες και την εχθρότητα του ίδιου του Ποσειδώνα.
Η επιστροφή του Οδυσσέα στο νησί του, ωστόσο, δεν είναι το τέλος των δεινών του. Ανακαλύπτει ότι 108 νεαροί άνδρες από την περιοχή έχουν εισβάλει στο σπίτι του για να ασκήσουν πίεση στη σύζυγό του Πηνελόπη να παντρευτεί έναν από αυτούς. Στόχος: να πάρει όποιος επιλεγεί, τον θρόνο. Το αδιέξοδο επιλύεται μόνο με έναν αγώνα τοξοβολίας στο τέλος του ποιήματος, που στη συνέχεια οδηγεί στη σφαγή όλων των μνηστήρων από τον Οδυσσέα και τον γιο του, Τηλέμαχο.
Η ειρήνη στο νησί αποκαθίσταται τελικά με την παρέμβαση της Αθηνάς, θεάς της σοφίας, της νίκης και του πολέμου.
Στην Ιλιάδα , ο ήρωας Αχιλλέας δεν αντιμετωπίζει τέτοιες προκλήσεις, γεγονός που δείχνει ότι η Οδύσσεια έχει μια πολύ διαφορετική ιδέα για τον ηρωισμό.
Αγγελική Κώττη
