Καθώς οι πλέον ευάλωτες χώρες πλήττονται από σειρά κρίσεων, δεκάδες ηγέτες θα συναντηθούν σήμερα στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη σε μια προσπάθεια να διασώσουν τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG) και να βελτιώσουν ριζικά την τύχη της ανθρωπότητας.
Σε ένα πλαίσιο πρωτοφανών εδώ και δεκαετίες γεωπολιτικών εντάσεων, αυτή η σύνοδος κορυφής για την ανάπτυξη, που εγκαινιάζει μία εβδομάδα υψηλού επιπέδου συναντήσεων στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, κινδυνεύει να επισκιαστεί από την παρουσία του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η τύχη των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, τους οποίους υιοθέτησαν οι χώρες μέλη του ΟΗΕ το 2015 για την ανοικοδόμηση ενός καλύτερου και πιο βιώσιμου μέλλοντος ως το 2030, είναι ύψιστης σημασίας «για περισσότερη από τη μισή ανθρωπότητα».
Οι στόχοι αυτοί «αφορούν τις ελπίδες, τα όνειρα, τα δικαιώματα και τις προσδοκίες λαών και την καλή υγεία του φυσικού μας περιβάλλοντος», υπογράμμισε το Σαββατοκύριακο ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Στόχος είναι να διορθωθούν ιστορικές αδικίες, να περιοριστούν οι παγκόσμιοι διχασμοί και να βάλουμε τον κόσμο μας στον δρόμο της βιώσιμης ειρήνης», πρόσθεσε ζητώντας να υιοθετηθεί «ένα σχέδιο διάσωσης».
Μέχρι στιγμής μόνο το 15% των Στόχων αυτών βρίσκονται σε καλό δρόμο, πολλοί έχουν περιέλθει σε τέλμα, ενώ άλλοι έχουν αντίθετη από την επιθυμητή πορεία, όπως η ελπίδα να μην υποφέρει κανείς από τους 8 δισεκ. ανθρώπους στον πλανήτη από την πείνα.
Χρηματοδότηση
Η έξοδος από τη φτώχεια, η πρόσβαση στην παιδεία, σε πόσιμο νερό ή σε καθαρή ενέργεια, η υγεία, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ή η επίτευξη ειρήνης: όλοι αυτοί οι στόχοι είναι αλληλένδετοι.
Όλοι τους όμως υπονομεύονται από τις διάφορες κρίσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος τα τελευταία χρόνια, από την πανδημία covid-19 ως τις κλιματικές καταστροφές, τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του στο κόστος ζωής.
Αυτή η σύνοδος είναι «ένας ζωτικός χώρος για να γίνουν αλλαγές», τόνισε η Άμπι Μάξμαν της μη κυβερνητικής οργάνωσης Oxfam, ζητώντας από τους ηγέτες να αναλάβουν «σημαντικές δεσμεύσεις, τις οποίες θα ακολουθήσουν συγκεκριμένες ενέργειες».
Σύμφωνα με το προσχέδιο της τελικής ανακοίνωσης που αναμένεται να υιοθετηθεί σήμερα, οι χώρες μέλη δεσμεύονται να «δράσουν άμεσα» για να καταστήσουν εφικτό «αυτό το σχέδιο δράσης για τους ανθρώπους, τον πλανήτη, την ευημερία, την ειρήνη και τη συνεργασία και να μην αφήσουν κανέναν πίσω».
Προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει κυρίως «να στηρίξουν» μια μεταρρύθμιση της παγκόσμιας οικονομικής αρχιτεκτονικής, καθώς πολλές αναπτυσσόμενες χώρες παραλύουν υπό το βάρος των χρεών τους.
«Οι πιο ευάλωτοι μάς παρακολουθούν»
Οι χώρες του Νότου, οι ηγέτες των οποίων θα συμμετάσχουν μαζικά στη σύνοδο σήμερα, ελπίζουν σε περισσότερα. Μπροστά στις διεκδικήσεις και τις επικρίσεις τους οι Δυτικοί διπλωμάτες φρόντισαν να υπογραμμίσουν ότι η ανάπτυξη αποτελεί προτεραιότητά τους σε αυτή τη σύνοδο.
«Οι πιο ευάλωτοι στον κόσμο μάς παρακολουθούν, όπως αυτή η νεαρή γυναίκα που συνάντησα στο Τσαντ την προηγούμενη εβδομάδα η οποία έφυγε από το Σουδάν για να γλιτώσει από ανείπωτη βία», δήλωσε η Αμερικανίδα πρεσβεύτρια στον ΟΗΕ Λίντα Τόμας- Γκρίνφιλντ. «Αυτή η νεαρή γυναίκα βασίζεται σε εμάς».
«Υπάρχει ένα χάσμα που μεγαλώνει μεταξύ του αναπτυσσόμενου και του ανεπτυγμένου κόσμου», επεσήμανε ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Πρέπει «να διασφαλίσουμε ότι αυτό το χάσμα δεν θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο», πρόσθεσε, αναγνωρίζοντας ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «κλέβει την πολιτική και οικονομική προσοχή από τα επείγοντα παγκόσμια προβλήματα, όπως η επισιτιστική ασφάλεια, οι κλιματικές καταστροφές, οι ανισότητες, η πρόσβαση σε χρηματοδότηση».
Αυτά τα υπαρξιακά ερωτήματα, κυρίως για τις πιο φτωχές χώρες, κινδυνεύουν να βρεθούν σε δεύτερο πλάνο αυτή την εβδομάδα λόγω της παρουσίας του Ζελένσκι για πρώτη φορά στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Την Τετάρτη θα συνεδριάσει εξάλλου το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με θέμα την Ουκρανία.
Η παρουσία του Ουκρανού προέδρου ενδέχεται να προκαλέσει ακόμη πιο έντονη αντίδραση από τις χώρες του Νότου, αν ακολουθήσει «σκληρή γραμμή» και ζητήσει ακόμη περισσότερα όπλα από τους συμμάχους του, προειδοποίησε ο Ρίτσαρντ Γκόουαν του International Crisis Group.
