Η συζήτηση για την ισχυροποίηση της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας έχει αναθερμανθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα, τόσο στο πλαίσιο των νέων στρατηγικών αμυντικών συμφωνιών που συνάπτει η χώρα μας με άλλες χώρες – όπως με ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ κ.α. –, όσο και στο πλαίσιο των μεγάλων εξοπλιστικών προγραμμάτων των Ενόπλων μας Δυνάμεων που έχουν εξαγγελθεί. Στην συζήτηση εισέρχεται μοιραία και η σύγκριση μεταξύ της Ελληνικής και της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας, με την τελευταία να έχει πραγματοποιήσει τεράστια άλματα τα τελευταία χρόνια και σήμερα να καλύπτει το 65% των αναγκών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων από το 25% που κάλυπτε πριν 20 χρόνια…
Του Στέφανου Σωτ. Γκίκα *
Καταρχάς, πρέπει να γίνει ο διαχωρισμός μεταξύ της ιδιωτικής Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και της κρατικής. Η ιδιωτική Αμυντική Βιομηχανία αποδεικνύεται αρκετά ανθεκτική και αποδοτική. Μάλιστα με την συνδρομή του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και την αξιοποίηση του επιστημονικού τους χαρακτήρα, Ελληνικές εταιρείες συμμετέχουν στην Μόνιμη Διευρυμένη Συνεργασία (Permanent Structured Cooperation – PESCO) για μία αποτελεσματική Ευρωπαϊκή Άμυνα. Συμμετέχουν ειδικότερα σε προγράμματα ανάπτυξης προϊόντων και υπηρεσιών τα οποία χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Μάλιστα, το 2020 κάποιες εξ αυτών, κατείχαν ηγετικό ρόλο σε πέντε προγράμματα τα οποία εγκρίθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν. Δεν είναι άλλωστε λίγες οι ιδιωτικές εταιρείες που έχουν ισχυρή παρουσία και αξιόλογες συνεργασίες στο εξωτερικό. Στον ιδιωτικό τομέα η Αμυντική μας Βιομηχανία, παρά τις δυσκολίες, διατήρησε την εξωστρέφειά της και τον αναπτυξιακό της χαρακτήρα και μπορεί να εξελιχθεί ακόμη πιο δυναμικά.
Στον κρατικό τομέα όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η Αμυντική μας Βιομηχανία πρέπει να γίνει εξίσου εξωστρεφής, παραγωγική και ανταγωνιστική. Σειρά προβλημάτων, λανθασμένων πολιτικών επιλογών αλλά και η δεκαετής οικονομική κρίση προκάλεσαν σοβαρά προβλήματα και αποδιοργάνωσαν την κρατική μας Βιομηχανία. Το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, τα τελευταία χρόνια, έχουν κάνει πολύ μεγάλες προσπάθειες για την εξυγίανση και την αναβάθμισή της. Να επισημάνουμε εδώ ότι η ΕΑΒ, τα ΕΑΣ καθώς και τα Ναυπηγεία, ανήκουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών, με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας να είναι ο βασικός «πελάτης» των Εταιρειών.
Στην ΕΑΒ απασχολούνται σήμερα περίπου 1.400 άτομα τα οποία έχουν ως κύριο έργο την εργοστασιακή συντήρηση του εξοπλισμού της Πολεμικής Αεροπορίας. Παράλληλα εκτός των τεσσάρων συμβάσεων με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, η ΕΑΒ συμμετέχει στο πρόγραμμα αναβάθμισης των 84 F-16 σε Viper και στο πρόγραμμα αναβάθμισης τεσσάρων αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P3B-Orion του Πολεμικού Ναυτικού.
Την ίδια ώρα τα ΕΑΣ αποτελούνται σήμερα από περίπου 500 εργαζόμενους, όταν προ εικοσαετίας έφταναν τους 1.500. Αναμένεται ωστόσο να αναλάβουν την συμπαραγωγή του «Εθνικού Τυφεκίου», ενός πολύ μεγάλου έργου που θα αντικαταστήσει τα τυφέκια G3 στις Ένοπλες Δυνάμεις και κατά αυτό τον τρόπο θα στηριχθούν ουσιαστικά και θα αναβαθμιστεί ο ρόλος τους.
Σε ότι αφορά στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας, είναι γνωστό ότι και εδώ υπήρξε στήριξη από τον Εθνικό Προϋπολογισμό, προκειμένου να διατηρηθούν αφενός οι θέσεις εργασίας και αφετέρου να ολοκληρωθούν οι ναυπηγήσεις τόσο των Υποβρυχίων τ. 214 στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όσο και των Πυραυλακάτων του ΠΝ στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, όπου ακόμη και σήμερα εκκρεμεί η παράδοση της 7ης και τελευταίας Πυραυλακάτου, καταγράφοντας ιστορικά μεγάλες καθυστερήσεις για εξοπλιστικό πρόγραμμα. Προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης, θα βοηθήσει η ταχεία ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας των Ναυπηγείων, ώστε εν συνεχεία αυτά να παίξουν πρωτεύοντα ρόλο στις ναυπηγήσεις των νέων Πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού…
Παρά τα σοβαρά προβλήματα, τις οικονομικές δυσκολίες, την γραφειοκρατία του Δημοσίου και τις χρονοβόρες διαδικασίες, η κρατική Αμυντική Βιομηχανία διατηρεί ένα μεγάλο πλεονέκτημα, το ανθρώπινο δυναμικό! Υπάρχει μεγάλη τεχνογνωσία, παράδοση και εμπειρία, ενώ το εξειδικευμένο προσωπικό της έχει αποδείξει ότι είναι σε θέση να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις μεγάλων αλλά και δύσκολων εξοπλιστικών προγραμμάτων.
Η ιστορική απόφαση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να τετραπλασιάσει τις εξοπλιστικές δαπάνες των Ενόπλων μας Δυνάμεων και να εγκρίνει το μεγαλεπήβολο, αλλά απόλυτα αναγκαίο εξοπλιστικό πρόγραμμα των 26 δις ευρώ για τα επόμενα 14 χρόνια, αποτελεί αναμφίβολα την «χρυσή» ευκαιρία για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία, κρατική και ιδιωτική. Τα περίπου 140 εξοπλιστικά προγράμματα που περιλαμβάνει, δίνουν την δυνατότητα ευρείας συμμετοχής, με μορφή συμπαραγωγών, συνεργιών, ανάληψης μείζονος υποκατασκευαστικού έργου, αλλά και συμμετοχής στην διαδικασία της εν συνεχεία υποστήριξης (Follow-on-Support) στην Αμυντική μας Βιομηχανία. Είναι συνεπώς απαραίτητο και αναγκαίο, ένα σημαντικό μέρος αυτών των πολλών δις να «επιστρέψει» μέσω της Αμυντικής μας Βιομηχανίας στην Εθνική Οικονομία και παράλληλα αυτή να γίνει πιο εξωστρεφής, σύγχρονη και ανταγωνιστική.
Αυτό πρέπει να επιδιωχθεί «πάση θυσία» ακόμη και αν πρέπει να εξειδικευθεί με νομοθετικό τρόπο…
* Ο κ. Στέφανος Γκίκας είναι Βουλευτής Κέρκυρας με την Νέα Δημοκρατία, Αρχιπλοίαρχος ΠΝ ε.α.
