Ως γνήσιος λάτρης των ηπειρώτικων βουνών, αποφάσισα πριν ένα μήνα να κάνω μια πεζοπορία προς τη Δρακόλιμνη. Είναι μια πανέμορφη μικρή λίμνη 8 στρεμμάτων που στρογγυλοκάθεται ψηλά στα 2.050μ. σ’ ένα πλάτωμα βορειοανατολικά της κορυφής Αστράκας (2436μ.). Η λίμνη πήρε το όνομα της από τους αλπικούς Τρίτωνες, δηλαδή μικρά σαυροειδή, που μένουν στα νερά της.
Του Γιώργου Αμυρά
Η πεζοπορία ξεκίνησε από το Μικρό Πάπιγκο, πετρόχτιστο καθαρόαιμο ηπειρώτικο χωριό και θα διαρκούσε 4 ώρες, με διανυκτέρευση στο ορειβατικό καταφύγιο της Αστράκας (1950μ.). Ανεβαίνοντας το βουνό από το ασφαλέστατο σηματοδοτημένο μονοπάτι, δεν χορταίναμε τη φύση. Χαμηλά, το πυκνό δάσος από αγριοβελανιδιές, όσο ανεβαίναμε, ιδού τα υπέροχα αλπικά λιβάδια με την πανοραμική θέα στα Ζαγοροχώρια.
Στα μισά της διαδρομής εμφανίστηκε ένα ελικόπτερο super puma της Πυροσβεστικής που για αρκετή ώρα γυρόφερνε την κορυφή της Αστράκας.
– Ωχ κάτι έχει συμβεί, είπαμε όλοι και δυστυχώς κάτι άσχημο είχε γίνει. Το μάθαμε όταν φτάσαμε στο καταφύγιο και είδαμε τους διασώστες της 5ης ΕΜΑΚ (Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών) διασκορπισμένους κοντά σε μια χαράδρα πάνω από την οποία πετούσε το ελικόπτερο.
Όπως μάθαμε, ένας νέος άνθρωπος 25 χρόνων είχε απομακρυνθεί από τα χαρτογραφημένα μονοπάτια και δυστυχώς είχε πέσει σε μια χαράδρα χάνοντας τη ζωή του. Ο ήλιος είχε δύσει και οι επίμονοι διασώστες είχαν επιστρέψει στο καταφύγιο μελετώντας χάρτες και οργανώνοντας για την επόμενη μέρα την ανάσυρση της σορού. Όπως μπορεί να φανταστεί κανείς η ατμόσφαιρα στο καταφύγιο ήταν πολύ βαριά, θλίψη επικρατούσε ανάμεσα σε όλους. Υπήρχαν σχεδόν 30 τουρίστες, κυρίως ξένοι, Γερμανοί, Ισραηλίτες, Γάλλοι ακόμα και Πολωνοί και μερικές οικογένειες Ελλήνων με τα παιδιά τους. Το πρωί θα ξεκινούσαν όπως κι εμείς για τη Δρακόλιμνη. Με το πρώτο φως της ημέρας, ξεκίνησε η επιχείρηση της ΕΜΑΚ για να ολοκληρωθεί μετά από μερικές ώρες με το θλιβερό ταξίδι της επιστροφής του super puma προς τη βάση του.
Ζώντας από κοντά αυτή τη δυσάρεστη εμπειρία ήρθα σε επαφή με τις δυσκολίες και τις ανεπάρκειες του συστήματος διάσωσης στα βουνά. Δύο είναι τα βασικά ζητήματα που εντόπισα:
1.Εκπαίδευση: τα μέλη της ΕΜΑΚ επιθυμούν διακαώς να περνούν από ειδικές εκπαιδεύσεις λαμβάνοντας τις αντίστοιχες πιστοποιήσεις, ώστε να είναι ικανοί να φέρουν εις πέρας τις επικίνδυνες διασώσεις, είτε αυτές επιβάλλουν διάσχιση χειμάρρων, είτε αναρριχήσεις-καταρριχήσεις σε απότομες πλαγιές, είτε διάσχιση φαραγγιών κλπ. Παρά το γεγονός ότι οι διασώστες της Ηπείρου περνούσαν από ειδικές εκπαιδεύσεις στο Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) του ΟΑΕΔ Ιωαννίνων, αυτές έχουν διακοπεί εδώ και καιρό. Ανεξήγητο και αντιπαραγωγικό θα προσθέσω εγώ.
2.Τεχνικά μέσα: υπάρχει μεγάλη έλλειψη τεχνικών μέσων για τους διασώστες, από σχοινιά, ειδικές στολές, μπότες, κράνη, καρφιά κ.λ.π μέχρι πτητικά μέσα. Οι γνωρίζοντες επισημαίνουν ότι τις περισσότερες φορές τα super puma είναι ακατάλληλα για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης ανάμεσα σε χαράδρες και κοφτά σημεία.
Έψαξα να βρω τι κάνουν οι Ελβετοί με τις διασώσεις στα βουνά ως τη χώρα που έχει αναγάγει τα βουνά σε επιστήμη και τη κότα με τα χρυσά αυγά. Έχουν πιστοποιήσει τα βουνά τους ανάλογα με τις δυνατότητες ορειβασίας, πεζοπορίας, ποδηλασίας και όποιας άλλης δραστηριότητας προσφέρουν και έχουν καταγράψει όλες τις διαδρομές κάθε βαθμού δυσκολίας, παρέχοντας σε πραγματικό χρόνο (real time) συστήματα εντοπισμού και διάσωσης αν χρειαστεί. Οι επισκέπτες των ελβετικών βουνών είτε πάνε απλώς για μια βόλτα, είτε για αναρρίχηση ή ορειβασία, υποχρεούνται να ασφαλίζονται από τον φορέα διαχείρισης του βουνού και προμηθεύονται ειδικά βραχιόλια με GPS ώστε να μπορούν να εντοπιστούν χωρίς να χάνεται πολύτιμος χρόνος, αλλιώς επωμίζονται το κόστος πιθανής διάσωσής τους.
Οι κάτοικοι των χωριών, ως οι καλύτεροι γνώστες του ανάγλυφου της περιοχής και απολύτως εξοικειωμένοι με τις καιρικές συνθήκες περνάνε από εκπαιδεύσεις και λαμβάνουν πιστοποίηση για να μπορούν να συμμετέχουν στις διασώσεις. Ο γιος του ξενοδόχου, ο τυροκόμος, ο φούρναρης είναι ένας από τους κρίκους της αλυσίδας ασφαλείας του βουνού ανεβάζοντας το τουριστικό προϊόν σε άλλο επίπεδο. Μέσω των ασφαλιστηρίων, αμείβονται άπαντες και επιπλέον παρέχεται η δυνατότητα μίσθωσης των κατάλληλων μέσων κάθε φορά, από snow mobiles μέχρι ελικόπτερα, χωρίς να χρειάζεται κανείς να πληρώσει!
Πριν φέρω το θέμα στη Βουλή, επισκέφτηκα την 5η ΕΜΑΚ, στις εγκαταστάσεις της, στη βιομηχανική ζώνη Ιωαννίνων και συνομίλησα μαζί τους για ό,τι δυσκολεύει ή αντιθέτως διευκολύνει το έργο τους. Όσοι δεν γνωρίζετε την 5η ΕΜΑΚ, σίγουρα θα την ακούσατε στα δελτία ειδήσεων όταν μετά τον μεγάλο σεισμό στη γειτονική Αλβανία προσέτρεξαν προς βοήθεια και ανέσυραν ζωντανούς δύο ανθρώπους απ’ τα συντρίμμια.
Πριν λίγες μέρες, στη συνεδρίαση της επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, έθεσα τα ζητήματα αυτά στον Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, Νίκο Χαρδαλιά, ζητώντας να μάθω τις προθέσεις της κυβέρνησης πάνω στο θέμα αυτό. Απάντησε ανακοινώνοντας τη δημιουργία ενός Κέντρου Ειδικών Εκπαιδεύσεων στη Σχολή Εθνικής Ασφάλειας, ώστε οι πυροσβέστες και τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας να περνούν από συνεχείς και εξειδικευμένες εκπαιδεύσεις, αναγνωρίζοντας όπως είπε ο ίδιος ότι «… τα δεδομένα αλλάζουν και εμείς θέλουμε να συμβαδίσουμε». Με άλλα λόγια, στο φουλ οι εκπαιδεύσεις για διασώσεις σε βουνά με όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, σε πλατφόρμες εξόρυξης, σήραγγες, αεροδρόμια κι ο κατάλογος συνεχίζεται.
Μέσα στον Ιανουάριο θα έρθει στη Βουλή σχέδιο νόμου που θα οργανώνει από την αρχή τα πράγματα, έτσι ώστε να «ψηλώσουμε» κι άλλο τα βουνά μας, ως τόπους μεγάλης τουριστικής αξίας. Εννοείται ότι θα παρακολουθώ το ζήτημα και μέσα από το φιλόξενο thepresident.gr θα σας ενημερώνω για ό,τι γίνει ή δεν γίνει.
Όσοι δεν έχετε έρθει στην Ήπειρο, είναι η τέλεια ευκαιρία να μας επισκεφτείτε και να περάσετε υπέροχα περπατώντας στα παραδοσιακά χωριά μας, τρώγοντας πίτες από άλλον πλανήτη, αγναντεύοντας ή ανεβαίνοντας τα υπέροχα βουνά μας και να γνωρίσετε τους φιλόξενους κατοίκους.
Κατά την άνοιξη βάλτε και στο πρόγραμμα ν’ ανεβείτε στη Δρακόλιμνη. Η διαδρομή είναι σηματοδοτημένη και ασφαλέστατη για όλους, είναι όμορφο να βλέπεις οικογένειες με δεκάχρονα παιδιά να χαίρονται τη φύση ανεβαίνοντας το βουνό.
Καλή Χρονιά σε όλους!
O Γιώργος Αμυράς είναι Βουλευτής Ιωαννίνων της ΝΔ
