today-is-a-good-day
14.7 C
Athens

Ξενηλασία

Τώρα που έρχεται πάλι στο προσκήνιο το προσφυγικό και μεταναστευτικό θέμα, θυμηθήκαμε την ξενηλασία. Όχι ότι θέλουμε να διώξουμε τους ταλαίπωρους τους ξένους, προς θεού, εμείς απλώς εδώ συζητάμε για τους ξένους.

Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα

Σύνθετη λέξη η σημερινή, από το ξένος και το ἐλάυνω, που σημαίνει οδηγώ, καθοδηγώ. Ξενηλασία, συνεπώς, ήταν η καθοδήγηση των ξένων από μια πόλη, μια χώρα, έναν τόπο σε έναν άλλο, άρα η εκδίωξή τους. Την πρακτική αυτή την εφάρμοζαν οι Σπαρτιάτες, οι οποίοι δεν επέτρεπαν την παραμονή για αρκετό καιρό των ξένων στην πόλη της Σπάρτης, ώστε μα μη συλλέξουν πληροφορίες, να μη μάθουν τη στρατιωτική της δύναμη, αλλά και να μην επηρεάσουν οι ξένοι τους Σπαρτιάτες να ακολουθήσουν έναν πιο φιλελεύθερο τρόπο ζωής. Ο Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς, λεξικογράφος του 4ου αιώνα π.Χ., θεωρεί ότι ξενηλασία ήταν και η απαγόρευση από πλευράς της πόλης κράτους της Σπάρτης στους επισκέπτες να ακολουθήσουν τον τρόπο ζωής της πόλης της Σπάρτης.

Το ρήμα από το οποίο βγαίνει η λέξη είναι το ξενηλατέωξενηλατῶ. Μάλιστα οι αρχαίοι μας είχαν και το ξενηλόγιον, που ήταν η συλλογή, η συγκέντρωση των ξένων.

Σήμερα η λέξη χρησιμοποιείται κυριολεκτικά, για να δηλώσει την απαγόρευση της εισόδου και παραμονής των ξένων στη χώρα μας. Μεταφορικά μπορούμε να κάνουμε λόγο για γλωσσική ξενηλασία, απομάκρυνση των ξένων λέξεων από τη γλώσσα μας, πράγμα μάλλον αδύνατο.

Συνώνυμα της ξενηλασίας είναι ο εξοστρακισμός, η εκδίωξη, η αποπομπή, το διώξιμο.

Αντώνυμα η υιοθέτηση, αποδοχή.

Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ