Τι όμορφα! Το καλοκαιράκι ξανάρθε, πνέει η ζείδωρος πνοή μιας καλοκαιρινής αύρας, από την επικαιρότητα μας ήλθαν εικόνες νοικοκυρεμένων ανθρώπων που αναδίνουν ζείδωρο το όραμα μιας νέας προοπτικής για τη χώρα. Φυσά τούτη την ώρα ζείδωρο αεράκι και, τώρα που συντάσσουμε το λήμμα, προσβλέπουμε στις διακοπές, γιατί ελπίζουμε να προβούμε στην πιο ζείδωρη ενέργεια, ένα ωραίο μπάνιο στη θάλασσα.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα
Ο ζείδωρος, η ζείδωρος ή, σε έναν λιγότερο λόγιο τύπο της δημοτικής, η ζείδωρη, είναι ο ζωογόνος, αυτός που δίνει ζωή, αναζωογονεί, γεμίζει δροσιά και ευφορία. Ζωηφόρος, ζωοδότης, ζωοποιός είναι ο ζείδωρος.
Λέξη του απαιτητικού λεξιλογίου, που είναι ωστόσο παλιά, αρχαία. Προέρχεται από το ουσιαστικό ἡ ζειά, που στον πληθυντικό γίνεται αἱ ζειαί και τὸ δῶρον. Ἡ ζειά ήταν ένα είδος σιτηρού, που χρησιμοποιούνταν για τροφή των ζώων. Επομένως ὁ ζείδωρος και ἡ ζείδωρος δώριζαν σιτηρά, προσέφεραν γονιμότητα. Η λέξη συναντιόταν συνήθως στη φράση ζείδωρος ἄρουρα (Ἰλ. Β 548) δηλαδή γόνιμη και παραγωγική γη. Έτσι η σημασία της συνδέθηκε ετυμολογικά εσφαλμένα με το ρήμα ζήω –ζῶ. Ακούγαμε, λοιπόν, ζείδωρος και φανταζόμαστε ότι ήταν εκείνος που έδινε δώρα. Έλα, όμως, που δεν ήταν.
Με αυτά και με κείνα, φθάσαμε στο τέλος του πονήματός μας. Και, για να μην ξεχνιόμαστε, μην δελεαστείτε από το ζείδωρο νερό κανενός ποταμού και έχετε την τύχη των άμοιρων φοιτητών της ΚΝΕ που πήγαιναν στο Αντιμπεριαλιστικό συνέδριο.
Δεν είναι όλα ζείδωρα. Μπορούν να αποβούν -το αντίθετο των ζείδωρων- θανατηφόρα, πνιγηρά.
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
