today-is-a-good-day
24.4 C
Athens

Δόλιχος

Σήμερα μια λέξη από αυτές που αφορούν τους αρχαίους ολυμπιακούς αγώνες. Ο δόλιχος δηλώνει το είδος αυτό του αθλήματος, στο οποίο ο αθλητής έτρεχε έναν μακρύ δρόμο αντοχής 7 – 24 σταδίων. Το στάδιον ήταν μονάδα μέτρησης του μήκους ίσο με 187, 87 μέτρα. Σύμφωνα με την μυθολογία, το ολυμπιακό στάδιο μετρήθηκε με τα πόδια του Ηρακλή και ήταν 192, 27 μέτρα.

Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα

Εκτός από τον δόλιχο, τον δρόμο αντοχής, ολυμπιακά αθλήματα δρόμου, ήταν τὸ στάδιον (ένα στάδιο, 200 μ. περίπου), ὁ δίαυλος (δύο στάδια, το δικό μας τετρακοσάρι) και ὁ ὁπλίτης δρόμος (δρόμος ταχύτητας 2-4 σταδίων, δηλαδή 400 – 800 μέτρων, στον οποίο έτρεχαν με κράνος, περικνημίδες και κρατούσαν ασπίδες).

Η λέξη δόλιχος βγαίνει από το αρχαίο επίθετο δολιχός, που είναι ο μακρύς. Επιβιώνει στα νέα ελληνικά στο δολιχοδρομώ (διανύω μεγάλη απόσταση, αλλά και καθυστερώ), στην δολιχοδρόμηση και δολιχοδρομία λέξεις πιο πρόσφατες. Η δολιχοδρόμηση και δολιχοδρομία χρησιμοποιούνται, όταν αναφερόμαστε σε μεγάλες αποστάσεις που καλύπτουμε στην περίπτωση μιας παράκαμψης.

(Φωτ. Αναμνηστικό νόμισμα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 των 10€ που παρουσιάζει τον δόλιχο δρόμο.)

Ειδικά το ρήμα δολιχοδρομώ έχει μεταφορική χρήση. Δολιχοδρομούμε όταν αργοπορούμε να φτάσουμε στον στόχο μας, κωλυσιεργώντας.

Και για να μην ξεχνιόμαστε, επειδή τα λαχανικά κάνουν πάντα καλό, ο δόλιχος είναι και ένας τύπος φασολιού, το λεγόμενο αμπελοφάσουλο, ιδανικό για σαλάτα, αλλά και κύριο πιάτο. Το λέμε έτσι, επειδή είναι μακρύ και λεπτό.

Και πληροφοριακά συμπληρώνουμε ότι ο δόλιχος είναι ομόρριζη λέξη με τον ενδελεχή, τον συστηματικό, που απαιτεί μεγάλη, δόλιχη, δηλαδή, μακριά και έντονη προσπάθεια.

*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ