Το άθροισμα του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα είναι περίπου τριπλάσιο από την οικονομική δραστηριότητά της (300% του ΑΕΠ), σύμφωνα με τους νεότερους υπολογισμούς αναλυτών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Με βάση στοιχεία του 2017 οι μελετητές του Ταμείου εκτιμούν πως κάτι παραπάνω από το 60% του χρέους βαραίνει τον δημόσιο τομέα, ενώ οι υπόλοιπες οφειλές αναλογούν σε ιδιώτες.
Η χώρα μας είναι μία από τις μόλις πέντε ανεπτυγμένες οικονομίες όπου το δημόσιο χρέος είναι μεγαλύτερο από το ιδιωτικό, γεγονός που αντανακλά τα πακέτα στήριξης που έλαβε η χώρα μας στο πλαίσιο των Μνημονίων αλλά και την βαθιά περιστολή του τραπεζικού δανεισμού την τελευταία δεκαετία.
Παγκόσμιο «ρεκόρ» το 2017
Το πρόβλημα του χρέους πάντως δεν είναι αμιγώς ελληνικό, με τους αναλυτές του ΔΝΤ να υπολογίζουν πως το 2017 το παγκόσμιο χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, ανήλθε στα 184 τρισεκατομμύρια δολάρια, που αποτελεί καινούργιο ιστορικό υψηλό.
Ο όγκος του παγκόσμιου χρέους ισοδυναμεί με το 225% της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, που σημαίνει ότι αναλογεί σε περισσότερα από 86.000 δολάρια ανά άτομο.
Οι ισχυρότερες οικονομίες είναι και οι πιο βαθιά χρεωμένες, με τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και την Ιαπωνία να είναι «υπεύθυνες» για περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου χρέους, δηλαδή για μεγαλύτερο ποσοστό από το ΑΕΠ τους. Η Ιαπωνία κουβαλά το μεγαλύτερο «βάρος», καθώς οι εκκρεμότητες κράτους και ιδιωτιών ανέρχονται στο 395% του ΑΕΠ της.
Ιδιώτες και κράτος
Από το 1950 κύριος μπροστάρης στην αύξηση του παγκόσμιου χρέους έχει υπάρξει ο ιδιωτικός τομέας, οι οφειλές του οποίου τριπλασιάστηκαν σε βάθος 67 ετών. Το δημόσιο χρέος ήταν σχεδόν στάσιμο έως τα μέσα της δεκαετίας του 1970, όμως έκτοτε κινείται προς τα πάνω.
Αρχικά ο μεγαλύτερος δανεισμός ως ποσοστό του ΑΕΠ αναλογούσε στις ανεπτυγμένες οικονομίες, όμως τα τελευταία χρόνια ο αναπτυσσόμενος κόσμος έχει πάρει την σκυτάλη ενώ αντίθετα ο ανεπτυγμένος έχει αρχίσει να μειώνει ελαφρά το χρέος του.
Στο πλαίσιο αυτό, σε ξεχωριστή ανάλυσή τους άλλοι μελετητές του ΔΝΤ επισημαίνουν πως ο δημόσιος δανεισμός πρέπει να κατευθύνεται σε πλουτοπαραγωγικές δραστηριότητες – όπως η ανάπτυξη υποδομών ή η παιδεία.
Σημειώνουν επίσης την ανάγκη ακριβούς και ορθής καταγραφής των χρεών, περιλαμβανομένων των κρατικών εγγυήσεων ή των οφειλών δημόσιων επιχειρήσεων, και υπογραμμίζουν την ανάγκη να προωθηθεί βαθύτερη συνεννόηση μεταξύ πιστωτικών φορέων για το ενδεχόμενο αναδιαρθρώσεων.
