Ένα ξεκάθαρο μήνυμα ειρήνης και σταθερότητας έστειλε από το βήμα της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ, ο Κυριάκος Μητσοτάκη, σε μια περίοδο όπου οι γεωπολιτικές εντάσεις απειλούν να πυροδοτήσουν νέες επικίνδυνες συγκρούσεις.
Του Κώστα Πασίση
Η ομιλία του, διάρκειας περίπου 20 λεπτών, δεν ήταν μια απλή κατάθεση των ελληνικών θέσεων, αλλά μια στρατηγική παρέμβαση που έβαλε στη μεγάλη «εικόνα» τα εθνικά συμφέροντα με τις παγκόσμιες προκλήσεις, τονίζοντας τον ρόλο της Ελλάδας ως «πυλώνα σταθερότητας».
Με έμφαση στο διάλογο και το διεθνές δίκαιο, ο Πρωθυπουργός υπερασπίστηκε τις ελληνικές θέσεις απέναντι στην Τουρκία, ενώ άνοιξε τα «κεφάλαια» της ανθρωπιστικής κρίσης στη Μέση Ανατολή, την υποστήριξη στην Ουκρανία αλλά και την προώθηση της τεχνητής νοημοσύνης με υπευθυνότητα.
Στο επίκεντρο της τοποθέτησης του βρέθηκαν τα πολυκύμαντα ελληνο-τουρκικα, με τον Κυριακό Μητσοτάκη να ζητά ευθέως από την Άγκυρα να ανακαλέσει το casus belli που έχει υιοθετήσει η τουρκική Εθνοσυνέλευση από το 1995 σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια.
Σύμφωνα μάλιστα με έμπειρους αναλυτές η άρση του casus Belli φέρεται να ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους που ακυρώθηκε στο παρα πέντε από πλευράς Ερντογαν η συνάντηση του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό.
Χωρίς να υιοθετεί επιθετική ρητορική και …λεονταρισμούς, ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι η μοναδική εκκρεμότητα μεταξύ των δύο χωρών αφορά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).
«Ο δρόμος προς τα εμπρός είναι ο διάλογος, όχι η γλώσσα των όπλων», δήλωσε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα επιζητά ειρηνική συνύπαρξη βασισμένη στις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Στο ίδιο πλαίσιο έθεσε και το Κυπριακό, επισημαίνοντας ότι η Κύπρος υποφέρει για 51 χρόνια και ότι η Αθήνα παραμένει προσηλωμένη στην αναζήτηση δίκαιης και βιώσιμης λύσης, υπονοώντας σαφώς την ανάγκη άμεσης έναρξης διαπραγματεύσεων, κάτι που επιδιώκει και ο γ.γ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Γάζα – Ουκρανία
Ιδιαίτερο βάρος είχε η αναφορά του στη σύγκρουση στη Γάζα. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η Ελλάδα αναγνώρισε εξαρχής το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, ωστόσο άσκησε σαφή κριτική στο Τελ Αβίβ, σημειώνοντας πως «τίποτα δεν δικαιολογεί τον θάνατο χιλιάδων παιδιών».
Προειδοποίησε μάλιστα ότι η συνέχιση της στρατιωτικής επιχείρησης μπορεί να απομακρύνει το Ισραήλ από τους φίλους και συμμάχους του, επαναβεβαιώνοντας τη στήριξη της Ελλάδας στη λύση των δύο κρατών.
Στην προκειμένη περίπτωση ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να υιοθέτησε μια ισορροπημένη στάση, ενισχύοντας την «εικόνα» της Ελλάδας ως μεσολαβητή σε μια σκληρά δοκιμαζόμενη περιοχή.
Στο ουκρανικό μέτωπο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε ότι η Ελλάδα δεν αποδέχεται «καμία αλλαγή συνόρων με τη βία», χαρακτηρίζοντας τον πόλεμο όχι απλώς περιφερειακή διαμάχη, αλλά «πόλεμο για τη δημοκρατία, την ελευθερία και την αξιοπρέπεια». Διαβεβαίωσε ότι η χώρα μας θα συνεχίσει να στηρίζει τον ουκρανικό λαό, ενώ τόνισε πως δεν μπορεί να υπάρξει φόρμουλα ειρήνης χωρίς την Ουκρανία στο τραπέζι.
Για τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ελλάδα φαίνεται να είναι ευθυγραμμισμένη με τις ευρωπαϊκές θέσεις.
Λιβύη – Συρία
Στα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου, ο πρωθυπουργός στάθηκε ιδιαίτερα στη Λιβύη, επισημαίνοντας ότι οι δύο χώρες έχουν θαλάσσια σύνορα και συνεπώς η Ελλάδα επιδιώκει κοινή και δίκαιη λύση οριοθέτησης, στη βάση του Δικαίου της Θάλασσας. Επανέλαβε ότι η Λιβύη πρέπει να παραμείνει «ενωμένη και κυρίαρχη, χωρίς ξένη παρέμβαση.
Επι της ουσίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε την ακύρωση του τουρκολιβυκου μνημονίου και παράλληλα παρουσίασε την Ελλάδα ως δύναμη σταθερότητας απέναντι στο χάος…
Αναφορικά με τη Συρία, αναφέρθηκε στη νέα «αχτίδα ελπίδας» μετά από 14 χρόνια αιματοχυσίας, καλώντας σε σεβασμό κάθε θρησκείας και τερματισμό των ξένων παρεμβάσεων, με στόχο την επιστροφή της χώρας στην ομαλότητα.
Τέλος ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για την τεχνητή νοημοσύνη, τονίζοντας ότι η Ελλάδα ήδη φέρνει το ΑΙ στην εκπαίδευση, δίνοντας τη δυνατότητα σε μαθητές και δασκάλους να το αξιοποιήσουν.
Προειδοποίησε όμως για τους κινδύνους, ειδικά σε ό,τι αφορά την υγεία των παιδιών, αναφέροντας την ελληνική πρόταση για πανευρωπαϊκό κατώτατο όριο ηλικίας πρόσβασης στα social media, η οποία εξετάζεται από την Κομισιόν.