Η Ελλάδα, πλέον, δεν παρακολουθεί απλά τα γεγονότα, συμμετέχει ενεργά με τις δράσεις που κάνουμε και για την τεχνητή νοημοσύνη και για την κβαντική υπολογιστική, που είναι το «επόμενο μεγάλο στοίχημα», τόνισε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δ. Παπαστεργίου, κατά την έναρξη της επεξεργασίας του νομοσχεδίου με τίτλο «Ίδρυση Ελληνικού Εργοστασίου Τεχνητής Νοημοσύνης – Συνεποπτεία της Η.Δ.Υ.Κ.Α. Μ.Α.Ε. από τα Υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υγείας», από την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.
Αναφερόμενος στην ανάγκη δημιουργίας υποδομών και επιχειρηματικότητας γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) είπε ότι το «Ελληνικό Εργοστάσιο Τεχνητής Νοημοσύνης Α.Ε.» υπό τον διακριτικό τίτλο «ΦΑΡΟΣ AI Factory», θα εξυπηρετεί το Δημόσιο, αλλά θα είναι και το επιχειρηματικό κέλυφος όπου θα μπορούν να έρχονται επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν καλές ιδέες και που στηρίζονται στην ΤΝ, αλλά χρειάζονται υπολογιστική ισχύ για να δουν πως δουλεύουν ερευνητικά, σε ένα πιο προστατευμένο περιβάλλον.
Ο κ. Παπαστεργίου είπε ότι οι τρεις πυλώνες, που έχουν επιλεγεί για το ελληνικό εργοστάσιο Τεχνητής Νοημοσύνης είναι (1) η Υγεία (2) η Πολιτική Προστασία και (3) ο Πολιτισμός και τα γλωσσικά μοντέλα.
Ειδικά για την Πολιτική Προστασία είπε ότι εκεί θα υπάρχουν τα δεδομένα και του προγράμματος μικρο- δορυφόρων, έτσι ώστε να προκύψουν προϊόντα για την αγροτική παραγωγή, για τα δάση, για τις πολεοδομικές χρήσεις, για την γεωεπισκόπηση, για τον ΟΠΕΚΕΠΕ.. Όλα αυτά τα καινούργια δεδομένα, το καινούργιο ασφαλές σύστημα, το οποίο δεν θα ταλαιπωρεί κανέναν και δεν θα μας εκθέτει στην Ευρώπη, θα έχει τον πυρήνα του και τη βάση του εκεί πέρα, είπε ο κ. Παπαστεργίου.
Αναφέρθηκε, επίσης, και στην προβλεπόμενη από το νομοσχέδιο πλατφόρμα ομογενοποίησης των ψηφιακών διαδικασιών που προσφέρουν οι περιφέρειες. «Πάμε να δώσουμε 270 κοινές υπηρεσίες σε όλη την Ελλάδα. Ένα έργο, το οποίο τελειώνει, το έχουμε ολοκληρώσει, αλλά δεν είχε γίνει νομοθέτηση αυτής της πλατφόρμας» σημείωσε ο κ. Παπαστεργίου.
Ο εισηγητής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Απ. Πάνας είπε ότι τα κρίσιμα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν είναι «ποιος θα έχει τον έλεγχο και την κυριότητα της πνευματικής ιδιοκτησίας που παράγεται με δημόσιους πόρους; Ποιος διασφαλίζει ότι το “ΦΑΡΟΣ” δεν θα έχει πρόσβαση άμεσα ή έμμεσα σε ευαίσθητα δεδομένα υγείας που διαχειρίζεται η ΗΔΙΚΑ;
Γιατί μια τόσο στρατηγική υποδομή τεχνικής νοημοσύνης, τίθεται υπό τον έλεγχο της ΕΕΣΥΠ, ενός φορέα που έχει ιδιωτικό-οικονομική κοινωνική λειτουργία και περιορισμένο δημοκρατικό έλεγχο; Με ποιους μηχανισμούς θα διασφαλιστεί η διαφάνεια, δεδομένου ότι η εταιρεία εξαιρείται από το ενιαίο πλαίσιο δημόσιων συμβάσεων ν. 4412/2016; και, πώς εξασφαλίζονται οι φοροαπαλλαγές και οι εξαιρέσεις δεν δημιουργούν περιβάλλον αθέμιτων πλεονεκτημάτων και στρεβλώσεων;».
Το στοίχημα, πρόσθεσε ο κ. Πάνας, «δεν είναι μόνο να δημιουργηθεί ένα ελληνικό «ΑΙ Factory», αλλά να διασφαλιστεί ότι θα λειτουργήσει με πλήρη θεσμική διαφάνεια, δημόσια λογοδοσία και φυσικά απόλυτο σεβασμό στη δημόσια περιουσία και στα δεδομένων των πολιτών».
Το νομοσχέδιο προωθεί τη στρατηγική του κεφαλαίου εις βάρος της κοινωνικής πλειοψηφίας και προς όφελος των επιχειρηματικών ομίλων είπε η αγορήτρια του ΚΚΕ, Αφροδότη Κτενά: Το εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης ιδρύεται ως ΑΕ με δύο μετόχους αρχικά, 30% στο δημόσιο, 70% στο Υπερταμείο, με ότι αυτό σημαίνει για το σταδιακό ξεπούλημα του 70% είπε η κα Κτενά. Όσο για τη μετεξέλιξη της ΗΔΙΚΑ σχολίασε: «Φτερό στον ψηφιακό άνεμο θα γίνουν τα ιατρικά δεδομένα όλων μας».
Η αγορήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Πόπη Τσαπανίδου είπε ότι το κόμμα της είναι υπέρ της τεχνητής νοημοσύνης, και θέλει η Ελλάδα να σταθεί στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων. «Ακόμη περισσότερο όμως, και πάνω από όλα αυτά, είμαστε υπέρ της ασφάλειας των πολιτών, της διαφάνειας, της θεσμικής σοβαρότητας και αυτό το νομοσχέδιο, έτσι όπως το έχετε κατεβάσει, δεν τα διασφαλίζει.
Και αν κάτι μας διδάσκει και η ιστορία είναι, ότι όταν χτίζουμε πάνω σε ασταθή θεμέλια, τότε αυτό το οικοδόμημα μπορεί να εμφανίσει ρωγμές. Δεν θα ξαναπώ τη μαγική λέξη “predator”, δεν θα ξαναπώ τη μαγική λέξη “παρακολουθήσεις τηλεφωνικές, ΕΥΠ, υψηλόβαθμα στελέχη, υπουργοί κλπ”. Ή μάλλον, τις ξαναείπα, αλλά τέτοιες ρωγμές είχαν» είπε η κα Τσαπανίδου.
Τέλος, η αγορήτρια της Πλεύσης Ελευθερίας Ελ. Καραγεωργοπούλου είπε ότι η υπαγωγή του εργοστασίου ΤΝ στην ΕΕΣΥΠ (Υπερταμείο) αποδυναμώνει τον δημόσιο έλεγχο, και ότι, η δυνατότητα επεξεργασίας ευαίσθητων δεδομένων υγείας από μία ανώνυμη εταιρεία, χωρίς ανεξάρτητο μηχανισμό εποπτείας, εγείρει σοβαρά ζητήματα συμβατότητας με τον κανονισμό προστασίας προσωπικών δεδομένων και το δημόσιο συμφέρον.
Εκ μέρους της κυβερνητικής πλειοψηφίας, η εισηγήτρια της ΝΔ, ‘Αννα Μάνη-Παπαδημητρίου σχολίασε τις επιφυλάξεις για θέματα διαφάνειας και λογοδοσίας, σημειώνοντας ότι σε πλείστα όσα σημεία των διατάξεων του νομοσχεδίου γίνεται αναφορά και επιφύλαξη υπέρ του ενωσιακού δικαίου. Έφερε μάλιστα ως παράδειγμα τις διατάξεις που αφορούν τα ζητήματα παρέκκλισης από τις διατάξεις του νόμου 4412/16 περί Δημοσίων Συμβάσεων λέγοντας: «
Αναφέρεται ρητά ότι ο κανονισμός έργων προμηθειών και υπηρεσιών της εταιρείας, θα γίνεται πάντοτε υπό την επιφύλαξη του ενωσιακού δικαίου» που σημαίνει «επιφύλαξη υπέρ των ενωσιακών αρχών που διέπουν τις Δημόσιες Συμβάσεις όπως είναι η αρχή της διαφάνειας, του ανόθευτου ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων».
Κατά την έναρξη της σημερινής συνεδρίασης, ενστάσεις για τους χρόνους κατάθεσης, επεξεργασίας και συζήτησης του νομοσχεδίου διατύπωσαν αγορητές κομμάτων της αντιπολίτευσης. Μάλιστα, ο αγορητής της Νέας Αριστεράς, Δ. Τζανακόπουλος αποχώρησε από τη συνεδρίαση επικρίνοντας την κυβέρνηση ότι επιδίωξε την παράλληλη επεξεργασία δύο νομοσχεδίων στις επιτροπές όταν στην ολομέλεια συζητώνται δύο άλλα νομοσχέδια, αλλά και τη συνέχιση της επεξεργασίας του παρόντος νομοσχεδίου, εν μέσω συζήτησης του “κορυφαίου” νομοσχεδίου, που είναι ο κρατικός προϋπολογισμός.
Οι “αλυσιδωτές” συνεδριάσεις εξυπηρετούν τον μηχανισμό που «έχετε δημιουργήσει και επιστρατεύσει, στο να νομοθετείτε χωρίς ουσιαστική συζήτηση» είπε η βουλευτής της Πλεύσης Ελευθερίας, Ελ. Καραγεωργοπούλου. Αν σύσσωμη η αντιπολίτευση υιοθετήσει την πρόταση του κ. Τζανακόπουλου και αποχωρήσει από την Επιτροπή, δεν θα είναι εξευτελιστικό για τη διαδικασία αυτό; αναρωτήθηκε ο αγορητής της Ελληνικής Λύσης Β. Γραμμένος. Αδυναμία να παραμείνει στην Επιτροπή, καθώς την ίδια ώρα είχε καθήκοντα κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του κόμματός της στην ολομέλεια, δήλωσε η βουλευτής της Νίκης, Ασπασία Κουρουπάκη. Να μετατεθούν οι επόμενες συνεδριάσεις για μετά τον Προϋπολογισμό, ζήτησε η βουλευτής του ΚΚΕ, Αφροδότη Κτενά. Έχετε νοοτροπία, σαν να είναι η Βουλή ένα “εμπόδιο” στο δρόμο για τη νομοθέτηση, είπε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Π. Τσαπανίδου.
Απαντώντας, ο πρόεδρος της επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Αν. Μπαρζτώκας είπε ότι στην τελευταία συνεδρίαση της “Διάσκεψης των Προέδρων” που προγραμματίζει τις εργασίες του κοινοβουλίου «ειπώθηκε ότι έρχονται δύο νομοσχέδια. Δεν υπήρξε αντίδραση». Πρόσθεσε μάλιστα τα εξής: «Αντιλαμβάνομαι τη δυσκολία. Δεν αντιλέγω ότι είναι δύσκολο για μικρές κοινοβουλευτικές ομάδες ταυτόχρονα να κάνουν πολλά και [. . .] σας τιμά όταν μπορείτε σηκώνετε το βάρος, αλλά δυστυχώς η νομοθέτηση δεν μπορεί να σταματήσει».
