«Η κυβέρνηση της ΝΔ προχωρά, χωρίς θεσμική διαβούλευση, χωρίς ενημέρωση και χωρίς σεβασμό στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο, σε μια σειρά επιλογών που θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τον κοινωνικό χαρακτήρα του μεταφορικού έργου των ΚΤΕΛ, ανοίγοντας διάπλατα το δρόμο για την είσοδο μεγάλων επιχειρηματικών σχημάτων», αναφέρει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, με πρωτοβουλία του οποίου 12 βουλευτές κατέθεσαν ερώτηση προς τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών.
«O ν. 4974/2022 προβλέπει ότι οι διαγωνισμοί για το υπεραστικό και αστικό μεταφορικό έργο πρέπει να προκηρύσσονται “σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα ή γεωγραφική περιοχή” και ότι όφειλαν να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025. H κυβέρνηση προχώρησε πριν λίγες ημέρες σε νέα παράταση της προθεσμίας για την διενέργεια των διαγωνισμών. Την ίδια στιγμή, χωρίς να υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο νόμο ή να έχει προηγηθεί δημόσια διαβούλευση, το Υπουργείο εμφανίζεται να αλλάζει άρδην το μοντέλο, προωθώντας διαγωνισμούς ανά Περιφέρεια, αντί ανά Περιφερειακή Ενότητα. Πρόκειται για επιλογή που αλλάζει ριζικά τον χαρακτήρα του συστήματος δημοσίων μεταφορών και εγείρει ερωτήματα για το θεσμικό της έρεισμα.
Η απόφαση της κυβέρνησης να προκηρύξει διαγωνισμούς σε επίπεδο Περιφέρειας δημιουργεί απαιτήσεις τεράστιου στόλου και κεφαλαίων, τις οποίες μόνον μεγάλες εγχώριες ή ξένες εταιρείες μπορούν να καλύψουν. Έτσι, το παραδοσιακό, κοινωνικό και δημοκρατικό μοντέλο των ΚΤΕΛ -στηριγμένο σε τοπικούς μετόχους, οδηγούς και ιδιοκτήτες λεωφορείων, που επί δεκαετίες εξασφαλίζει συγκοινωνιακή κάλυψη ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές- οδηγείται σε βίαιη περιθωριοποίηση», αναφέρει ο βουλευτής.
Ο Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος σημειώνει ότι η κυβέρνηση ουσιαστικά δημιουργεί ένα περιβάλλον που ευνοεί τη συγκέντρωση της αγοράς σε λίγα μεγάλα σχήματα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το κόστος, την ποιότητα υπηρεσιών και τη συνοχή των τοπικών κοινωνιών.
«Την ανησυχία εντείνει δημοσίευμα τοπικού τύπου της Ηπείρου, σύμφωνα με το οποίο εταιρεία κυπριακών-ισπανικών συμφερόντων φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για το μεταφορικό έργο των Ιωαννίνων, με τον ανιψιό του Πρωθυπουργού κ. Δημητριάδη να εμφανίζεται ως εκπρόσωπός της.
Η σύμπτωση ότι η κυβέρνηση αλλάζει μέσα σε λίγες εβδομάδες το πλαίσιο των διαγωνισμών υπέρ μεγάλων σχημάτων, ενώ στενός συγγενής του Πρωθυπουργού εμφανίζεται να εκπροσωπεί εταιρείες που ετοιμάζονται να εισέλθουν στην αγορά, δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία. Δεν μπορεί να αγνοηθεί το ενδεχόμενο οι θεσμικές αλλαγές να γίνονται καθ’ υπόδειξη συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων που βρίσκονται κοντά στο κυβερνητικό περιβάλλον», επισημαίνει ο βουλευτής και συνεχίζει:
«Μεταφέροντας το βάρος του έργου σε μεγάλους ιδιώτες και επιχειρηματικά σχήματα που λειτουργούν με καθαρά οικονομικά κριτήρια, ο κίνδυνος είναι προφανής: Οι μη εμπορικές, ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές θα μείνουν συγκοινωνιακά ακάλυπτες, καθώς κανένας μεγάλος παίκτης δεν θα ενδιαφερθεί για δρομολόγια που δεν αποφέρουν κέρδος. Οι δημόσιες μεταφορές αποτελούν κοινωνικό αγαθό, όχι πεδίο κερδοσκοπίας».
Με την ερώτηση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ ο αρμόδιος υπουργός καλείται να απαντήσει:
«1. Αν αληθεύουν οι πληροφορίες ότι η κυβέρνηση προχωρεί αιφνίδια σε αλλαγή του τρόπου διενέργειας των διαγωνισμών για το αστικό και υπεραστικό έργο, μεταφέροντάς τους από επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας σε επίπεδο Περιφέρειας.
2. Με δεδομένο ότι ο ν. 4974/2022 προβλέπει ρητά ότι οι διαγωνισμοί προκηρύσσονται «σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα ή γεωγραφική περιοχή», σε ποιο θεσμικό πλαίσιο βασίζεται η κυβερνητική επιλογή για διαγωνισμούς ανά Περιφέρεια.
3. Αν αληθεύει ότι εταιρεία κυπριακών-ισπανικών συμφερόντων έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για το μεταφορικό έργο των Ιωαννίνων και ότι ο ανιψιός του Πρωθυπουργού εμφανίζεται ως εκπρόσωπος της εταιρείας. Αν έχει σχετική γνώση ή εμπλοκή το Υπουργείο.
4. Πώς προτίθεται η κυβέρνηση να διασφαλίσει τον κοινωνικό χαρακτήρα των υπεραστικών και αστικών μεταφορών, την καθολική συγκοινωνιακή κάλυψη και την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών, όταν με τις επιλογές της καταργεί το μοντέλο των τοπικών κοινωνικών συμπράξεων ΚΤΕΛ και παραδίδει το έργο σε μεγάλους ιδιωτικούς ομίλους».
