Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης στην ανταλλαγή απόψεων και ενημέρωση των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία, την οποία οργάνωσε εκτάκτως ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου António Costa στο περιθώριο της Συνόδου ΕΕ – Αφρικανικής Ένωσης στην Ανγκόλα.
Κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης υπήρξε συναντίληψη για την πρόοδο που σημειώθηκε στις χθεσινές συναντήσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας στη Γενεύη, ενώ χαιρετίστηκαν οι προσπάθειες των Προέδρων Trump και Zelenskyy.
Επιπλέον, οι ηγέτες συμφώνησαν ότι οποιαδήποτε απόφαση εμπίπτει στις αρμοδιότητες της ΕΕ θα συζητηθεί άμεσα με τα μέλη της ΕΕ και θα χρειαστεί να συμφωνηθεί από αυτά.
Για «ουσιαστική» και «καλή» πρόοδο στις συζητήσεις της Γενεύης σχετικά με τις ειρηνευτικές προσπάθειες για την Ουκρανία, έκαναν λόγο η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, σε κοινές δηλώσεις τους λίγο μετά το πέρας της άτυπης συνάντησης των ευρωπαίων ηγετών στη Λουάντα.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι δημιουργήθηκε μια «σταθερή βάση για την προώθηση των ειρηνευτικών συνομιλιών», σημειώνοντας ότι οι συζητήσεις αφορούν «την ασφάλεια ολόκληρης της ηπείρου μας τώρα και στο μέλλον».
«Σήμερα επιβεβαιώσαμε ότι είμαστε ενωμένοι στην υποστήριξη της Ουκρανίας», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, επισημαίνοντας τρία βασικά στοιχεία: Πρώτον, «το έδαφος και η κυριαρχία της Ουκρανίας πρέπει να γίνονται σεβαστά». Δεύτερον, «μόνο η Ουκρανία ως κυρίαρχο κράτος μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με τις ένοπλες δυνάμεις». Τρίτον, η Ουκρανία είναι αυτή η οποία θα επιλέξει το μέλλον της.
Από την πλευρά του, ο Αντόνιο Κόστα δήλωσε ότι «η ΕΕ έχει δεσμευτεί να συνεχίσει να παρέχει στον Πρόεδρο Ζελένσκι όλη την υποστήριξη που χρειάζεται: διπλωματική, στρατιωτική και οικονομική» και πρόσθεσε ότι «η ΕΕ δεσμεύεται να υλοποιήσει την οικονομική υποστήριξη στην Ουκρανία», ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανέφερε ότι η ΕΕ χαιρετίζει τις «εποικοδομητικές» συζητήσεις και την πρόοδο που επιτεύχθηκε στη Γενεύη, μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας και εξήρε τις προσπάθειες του Προέδρου Ζελένσκι και του Προέδρου Τραμπ και των αντιπροσωπειών τους εκεί. Σημείωσε, ωστόσο, ότι «είναι σαφές ότι τα ζητήματα που αφορούν άμεσα την ΕΕ, όπως οι κυρώσεις, η διεύρυνση ή τα ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, απαιτούν την πλήρη συμμετοχή και λήψη αποφάσεων από την ΕΕ».
«Είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε αυτή τη διαδικασία συνεργαζόμενοι στενά με την ΕΕ και σε στενό συντονισμό με την Ουκρανία, τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ», είπε ο Α. Κόστα και πρόσθεσε ότι «αυτό που έχει σημασία τώρα είναι να προχωρήσουμε ως εταίροι, ενωμένοι προς τον κοινό μας στόχο», που είναι ο τερματισμός του πολέμου και η διασφάλιση μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης για την Ουκρανία. «Η ειρήνη δεν μπορεί να είναι μια προσωρινή εκεχειρία, πρέπει να είναι μια λύση με διάρκεια», δήλωσε.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σήμερα ότι το Κίεβο θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τους εταίρους του πάνω στο αμερικανικό σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου, προκειμένου να βρεθεί συμβιβαστική λύση με την οποία η Ουκρανία θα ενισχύεται και δεν θα αποδυναμώνεται.
Μιλώντας μέσω βιντεοσύνδεσης στη σύνοδο κορυφής Crimean Platform, που διεξάγεται στη Σουηδία, ο Ζελένσκι εκτίμησε ότι η Ρωσία πρέπει να πληρώσει για τον πόλεμο στην Ουκρανία και πρόσθεσε ότι η απόφαση για τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είναι κρίσιμης σημασίας.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ουκρανικού κοινοβουλίου δήλωσε ότι οι κόκκινες γραμμές του Κιέβου στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου παραμένουν οι ίδιες και αφορούν την αναγνώριση των κατεχόμενων περιοχών, τον περιορισμό στον αριθμό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και τους περιορισμούς στις μελλοντικές συμμαχίες τις οποίες θα μπορεί να συνάψει η Ουκρανία.
Η Ουκρανία επιμένει σε αυτές τις θέσεις εδώ και καιρό, αν και έρχονται σε αντίθεση με το αμερικανικό σχέδιο που παρουσιάστηκε στο Κίεβο την προηγούμενη εβδομάδα.
Σημεία της ευρωπαϊκής αντιπρότασης στο αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία συγκεντρώνει η Sueddeutsche Zeitung, με έμφαση κυρίως στις αντιρρήσεις των Ευρωπαίων.
Σύμφωνα με την SZ, το πρακτορείο Reuters αναφέρει ότι η Ευρώπη απορρίπτει το ενδεχόμενο παραχώρησης ουκρανικών εδαφών τα οποία δεν βρίσκονται αυτή τη στιγμή υπό ρωσική κατοχή, τονίζοντας ότι οι διαπραγματεύσεις για ανταλλαγή εδαφών θα πρέπει να ξεκινήσουν από την τρέχουσα στρατιωτική γραμμή επαφής. Επιπλέον, η Ουκρανία θα πρέπει να διατηρήσει 800.000 στρατιώτες σε καιρό ειρήνης, κατά 200.000 περισσότερους από όσους προβλέπει το αμερικανικό σχέδιο. Το πρακτορείο επισημαίνει πάντως ότι έχουν «τροποποιηθεί σημαντικά οι αρχικές προτάσεις των ΗΠΑ σχετικά με τα παγωμένα στην ΕΕ ρωσικά κεφάλαια. Χθες ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς χαρακτήρισε «απαράδεκτη» την πρόταση για επένδυση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Ευρώπη στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας υπό αμερικανικό έλεγχο, από την οποία οι ΗΠΑ θα εισπράξουν κατόπιν το 50% των κερδών. Οι Ευρωπαίοι υποστηρίζουν ότι η Ουκρανία θα πρέπει επίσης να λάβει εγγυήσεις ασφάλειας σύμφωνα με το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, καθώς και ότι η ένταξη της χώρας στην Συμμαχία θα απαιτεί ομόφωνη γνώμη όλων των μελών. Το Reuters διευκρινίζει ότι προς το παρόν δεν υπάρχει συναίνεση σε αυτό το σημείο, ωστόσο η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δεν έχει οριστικά απορριφθεί. Το ΝΑΤΟ πάντως δεν θα διατηρεί μόνιμες δυνάμεις στην Ουκρανία, αναφέρεται, ενώ, όπως επισημαίνει το πρακτορείο Bloοmberg, οι ΗΠΑ θα αποζημιωθούν για τις εγγυήσεις ασφάλειας που θα παρέχουν και οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας θα αρθούν σταδιακά.
Το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa αναφέρει ακόμη για το θέμα ότι οι Ευρωπαίοι ζητούν να μην χορηγηθεί γενική αμνηστία για εγκλήματα πολέμου, καθώς και ότι δεν θα πρέπει να ισχύσει η αμερικανική πρόταση περί προθεσμίας 100 ημερών για εκλογές στην Ουκρανία.
Οι συνομιλίες στη Γενεύη με τις ΗΠΑ για την Ουκρανία ήταν «εποικοδομητικές και χρήσιμες», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό.
«Οι εργασίες εξακολουθούν να δημιουργούν τις συνθήκες για μια ειρήνη που σέβεται την κυριαρχία της Ουκρανίας και εγγυάται τα συμφέροντα και την ασφάλεια της Ευρώπης», σημείωσε ο Μπαρό σε ανάρτησή του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας πρόσθεσε ότι μίλησε σχετικά με τις συνομιλίες με τους Ευρωπαίους ομολόγους του και τον Ουκρανό υπουργό Εξωτερικών.
