Η διατήρηση και το 2025 της δυναμικής που κατέκτησε τα προηγούμενα χρόνια ως τουριστικός προορισμός, η αύξηση των καταλυμάτων Airbnb με τις πληρότητές τους να «αγγίζουν» ανά περιόδους το 100% και ταυτόχρονα η αλλαγή του προφίλ των επισκεπτών -κυρίως σε οικονομικό επίπεδο- με συνέπεια τις χαμηλότερες καταναλώσεις σε αγορές και εστίαση, συνθέτουν τα κύρια στοιχεία της τουριστικής ταυτότητας της Αλεξανδρούπολης για το τρέχον έτος, όπως αυτά καταγράφονται στο «Τουριστικό Βαρόμετρο» του Δήμου.
Αξιοσημείωτο είναι πως βάσει των αποτελεσμάτων της έρευνας της «PALMOSANALYSIS» -που διεξήχθη στο πλαίσιο του «Τουριστικού Βαρόμετρου Δήμου Αλεξανδρούπολης», το χρονικό διάστημα Αυγούστου-Σεπτεμβρίου 2025- η πόλη δείχνει να εξαντλεί τα όριά της ως προς τον αριθμό των επισκεπτών που δύναται να φιλοξενήσει, ενώ καταδεικνύεται και η αναγκαιότητα της ποιοτικής αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της διεύρυνσης της τουριστικής περιόδου με εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Η δε συνέχιση της τουριστικής ροής κατά τη χειμερινή περίοδο ενισχύει -σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα- τη δυναμική της Αλεξανδρούπολης ως city break προορισμού. Επίσης, η καταγραφή της αύξησης του μονοήμερου τουρισμού και των επισκεπτών που φτάνουν στην πόλη για αγορές, αξιολογείται ως ένα στοιχείο που αναδεικνύει την Αλεξανδρούπολη ως εμπορικό και αστικό κέντρο έλξης της ευρύτερης περιοχής.
Καταλύματα και προφίλ επισκεπτών – Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου
Η αύξηση του αριθμού των καταλυμάτων Airbnb συνέβαλε στη διαθεσιμότητα περισσότερων επιλογών διαμονής, αναδιαμορφώνοντας ταυτόχρονα το οικονομικό αποτύπωμα του τουρισμού. Οι επισκέπτες που επέλεξαν Airbnb φαίνεται να ξόδεψαν λιγότερα στην εστίαση και σε άλλες τοπικές επιχειρήσεις. Για αλλαγή στο οικονομικό επίπεδο των τουριστών -με αυξημένη παρουσία ταξιδιωτών μεσαίας και χαμηλότερης εισοδηματικής τάξης- κάνουν λόγο πολλοί επαγγελματίες, αποδίδοντας στο γεγονός αυτό τη διαφοροποίηση στον τρόπο κατανάλωσης και τη συνολική τουριστική δαπάνη.
Το 35% των διανυκτερεύσεων πραγματοποιείται φέτος σε ενοικιαζόμενα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης (έναντι 16% το 2024), το 28% σε ξενοδοχεία (έναντι 61% το προηγούμενο έτος), ενώ αξιοσημείωτη είναι η αύξηση του κόστους διαμονής ανά διανυκτέρευση σε σχέση με το ‘24. Ειδικότερα, σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης +58%, σε ενοικιαζόμενα καταλύματα/δωμάτια +21%, ενώ το κόστος ανά διανυκτέρευση σε ξενοδοχειακές μονάδες παρουσιάζει μείωση κατά 10% συγκριτικά με το 2024.
Σε ό,τι αφορά τους επισκέπτες από την Τουρκία, οι έχοντες υψηλότερο εισόδημα εμφανίζονται τα Σαββατοκύριακα ή τις αργίες, ενώ τις υπόλοιπες περιόδους υπερτερούν οι ανήκοντες στη μεσαία τάξη. Οι δε Ρουμάνοι επισκέπτες χαρακτηρίζονται οικονομικά ως μεσαίας τάξης, με υψηλή κατά κεφαλή δαπάνη και μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής, ενώ οι Βούλγαροι εμφανίζουν μεγάλη ετερογένεια.
Η επιλογή προορισμού και διαμονής γίνεται πλέον με ευκαιριακή και ευέλικτη λογική και όχι με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, επηρεαζόμενη από καιρικές συνθήκες, οικονομικές δυνατότητες και γενικότερη αίσθηση ασφάλειας. Ως προς τη γεωγραφική προέλευση των επισκεπτών παραμένει ισχυρή η παρουσία των Τούρκων, Βούλγαρων και γενικότερα των Βαλκάνιων τουριστών καθώς η Αλεξανδρούπολη είναι ένας κοντινός προορισμός, εύκολα προσβάσιμος και με αυξανόμενη δημοφιλία. Σε μικρότερη κλίμακα αναφέρονται επισκέπτες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία ή Σερβία, κυρίως στο πλαίσιο επαγγελματικών ταξιδιών, λόγω της ανάπτυξης των αεροπορικών συνδέσεων της πόλης μέσω του αεροδρομίου της Αθήνας.
Τέλος, από τις απαντήσεις της έρευνας προκύπτει η σταδιακή μείωση του μέσου χρόνου διαμονής συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, με τη μέση παραμονή να έχει σταθεροποιηθεί στα 2-3 βράδια έναντι των 5-6 του πρόσφατου παρελθόντος. Αυτό αποδίδεται στην αλλαγή του εισοδηματικού προφίλ μέρους των επισκεπτών, στη διάδοση των Airbnb και των ευέλικτων μορφών διαμονής και στη λειτουργία της πόλης ως ενδιάμεσου προορισμού.
Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα, η τουριστική δραστηριότητα ξεκινά πλέον τον Μάιο και διαρκεί ως τον Οκτώβριο με τις υψηλότερες πληρότητες να καταγράφονται το διάστημα από τον Ιούνιο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου. Η πόλη προσελκύει επισκέπτες και κατά τους χειμερινούς μήνες, είτε για επαγγελματικούς λόγους (συνέδρια, συναντήσεις) είτε για σύντομες αποδράσεις ψυχαγωγίας και αγορών τα Σαββατοκύριακα.
Πιστή βάση επισκεπτών από την Τουρκία
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στη σημασία της σταθερής παρουσίας επισκεπτών από την Τουρκία, που αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό της τουριστικής κίνησης από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο, με μεγάλο μέρος αυτών να είναι επαναλαμβανόμενοι πελάτες. Σημειώνεται πως το τρέχον έτος, ο όγκος των επισκεπτών από την Τουρκία (ποσοστό 60-65%) ενδέχεται να ήταν ελαφρώς μειωμένος, γεγονός που δεν επηρεάζει σημαντικά το συνολικό αποτέλεσμα καθώς αντισταθμίστηκε από αυξημένη επισκεψιμότητα Ελλήνων και άλλων Βαλκάνιων ταξιδιωτών -κυρίως Βούλγαρων και Ρουμάνων τουριστών με τις αναφορές να κάνουν λόγο για 10%-30% συνολικά. Η ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στη ζώνη Σένγκεν φαίνεται να ενίσχυσε σημαντικά την οδική ροή επισκεπτών από τις δύο χώρες.
Τρόποι μετακίνησης
Η συντριπτική πλειονότητα των επισκεπτών και φέτος φτάνει στην Αλεξανδρούπολη οδικώς. Ειδικότερα, οι Τούρκοι επισκέπτες σχεδόν αποκλειστικά οδικώς με Ι.Χ. αυτοκίνητα, οι Βαλκάνιοι κυρίως οδικώς με αυτοκίνητα ή λεωφορεία και οι Έλληνες με συνδυασμό οδικής και αεροπορικής μετακίνησης, με την πλειονότητα να επιλέγει το αυτοκίνητο. Οι Έλληνες επισκέπτες προέρχονται κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα (Σέρρες, Δράμα, Θεσσαλονίκη), με σημαντική παρουσία και από Αθήνα και Νότια Ελλάδα, μέσω αεροπορικών συνδέσεων. Έρχονται οικογενειακώς ή σε ολιγομελείς ομάδες.
Τι προσελκύει το ενδιαφέρον των επισκεπτών
Ψυχαγωγικά και γαστρονομικά είναι κυρίως τα ενδιαφέροντα των επισκεπτών. Μεμονωμένοι επισκέπτες και οικογένειες ενδιαφέρονται για φυσιολατρικές εμπειρίες, πεζοπορία και παρατήρηση άγριας ζωής (Δέλτα του Έβρου, οικισμοί της περιοχής, Σαμοθράκη και Δαδιά). Οι Τούρκοι επισκέπτονται την Αλεξανδρούπολη για διασκέδαση, φαγητό και ψώνια. Οι Βούλγαροι και οι Ρουμάνοι για χαλάρωση και ψυχαγωγία, ενώ οι Ευρωπαίοι και Έλληνες του εξωτερικού (που είναι η μειοψηφία) δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για δραστηριότητες φύσης, πολιτισμό, οικοτουρισμό και εξερεύνηση της περιοχής.
Αντιφατικές τάσεις στην αγορά – επιλεκτική αύξηση τζίρου
Η διαφοροποίηση στην κατανάλωση των τουριστών δείχνει να έχει επηρεάσει τον τοπικό τζίρο, ανάλογα με το είδος της επιχείρησης, με τους ειδικούς να κάνουν λόγο για επιλεκτική αύξηση του τζίρου.
Ειδικότερα:
-Σταθερότητα ή μικρή μείωση παρατηρείται στην εστίαση ιδιαίτερα σε καφέ μπαρ και μικρότερα καταστήματα φαγητού, ενώ επωφελήθηκαν τα εστιατόρια υψηλότερης κατηγορίας από την προσέλευση ξένων επισκεπτών κυρίως Τούρκων
-Έλληνες και λοιποί Βαλκάνιοι εμφανίζονται πιο φειδωλοί στην κατανάλωση, λόγω των αυξημένων τιμών, κάτι που επηρεάζει αρνητικά τον τζίρο των οικογενειακών ταβερνών.
-Αύξηση στην κίνηση στις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων κυρίως από τους ξένους επισκέπτες. Αντίθετα, σταθερός ή ελαφρώς μειωμένος παρέμεινε ο τζίρος των μικρών επιχειρήσεων του κέντρου και των ανεξάρτητων εμπόρων.
Τιμολογιακή πολιτική ξενοδοχείων και καταλυμάτων τύπου Airbnb
Το 2025, τα ξενοδοχεία διατήρησαν σχετικά σταθερές τιμές -σε σχέση με πέρυσι- με μικρές αυξομειώσεις της τάξης του 4-10%, ενώ καταλύματα τύπου Airbnb παρουσίασαν σημαντικότερη αύξηση τιμών, συχνά υψηλότερη από τα ξενοδοχεία που χαρακτηρίζεται από μεγάλη διακύμανση. «Τα Airbnb εκμεταλλεύτηκαν την υψηλή ζήτηση για να αυξήσουν τις τιμές, δημιουργώντας μεγαλύτερη ευελιξία αλλά και αβεβαιότητα για τους τοπικούς φορείς. Μεταξύ των παραγόντων που οδήγησαν σε αυτή τη διαφοροποίηση είναι η αυξημένη ζήτηση, η φορολογία και η ανεξέλεγκτη διαχείριση τιμών στο συγκεκριμένο είδος καταλύματος.
Σύμφωνα με τους επαγγελματίες, οι υψηλές τιμές δεν συνοδεύονται πάντα από αντίστοιχες υπηρεσίες, γεγονός που δύναται να επηρεάσει την εμπειρία των επισκεπτών.
Το Τελωνείο των Κήπων, η έλλειψη ξενοδοχειακών μονάδων/κλινών και άλλα ζητήματα
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα συγκλίνουν στην άποψη πως:
– το τελωνείο δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σύγχρονου τουρισμού καθώς εξακολουθεί να λειτουργεί με ανεπαρκείς υποδομές, περιορισμένο προσωπικό, εκτεταμένους χρόνους αναμονής (έως έξι ώρες), διαμορφώνοντας μία κατάσταση αλυσιδωτών προβλημάτων καθώς η ταλαιπωρία των τουριστών κυρίως των προερχόμενων από την Τουρκία επηρεάζει αρνητικά τις τουριστικές επιχειρήσεις,
– οι ελπίδες επικεντρώνονται στην προγραμματισμένη για το 2026 ανακατασκευή, η οποία θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την ενίσχυση της τουριστικής ανάπτυξης του Δήμου,
Επίσης, μεταξύ των προβλημάτων που καταγράφει η έρευνα είναι:
– η έλλειψη χώρων στάθμευσης τόσο για τους κατοίκους όσο και τους επισκέπτες,
-το κυκλοφοριακό,
-η παρουσία του υπεραστικού σταθμού ΚΤΕΛ εντός του αστικού ιστού.
Ως προς τα διαθέσιμα καταλύματα αναδεικνύονται τρία βασικά επίπεδα προβληματισμού:
– Η πόλη αδυνατεί να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση, γεγονός που εμποδίζει την ανάπτυξη οργανωμένου τουρισμού.
– Παρότι τα Airbnb ενισχύουν τη διαθεσιμότητα δεν αποτελούν βιώσιμη λύση για την ποιοτική και θεσμική ανάπτυξη του τουριστικού τομέα.
– Η περιοχή χρειάζεται μεγάλες, σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες και πολεοδομικές ρυθμίσεις που θα ευνοούν τέτοιου τύπου επενδύσεις.
– Η έλλειψη υποδομών και ξενοδοχειακών μονάδων περιορίζει την αποτελεσματικότητα της τουριστικής προβολής της Αλεξανδρούπολης παρά την ένταση και τις συνεχείς προσπάθειες με την οποία γίνεται ιδιαίτερα σε διεθνές επίπεδο.
– Η αναγκαιότητα ενίσχυσης της ακτοπλοϊκής σύνδεσης με σημαντικά λιμάνια της χώρας και της Ευρώπης, κάνοντας την Αλεξανδρούπολη δίαυλο, κόμβο και για άλλους προορισμούς.
– Ο περιορισμένος αριθμός πτήσεων στο αεροδρόμιο «Δημόκριτος» και ιδίως charters.
Στην έρευνα, που παρουσιάστηκε χθες βράδυ στην Αποθήκη 3 στο λιμένα της πόλης, με στόχο την αποτίμηση του τουριστικού προϊόντος του Δήμου Αλεξανδρούπολης, μέσω της αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης και των προοπτικών της τουριστικής βιομηχανίας στην περιοχή, συμμετείχαν επαγγελματίες του τουρισμού και φορείς που εμπλέκονται στο τουριστικό προϊόν καθώς και 492 επισκέπτες, άνδρες και γυναίκες, άνω των 17 ετών, Έλληνες και κυρίως αλλοδαποί. Χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της τυχαίας δειγματοληψίας μεταξύ των επισκεπτών και η τεχνική των προσωπικών συνεντεύξεων με τη βοήθεια του συστήματος CAPI.
