Μια στρατιωτική παρέλαση που έδειξε τον δρόμο που έχουν πάρει για το παρόν αλλά και το μέλλον τους οι ΕΔ της Ελλάδας ήταν αυτή της 28ης Οκτωβρίου 2025. Η ποικιλία των οπλικών συστημάτων που είτε έχουν ήδη αποκτηθεί και ενσωματωθεί στον επιχειρησιακό σχεδιασμό, είτε παραδίδονται το επόμενο διάστημα, είτε ολοκληρώνονται σε ότι αφορά την τεχνολογική τους ωρίμανση και παρήλασαν στην παραλιακή λεωφόρο της Θεσσαλονίκης, ήταν πρωτοφανής. Στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου του 2025 το κοινό είδε για πρώτη φορά ακόμη και υποβρύχια σκούτερ για τις Ειδικές Δυνάμεις για ναυτικές επιχειρήσεις, ενώ στα ιπτάμενα μέσα τα είδη και η ποικιλία τους εντυπωσίασαν το κοινό.
Οι πρεμιέρες του 2025
Στο έδαφος οι ερπύστριες των τεθωρακισμένων οχημάτων, άρματα, ΤΟΜΑ, ΤΟΜΠ, Πυροβολικό, συστήματα Αεράμυνας κάθε είδους πάτησαν στην Λεωφόρο Μεγάλου Αλεξάνδρου που εκτείνεται κατά μήκος της Νέας Παραλίας της Θεσσαλονίκης, με πολλές όμως καινοτομίες όμως να τα χαρακτηρίζουν. Καινοτομίες είτε χαμηλού κόστους, είτε πιο εξελιγμένες που ενισχύουν τις μαχητικές ικανότητες κάθε χαλύβδινου θώρακα του Στρατού Ξηράς. Ένα αντι-drone σύστημα που έχει γίνει διάσημο στις μάχες στην Ουκρανία, το διχτυωτό μεταλλικό πλέγμα που μοιάζει με μεταλλική τέντα είδαμε να έχει τοποθετηθεί επάνω από τον πύργο των αρμάτων Leopard 2Α4. Τα επονομαζόμενα «κλουβιά» ή cope cages αρχικά είχαν τοποθετηθεί στην Ουκρανία πάνω σε άρματα για να “ψαλιδίσουν” των αποτελεσματικότητα των αντιαρματικά όπλων δυτικής κυρίως κατασκευής με τεχνολογία καταστροφής του πάνω τμήματος των αρμάτων (σ.σ top-attack πυρομαχικά και πύραυλοι) που αποδεκάτιζαν το πρώτο διάστημα τα ρωσικά τεθωρακισμένα, στη συνέχεια όμως η χρησιμότητά τους ενισχύθηκε αφού χωρίς το μεγάλο κόστος ενός συστήματος ενεργούς προστασίας για τεθωρακισμένα, τα cope cages έλυναν και λύνουν μέχρι σε ένα βαθμό το πρόβλημα της πρώτης επίθεσης από φτηνά FPV drone με ή χωρίς οπτική ίνα για καθοδήγηση.
Το ειδικό αερόχημα ΣμηΕΑ VBAT που απογειώνεται και προσγειώνεται κάθετα ενώ πετά όπως ένα κανονικό αεροσκάφος μετά την στατική πρώτη εμφάνιση στην τελευταία ΔΕΘ, έκανε την εμφάνιση του και στην στρατιωτική παρέλαση, ενώ και μία σειρά από Μη Επανδρωμένα συστήματα του Ναυτικού πάνω σε πλατφόρμες έδειξαν πως οι μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού στο μέλλον θα μάχονται με χρήση των δεδομένων αισθητήρων που θα φέρουν τα ειδικευμένα ρομποτικά ελικόπτερα. Τα unmanned aerial vehicle (UAV) Schiebel Camcopter S-100, τα μη Επανδρωμένα ελικόπτερα ALTUS LSA A900, UAV ειδικά για ναυτική επιτήρηση με συμμετοχή ελληνικής εταιρείας στο πρόγραμμα προμήθειας του ΠΝ, ελικόπτερα τα οποία έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από την Alpha Unmanned Systems στην Ισπανία ήταν στην παρέλαση και στο μέλλον θα δίνουν εικόνα στον κυβερνήτη ενός πολεμικού πλοίου από μεγάλη απόσταση.
Στην φετινή παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου το κοινό είδε το εκπαιδευμένο προσωπικό μαζί με τα συγκεκριμένα αλλά και άλλα νέα οπλικά συστήματα των ΕΔ σε πλήρη ανάπτυξη. Νέες κινητές μονάδες που έχουν σχεδιαστεί με βάση και τα διδάγματα των πολέμων στην μείζονα περιοχή μας και σχετίζονται με την διοίκηση αλλά και τον πόλεμο με drone, έκαναν την εμφάνιση τους αφού με τους μεγάλους αριθμούς που αναμένεται να κάνουν την εμφάνιση τους στην πρώτη φάση ενός πολέμου, αναγκαία είναι και η αναγνώριση των στόχων από νωρίς. Έτσι είτε πάνω σε τροχοφόρα τεθωρακισμένα, είτε συνδεδεμένα με σταθμούς επιτήρησης, συστήματα που χρησιμοποιούν ραντάρ και κάμερες σε πολλούς συνδυασμούς έκαναν την πρώτη εμφάνισή τους στη Θεσσαλονίκη. Λύσεις μάλιστα με σημαντική ελληνική προστιθέμενη αξία και πρωτότυπη σκέψη.
Τα συστήματα αυτά παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο πλαίσιο του Τμήματος Καινοτομίας και Νέων Οπλικών Συστημάτων, μία πρωτοβουλία που εντάσσεται στην «Ατζέντα 2030» του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και στο νέο Δόγμα Αποτροπής.
Σύμφωνα με του ΥΠΕΘΑ τα συστήματα αυτά που είχαν την ευκαιρία να δουν οι πολίτες της χώρας μας από κοντά ή μέσω της τηλεοπτικής κάλυψης της παρέλασης, συνθέτουν την «Ασπίδα του Αχιλλέα», έναν ολοκληρωμένο θόλο προστασίας με πολλαπλά επίπεδα άμυνας, όπου η τεχνολογία αιχμής συναντά τη στρατιωτική επιχειρησιακή εμπειρία. Μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αυτόνομα θαλάσσια μέσα, συστήματα επιτήρησης, επικοινωνιών και δικτυοκεντρικού ελέγχου αποτελούν την αιχμή ενός δυναμικού μετασχηματισμού που οδηγεί τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
Όπως τόνισε ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, «με την Ατζέντα 2030 ως οδικό χάρτη βαθιάς μεταρρύθμισης, τη Νέα Δομή Δυνάμεων, τον 12ετη Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Αμυντικών Εξοπλισμών και την εισαγωγή τεχνολογιών αιχμής, οικοδομούμε τις πιο ισχυρές και σύγχρονες Ένοπλες Δυνάμεις στην ιστορία της Νέας Ελλάδας».
Η αιχμή της τεχνολογίας
Τα όπλα νέας τεχνολογίας που είτε διαθέτει ήδη η Πολεμική Αεροπορία, είτε σχεδιάζεται να αποκτήσει έκαναν επίσης την εμφάνισή τους. Σημαντική η πρεμιέρα στην φετινή παρέλαση για το νέο όπλο της Πολεμικής Αεροπορίας, τον πύραυλο Rampage του οποίου αναμένεται να ολοκληρωθεί η πιστοποίηση στα F-16 Viper της ΠΑ, ενώ το κοινό είχε την ευκαιρία να δει πάνω σε οχήματα τους γνωστούς πια πυραύλους Μeteor, που αποτελούν το μακρύ δόρυ των μαχητικών αεροσκαφών Rafale, τους Scalp, τον πύραυλο αντί-ραντάρ AGM-88 HARM, τις ειδικές συλλογές SPICE που μετατρέπουν σε κατευθυνόμενες τις απλές βόμβες, όπως και το όπλο AGM-154 Joint Standoff Weapon (JSOW) που η ΠΑ σχεδιάζει να αποκτήσει για τα F-16 Viper της αλλά και για τα F-35 αεροσκάφη 5ης Γενιάς που αναμένεται να φτάσουν μετά το 2027 στην Ελλάδα.
Στην παρέλαση είχαμε και την πρώτη εμφάνιση του made in Greece Μη Επανδρωμένου Αεροχήματος “Αρχύτας”, το ελληνικής σχεδίασης Μη Επανδρωμένο Αερόχημα σταθερής πτέρυγας που χρησιμοποιεί κορυφαίες τεχνολογικές λύσεις όπως και τα drone Orbiter 3 που λειτουργούν μαζί με τα υπόλοιπα στοιχεία του πυραυλικού σύστημα Spike NLOS. Τα συγκεκριμένα drone λειτουργούν επί του πεδίου σε συνεργασία με τα αυτόνομης τεχνολογίας καθοδήγησης (σ.σ “Fire And Forget”) Spike NLOS ώστε να ερευνούν από αέρος, να στοχοποιούν και να εκτελούν την κατάδειξη στόχων με συστήματα laser, ενώ τα “συνοδά” αυτά UAV μεταφέρουν στις μονάδες και ροή εικόνας υψηλής ευκρίνειας ημέρα αλλά και νύχτα. Οι πύραυλοι Spike NLOS αναμένεται να ενσωματωθούν και στα εκσυγχρονισμένα επιθετικά AH-64Α+ της Αεροπορίας Στρατού καθώς σε εξέλιξη είναι το πρόγραμμα αναβάθμισης 19 τέτοιων ελικοπτέρων, με τα εννέα από τα συγκεκριμένα επιθετικά ελικόπτερα του Στρατού Ξηράς να μπορούν επίσης να φέρουν τα νέα αυτά κατευθυνόμενα βλήματα ακριβείας. Τα ελικόπτερα αυτά όπως και όλα τα μέσα της Αεροπορίας Στρατού, τα ελικόπτερα Apache, τα Chinook, τα NH-90 και τα Kiowa Warrior το κοινό απόλαυσε ανά διαστήματα στον ουρανό της Θεσσαλονίκης. Τα συστήματα Spike παρήλασαν πάνω σε ειδικά οχήματα Sandcat 4X4 350 της Plasan. Το σύστημα απέκτησαν οι Ενοπλες Δυνάμεις σε 17 τεμάχια.
Για πρώτη φορά σε στρατιωτική παρέλαση είχαμε όμως και την εμφάνισή των «made in Greece» συστημάτων «Κένταυρος» και «Υπερίων» της ΕΑΒ πάνω σε οχήματα, όπλα ηλεκτρονικού πολέμου, με το «Κένταυρος» θα έχει δείξει ως αντι-drone σύστημα την αξία του σε μονάδες επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού στο πλαίσιο της επιχείρησης “ΑΣΠΙΔΕΣ” με εξαιρετικά αποτελέσματα. Πρόκειται για συστήματα που έχει αποφασιστεί να εγκατασταθούν στις τέσσερις φρεγάτες ΜΕΚΟ-200ΗΝ κλάσης «Ύδρα», ενώ σχεδιάζεται να εγκατασταθεί και στις ελληνικές φρεγάτες FDI HN.
Στον αέρα το κοινό εντυπωσιάστηκε από τις διελεύσεις όλων των τύπων των αεροσκαφών της ΠΑ της Ελλάδας αλλά και από τον τελικό εναέριο σχηματισμό όλων των ελικοπτέρων της Αεροπορίας Στρατού όπως και του Ναυτικού, σκηνή που παραδοσιακά πλέον δίνει μια ευκαιρία για φωτογράφιση ενώ η πτήση του Ιπτάμενου επίδειξης της Ομάδας Αεροπορικών Επιδείξεων Μεμονωμένου Αεροσκάφους F-16 «ΖΕΥΣ» έκλεισε την φετινή παρέλαση της καινοτομίας.
Για μια ακόμη χρονιά τα Rafale με τα ελληνικά ενθόσημα πραγματοποίησαν διελεύσεις πάνω από τον χώρο της παρέλασης σε μονοθέσια και διθέσια έκδοση. Η πρώτη στην ιστορία εναέρια παρουσία ελληνικού μαχητικού αεροσκάφους 4++ γενιάς από την δημιουργία της Πολεμικής Αεροπορίας είχε γίνει πάλι στο Θεσσαλονίκη όταν η χώρα μας έγινε και η μόνη στα Βαλκάνια όπως και στην ευρύτερη περιοχή που διαθέτει αυτή τη στιγμή μια τέτοια δυνατότητα. Τα αεροσκάφη έχουν ως βάση τους την 114 Πτέρυγα Μάχης στην Τανάγρα και ανήκουν στην 332 Μοίρα με χαρακτηριστικό κλήσης «Γεράκι».
Ο συγκεκριμένος τύπος εντάχθηκε στο οπλοστάσιο της ΠΑ το 2021 με τη σύμβαση 013Γ/20, με την οποία η ΠΑ προμηθεύτηκε 18 αεροσκάφη, σύμβαση με βάση την οποία θα παραδοθούν 14 μονοθέσια Rafale EG και 4 διθέσια Rafale DG ενώ στη συνέχεια αποφασίστηκε η προμήθεια επιπλέον έξι αεροσκαφών. H άφιξη των πρώτων επτά αεροσκαφών έλαβε χώρα το μεσημέρι Τετάρτης 19 Ιανουαρίου 2022. Είναι ένα μαχητικό που μπορεί να καλύψει πολλαπλούς ρόλους ταυτόχρονα (σ.σ omnirole fighter), επιτρέποντας τη διεξαγωγή διαφορετικών αποστολών κατά την ίδια πτήση. Διαθέτει 14 σταθμούς ανάρτησης και μπορεί να μεταφέρει έως και 9,5 τόνους εξωτερικών φορτίων και μπορεί να φέρει μεγάλο αριθμό όπλων, όπως τον πύραυλο αέρος-αέρος μεγάλου βεληνεκούς Meteor, τους πυραύλους MICA EM και IR, τον πύραυλο πλεύσης (cruise) SCALP EG και τον πύραυλο αέρος-επιφανείας Exocet AM39 Block 2 Mod 2, καθώς επίσης και όπλα ακριβείας όπως GBU 12/16/24 και AASM, ενώ φέρει ένα πυροβόλο των 30 mm.
Οι κάτοικοι της πόλης και οι θεατές της παρέλασης απόλαυσαν με εξαιρετικό καιρό και διελεύσεις μαχητικών F-16, Mirage 2000-5, F-4Ε Phantom σε κύματα, αλλά και αεροσκάφος εναέριας Διοίκησης και Ελέγχου Erieye EMB-145 AEW&C
Στον καταγάλανο ουρανό της ηλιόλουστης Θεσσαλονίκης οι πολίτες χάρηκαν και τη διέλευση του εμβληματικού ιστορικού μαχητικού Supermarine Spitfire MJ755 σε σχηματισμό με το αεροσκάφος T-6 HARVARD, ιστορικά αεροσκάφη που ανακατασκευάστηκαν και επανήλθαν σε πτήσιμη κατάσταση χάρη στις προσπάθειες του Ιδρύματος «ΙΚΑΡΟΣ».
Ο πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας που εντυπωσίασε τους θεατές στο έδαφος στη Θεσσαλονίκη, ήταν ο Επισμηναγός (Ι) της Πολεμικής Αεροπορίας Γιώργος Σωτηρίου που ήρθε από τα Χανιά για να εκτελέσει την εντυπωσιακή ρουτίνα ελιγμών. Στον αέρα o πιλότος χαιρέτησε: «Καλημέρα Θεσσαλονίκη, καλημέρα Ελλάδα. Σήμερα τιμάμε εκείνους που είπαν το γενναίο ΟΧΙ. Εκείνους που πέταξαν πάνω από κάθε φόβο. Με φτερά πίστης και τιμής συνεχίζουμε να φυλάμε τον λαό της πατρίδας. Χρόνια πολλά Ελλάδα!».
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας απάντησε «Αυτές τις στιγμές στα φτερά σας επάνω σηκώσατε ψηλά όλη την Ελλάδα, που σας παρακολουθεί με θαυμασμό και υπερηφάνεια. Συνεχίζετε, οι Ένοπλες Δυνάμεις μας, να κάνετε αυτό που ξέρετε, να προστατεύετε την ακεραιότητα της χώρας σε στεριά, θάλασσα και ουρανό, εμπνευσμένοι από τους ηρωικούς πολεμιστές του ’40. Συνεχίστε να προστατεύετε την ελευθερία και την ακεραιότητα, με άγρυπνα τα μάτια στη φύλαξη των ανοικτών ελληνικών οριζόντων. Πάντα ψηλά κύριε επισμηναγέ. Πάντα ψηλότερα. Χρόνια πολλά. Ζήτω η 28η Οκτωβρίου του ΄40».
Το μαχητικό Fighting Falcon που πέταξε στη λήξη της παρέλασης και εκτέλεσε το πτητικό πρόγραμμα επίδειξης που σχεδιάστηκε από τα στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας, ήταν μάλιστα ένα αναβαθμισμένο αεροσκάφος F-16 Viper της 343 Μοίρας «Αστέρι».
