«Την κραυγή του συναδέλφου μου που ζητούσε βοήθεια, όπου και να είμαι, θα την ακούω πάντα». Ο Ισραελ Μπεν Σιτρίτ, λοχαγός του ισραηλινού στρατού περιγράφει τα φαντάσματα του πολέμου στη Γάζα που τον κυνηγούν πολλούς μήνες μετά την επιστροφή του από το μέτωπο.
Για τον έφεδρο αξιωματικό του ισραηλινού στρατού, που τραυματίσθηκε σοβαρά στις αρχές του 2024, εκτός από τις κραυγές του συναδέλφου του, «υπάρχουν πολλά ερεθίσματα, πολλά φλας μπακ».
«Οταν ακούω ένα ελικόπτερο, επιστρέφω στη Χαν Γιουνές», τη μεγάλη πόλη του νότιου τομέα της Λωρίδας της Γάζας, θέατρο βίαιων συγκρούσεων ανάμεσα στους ισραηλινούς στρατιώτες και τους μαχητές της Χαμάς, κατέθεσε τον Σεπτέμβριο ενώπιον κοινοβουλευτικής επιτροπής σε συνεδρίαση αφιερωμένη στο πρόσφατο κύμα αυτοκτονιών των ισραηλινών στρατιωτών που πάσχουν από μετατραυματικό στρες.
Μετά το 1948 και την ίδρυση του ισραηλινού κράτους, κανένας πόλεμος του Ισραήλ δεν είχε τη διάρκεια του πολέμου που πυροδότησε η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Εκθεση του ισραηλινού στρατού τον φετινό Ιούλιο έχει καταγράψει 9.000 αιτήσεις για αναγνώριση «ψυχικών διαταραχών» που απευθύνονται προς τις στρατιωτικές υγειονομικές αρχές μετά την 7η Οκτωβρίου.
Χάριν συγκρίσεως, ο πόλεμος στη Γάζα το καλοκαίρι 2014 ο οποίος διήρκεσε δύο μήνες είχε οδηγήσει στην αναγνώριση 159 περιπτώσεων ψυχικών τραυμάτων στις τάξεις του ισραηλινού στρατού.
«Πολλοί καταρρέουν»
Ανάμεσα σε δύο ραντεβού με στρατιώτες που επιστρέφουν από τον πόλεμο, ο Τάλι Φλιντ, ψυχολόγος και ειδικός στο μετατραυματικό στρες, ακτιβιστής για την ειρήνη αφού υπηρέτησε στον ισραηλινό στρατό επί επτά χρόνια και στη συνέχεια επί είκοσι χρόνια ως έφεδρος, εξηγεί τις συνέπειες στους ασθενείς.
«Μιλάμε συχνά για ποσοστά αυτοκτονιών, αλλά αυτό δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Διαπιστώνουμε περιστατικά βίας, κυρίως ενδοοικογενειακής βίας. Βλέπουμε οικογένειες να διαλύονται, ζευγάρια να χωρίζουν. Πολλοί καταρρέουν», δηλώνει στο AFP.
Αποφασισμένος να βοηθήσει τους στρατιώτες που έχουν διαλυθεί ψυχικά από τον πόλεμο στη Γάζα, ο Τομ Βάσερστάιν δημιουργεί για εκείνους σπίτια υποδοχής.
Η προσήλωσή του στα περιστατικά πηγάζει από μία οικογενειακή τραγωδία: ο μικρός αδελφός του ο Ρόι, 24 ετών, αυτοκτόνησε τον Ιούλιο αφού υπηρέτησε επί 300 ημέρες ως στρατιωτικός νοσοκόμος στη Γάζα.
«Αν ένας στρατιώτης υποκύψει στα τραύματά του στη μάχη και ένας άλλος αυτοκτονήσει εξαιτίας όσων έχει ζήσει, και οι δύο έχουν τραυματισθεί. Ο ένας από σφαίρα, ο άλλο μέσα στο κεφάλι του – αλλά και αυτό είναι τραυματισμός. Είναι ένα αόρατο τραύμα που χρειάζεται φροντίδα», εξηγεί τονίζοντας ότι ο αδελφός του δεν μιλούσε ποτέ για ό,τι ζούσε στο μέτωπο.
«Εσωσε ζωές στη ζωή του, αλλά ακόμη και στον θάνατό του θα συνεχίσει να σώζει» χάρη στο πρόγραμμα αυτό, λέει ο Τομ Βάσερστάιν.
Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, 478 στρατιώτες σκοτώθηκαν στον πόλεμο στη Γάζα από την έναρξη της ισραηλινής επίθεσης.
«…κουρασμένος για να ζεις αφού έχεις δει τις φρικαλεότητες του πολέμου»
Στρατιώτες που πάσχουν από μετατραυματικό στρες έχουν κατασκηνώσει εδώ και πολλές εβδομάδες μπροστά από το κτίριο του ισραηλινού κοινοβουλίου καταγγέλλοντας ότι η ισραηλινή κοινωνία δεν αναγνωρίζει τα τραύματά τους.
Ανάμεσά τους, ο Μίσα Κατς δηλώνει ότι 60 στρατιώτες έχουν αυτοκτονήσει τις τελευταίες εβδομάδες.
Ο ισραηλινός στρατός, όταν ερωτήθηκε σχετικά από το AFP δεν έδωσε κανένα στοιχείο.
«Δεν είναι ότι θέλεις να αυτοκτονήσεις, είναι ότι είσαι κουρασμένος για να ζεις αφού έχεις δει τις φρικαλεότητες του πολέμου», εξηγεί ο Γιόαν Ντομπένσκι, γαλλοϊσραηλινός βετεράνος που περνά πολλές ώρες κάθε μέρα μαζί με τους στρατιώτες έξω από την Κνεσέτ.
«Πρέπει το μετατραυματικό στρες να αναγνωρισθεί ως τραύμα (…) Δεν είναι λιγότερο σοβαρό από το σωματικό τραύμα, είναι ψυχικό τραύμα».
Ο λοχαγός Μπεν Σιτρίτ δήλωσε στο AFP ότι πάνω από έναν χρόνο αφού τραυματίσθηκε, το μετατραυματικό στρες προστέθηκε στα φυσικά του τραύματα.
«Είναι πολλές οι νύχτες που η κόρη μου ξυπνά και με ρωτάει. “Μπαμπά, να κοιμηθώ ή να μείνω μαζί σου; Τι προτιμάς;”».
«Οταν κάποιος τραυματίζεται, αυτό αφορά επίσης και όλους του γύρω του – την οικογένεια, τα παιδιά»: «Τα παιδιά μας βλέπουν τα πάντα, αισθάνονται τα πάντα».
