«Νομίζω ότι υπάρχει μια γενική κατανόηση ότι πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα σε σχέση με την οικοδόμηση μιας κοινής ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς και ειδικά στην νοτιοανατολική Ευρώπη, που αντιμετωπίζουμε ακόμη ψηλές τιμές, υψηλότερες σε σχέση με εκείνες που υπάρχουν σε άλλα κράτη-μέλη. Συνεπώς, μια μεγαλύτερη ολοκλήρωση της αγοράς ενέργειας, μέσω σημαντικών επενδύσεων, μέσω διασυνδέσεων και δικτύων θα πρέπει να είναι μια πρώτη προτεραιότητα σε σχέση με την κοινή ενεργειακή στρατηγική μας», είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, απαντώντας σε ερώτηση κατά τη συνέντευξη Τύπου στο Πορτορόζ της Σλοβενίας, όπου πραγματοποιείται η σύνοδος κορυφής της MED 9.
«Επιπροσθέτως, είχαμε ενδιαφέρουσες συζητήσεις σε σχέση με την απανθρακοποίηση, προετοιμαζόμενοι για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα πραγματοποιηθεί σε λίγες ημέρες. Και διαισθάνομαι ότι υπάρχει μια γενική κατανόηση μεταξύ των 9 ότι πρέπει να εξισορροπήσουμε μεταξύ των στόχων απανθρακοποίησης που έχουμε ήδη θέσει και μιας ισότιμης έμφασης στην κοινωνική συνοχή και την ανταγωνιστικότητα. Και πιστεύω ότι αυτό χρειάζεται μεγαλύτερη ευελιξία σε επίπεδο επίτευξης των φιλόδοξων στόχων που έχουμε θέσει ως ευρωπαϊκή ένωση», προσέθεσε.
Για την ευρωπαϊκή άμυνα, ο πρωθυπουργός είπε: «Η προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τώρα κατευθύνεται προς τον πόλεμο στην Ουκρανία και ασχολούμαστε με αυτό. Πιστεύω ότι όλοι μας συνηγορούμε υπέρ μιας οπτικής 360 μοιρών στην ευρωπαϊκή άμυνα. Και όταν σκεφτόμαστε σε σχέση με τα καινούργια έργα κοινού ενδιαφέροντος, που θεωρούμε ότι μπορούμε να προωθήσουμε ως Ευρωπαϊκή Ένωση, για παράδειγμα η αντιπυραυλική ασπίδα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι μελλοντικές απειλές μπορεί να μην έρθουν από Ανατολάς, αλλά και από τον Νότο.
Νομίζω ότι είμαστε ενωμένοι γιατί θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η ολότητα των ευρωπαϊκών συνόρων προστατεύεται απολύτως και υπάρχει η ευρωπαϊκή ικανότητα που προστατεύει όλα τα κράτη-μέλη ειδικά εκείνα που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ».
Σημειώνεται ότι στην ατζέντα της συνόδου ήταν οι εξελίξεις στη Γάζα και η ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη. Ήταν η πρώτη συνάντηση ηγετών της ΕΕ λίγες μέρες μετά την υπογραφή της συμφωνίας για την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή και διεξήχθη τρεις ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής των 27 στις Βρυξέλλες. Οι εννέα ηγέτες συζήτησαν ζητήματα ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, καθώς και το επόμενο Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έλαβε μέρος στη Σύνοδο Κορυφής EUMED9 που διοργανώθηκε στο Πορτορόζ της Σλοβενίας. Μετά το πέρας των εργασιών, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου των ηγετών, ο πρωθυπουργός απάντησε στην παρακάτω ερώτηση:
Καλησπέρα, κ. πρωθυπουργέ. Η MED9 έχει εξελιχθεί σε μία πλατφόρμα απτής συνεργασίας μεταξύ των χωρών της νότιας Ευρώπης σε ζητήματα ενέργειας, μετανάστευσης και, πιο πρόσφατα, άμυνας και ασφάλειας. Πώς βλέπετε την εξέλιξη αυτών των σχημάτων συνεργασίας στο τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο; Πιο συγκεκριμένα, τι ρόλο πρέπει να διαδραματίσουν τα νότια σύνορα της Ευρώπης και η Μεσόγειος στο σύνολό της όσον αφορά στην ενίσχυση της συλλογικής άμυνας και στη στρατηγική αυτονομίας της ΕΕ;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, θα ήθελα να ευχαριστήσω κι εγώ τον Robert για την εξαιρετική φιλοξενία. Επιτρέψτε μου να απαντήσω πρώτα απ’ όλα σε ό,τι αφορά τη συνεργασία σε ζητήματα που σχετίζονται με την ενέργεια, ζήτημα που μας απασχολεί όλους, διότι συνδέεται άμεσα με την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Πιστεύω ότι υπάρχει μια γενική αναγνώριση ότι πρέπει να προχωρήσουμε πιο γρήγορα όσον αφορά στην οικοδόμηση μιας κοινής ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, ότι εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε, ιδίως οι χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, τιμές που είναι σημαντικά υψηλότερες από αυτές που πληρώνουν άλλα κράτη μέλη, και ότι η μεγαλύτερη ενοποίηση των αγορών ενέργειας μέσω σημαντικών επενδύσεων σε διασυνδέσεις και δίκτυα πρέπει να αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα της κοινής ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής μας.
Είχαμε επίσης ενδιαφέρουσες συζητήσεις όσον αφορά στην απανθρακοποίηση, ενόψει της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα πραγματοποιηθεί σε λίγες ημέρες. Έχω την αίσθηση ότι υπάρχει μια γενική κατανόηση μεταξύ των εννέα μας ότι πρέπει να βρούμε μία ισορροπία ως προς τους φιλόδοξους στόχους απανθρακοποίησης που έχουμε θέσει, με ισότιμη έμφαση στην κοινωνική συνοχή και την ανταγωνιστικότητα, και ότι θα χρειαστούμε μεγαλύτερη ευελιξία για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων που έχουμε θέσει ως Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τώρα, σε ό,τι αφορά το ζήτημα της άμυνας, πρόκειται για θέμα που μας απασχόλησε και στην πρόσφατη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ασφαλώς, αυτή τη στιγμή οι προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ορθώς στραμμένες προς τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αλλά πιστεύω ότι όλοι στηρίζουμε μία προσέγγιση 360 μοιρών όταν μιλάμε για την ευρωπαϊκή άμυνα.
Όταν εξετάζουμε νέα έργα κοινού ενδιαφέροντος που σκεφτόμαστε να προωθήσουμε ως ΕΕ, είτε πρόκειται για ένα «τείχος» κατά των drones, είτε πρόκειται για μια αντιπυραυλική ασπίδα, πρέπει να έχουμε επίγνωση του γεγονότος ότι μελλοντικές απειλές ενδέχεται να μην προέλθουν κατ’ ανάγκη από τα ανατολικά, αλλά και από τον νότο.
Πιστεύω ότι είμαστε πλήρως ενωμένοι στο να διασφαλίζουμε ότι τα ευρωπαϊκά σύνορα στο σύνολό τους είναι εξίσου προστατευμένα και ότι κάθε καινούργια ευρωπαϊκή δυνατότητα θα προστατεύει όλα τα κράτη μέλη, ιδίως εκείνα που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.