Με αφορμή τα νέα μέτρα της Κυβέρνησης για τον περιορισμό της χρήσης των social media στα παιδιά έως 15 ετών, επιτέλους ξεκινάει μια σημαντική δράση για την προστασία της ψυχοσυναισθηματικής τους ανάπτυξης και της ανάγκης προάσπισης της παιδικής ηλικίας από τον ψηφιακό καταιγισμό.
Σήμερα, τα παιδιά μεγαλώνουν μέσα σε έναν ψηφιακό κόσμο όπου οι οθόνες είναι παντού — στο κινητό, στο τάμπλετ, στην τηλεόραση. Οι social media πλατφόρμες υπόσχονται διασκέδαση, επαφή με φίλους και μάθηση. Όμως, πίσω από τα likes και τα βίντεο κρύβονται σημαντικοί κίνδυνοι για την ψυχοσυναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των μικρών μας.
Έρευνες δείχνουν ότι παιδιά που περνούν πάνω από 2 ώρες ημερησίως μπροστά σε οθόνες εμφανίζουν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά καθυστέρησης στην κοινωνική τους ανάπτυξη — 63,5% σε σύγκριση με 18,8% σε παιδιά με περιορισμένη έκθεση. Η πρώιμη έκθεση στις οθόνες συνδέεται επίσης με καθυστερήσεις στο λόγο, αλλά και τη γλωσσική και συναισθηματική ανάπτυξη. Με άλλα λόγια, κάθε λεπτό που το παιδί κοιτάει την οθόνη, χάνεται μια ευκαιρία να μιλήσει, να γελάσει, να αλληλεπιδράσει, να μεγαλώσει, να κοινωνικοποιηθεί και πάνω από όλα να παίξει.
Ο περιορισμός όμως, φέρνει ζωτικά οφέλη. Τα παιδιά αποκτούν χρόνο για να αναπτύξουν τη γλώσσα τους μέσα από παιχνίδι και τις συζητήσεις, να κοιμηθούν καλύτερα και να ξυπνήσουν με ενέργεια για το σχολείο. Η ψυχική τους υγεία ενισχύεται, καθώς μειώνεται η πίεση της σύγκρισης με τα «ιδανικά» πρότυπα που προβάλλουν τα social media και αυξάνεται η ζωτικής σημασίας επαφή με τους ανθρώπους, το παιχνίδι και τη φύση. Και το πιο σημαντικό: μαθαίνουν να συνδέονται πραγματικά με τους γύρω τους, να χτίζουν σχέσεις και δεξιότητες που καμία οθόνη δεν μπορεί να αντικαταστήσει.
Οι διαπροσωπικές δεξιότητες και η ενσυναίσθηση αναπτύσσονται μέσα από την πραγματική ζωή — τα παιχνίδια με φίλους, τις μικρές συζητήσεις στο οικογενειακό τραπέζι, τις αγκαλιές και τα γέλια. Όταν μειώνεται ο χρόνος μπροστά στην οθόνη, αυξάνονται οι ώρες για δημιουργικό παιχνίδι, χόμπι και αθλητισμό, που χτίζουν αυτοπεποίθηση, φαντασία και κοινωνική νοημοσύνη.
Οι ειδικοί προτείνουν μέτρο και ισορροπία: καθορισμένος χρόνος χρήσης, συμμετοχή των γονέων, επιλογή ποιοτικού περιεχομένου, και εναλλακτικές δραστηριότητες που γεμίζουν το παιδί με εμπειρίες και συναισθήματα. Επιπρόσθετα τονίζουν ολοένα και περισσότερο, τις δραματικές επιπτώσεις που έχει η αλόγιστη χρήση των κοινωνικών δικτύων, τόσο στην ανάπτυξη της παιδικής και εφηβικής αποκλίνουσας συμπεριφορας, όσο και στη διάρρηξη των οικογενειακών δεσμών και θεσμών. Κάθε ώρα λιγότερη μπροστά στην οθόνη σημαίνει μια ώρα περισσότερη ανάπτυξης, παιχνίδι, μάθηση, χαρά και ουσιαστική σύνδεση.
Ο περιορισμός των social media δεν είναι τιμωρία. Είναι μια ευκαιρία να δώσουμε στα παιδιά μας την παιδική ηλικία που αξίζουν: μια παιδική ηλικία γεμάτη γέλιο, δημιουργικότητα και ουσιαστικές σχέσεις. Κάθε στιγμή που αφιερώνουν στο να εξερευνούν τον κόσμο γύρω τους, είναι ένα δώρο για το μέλλον τους — μια ζωή πιο γεμάτη, πιο υγιής και πιο ανθρώπινη.