Σε μια χώρα όπου η ιστορία της διαμορφώνει το παρόν, η ανάγκη για επανάσταση στον τρόπο που λειτουργεί η δημόσια διοίκηση γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Δεν μιλάμε απλώς για τεχνολογικές συσκευές ή νέες εφαρμογές. Ούτε για μια ακόμα ψηφιακή μεταρρύθμιση που περιμένουμε να αλλάξει τα δεδομένα. Μιλάμε για μια ριζική πρόκληση: την αναδόμηση του ελληνικού Κοινοβουλίου μέσω εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, που θα μετατρέψουν τον παραδοσιακό θεσμό σε έναν δυναμικό, ανοικτό και απολύτως διαδραστικό οργανισμό. Ένα σύστημα που θα διασφαλίζει ότι η πολιτική γνώση, η ιστορία και η λειτουργία της Δημοκρατίας θα γίνουν προσβάσιμα, κατανοητά και διαχειρίσιμα από όλους. Και η περιπέτεια αυτή δεν είναι μόνο τεχνολογική. Άλλωστε «είναι μια βαθιά πολιτική απόφαση» να ενδυναμωθεί η συμμετοχή, η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα, με όπλα την καινοτομία και το όραμα.
Σε αυτό το πλαίσιο, το εμβληματικό έργο «Pharos» του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης αποκτά κεντρική σημασία, καθώς η Βουλή των Ελλήνων γίνεται ο πρώτος δημόσιος φορέας που θα στηρίξει ενεργά τη δημιουργία ενός ελληνικού γλωσσικού μοντέλου (LLM) Τεχνητής Νοημοσύνης. Αυτό δεν είναι απλώς μια τεχνολογική επινόηση, αλλά μια στρατηγική κίνηση που θα δώσει νέα δυναμική στην καινοτομία, την ερευνητική δραστηριότητα και την παραγωγή αξιόπιστων εφαρμογών για το μέλλον. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα όχι μόνο… παίζει σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, αλλά ανοίγει ξανά το δρόμο για μια πιο διαφανή, πιο σύγχρονη και πιο δυναμική δημόσια διοίκηση.
«Ως Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης στεκόμαστε δίπλα στη Βουλή των Ελλήνων, προσφέροντας εργαλεία που αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνολογίας με αποτελεσματικό τρόπο. Δεν πρόκειται μόνο για μια τεχνική αναβάθμιση· είναι μια επιλογή με ουσία, που θα καταστήσει τη νομοθετική διαδικασία πιο κατανοητή και πιο κοντά στον πολίτη. Με τον τρόπο αυτό όλοι θα μπορούμε να γνωρίζουμε με σαφήνεια πώς παράγεται το νομοθετικό έργο, αλλά και ποιο είναι το αποτύπωμά του στην καθημερινότητα. Επιπλέον η Βουλή ανοίγει τον δρόμο και γίνεται ο πρώτος Δημόσιος Φορέας που θα στηρίξει με τα δεδομένα του την υλοποίηση του AI Factory «Pharos». Αυτό δεν έχει μόνο πρακτική σημασία· φέρει και έναν έντονο συμβολισμό, δείχνοντας πως όλοι πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις για την υπεύθυνη αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Με αυτή τη συνεργασία, κάνουμε ένα βήμα μπροστά τόσο για την ποιότητα του νομοθετικού έργου, όσο και για την ανταπόκριση στις προκλήσεις της νέας εποχής», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης, Δημήτρης Παπαστεργίου.
Για τις προϋποθέσεις που δημιουργούνται, ώστε να Κοινοβούλιο να μετατραπεί «σε έναν σύγχρονο, ψηφιακά ώριμο θεσμό, που θα παρέχει διαρκώς αναβαθμισμένη πληροφόρηση, μεγαλύτερη διαφάνεια και πιο άμεση επικοινωνία με την κοινωνία», είχε μιλήσει ο πρόεδρος της Βουλής, Νικήτας Κακλαμάνης, κατά τη σύναψη του μνημονίου συνεργασίας με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης. «Αυτό που κάνουμε δεν είναι μια τεχνοκρατική άσκηση. Είναι μια βαθιά πολιτική επιλογή: να φέρουμε τη Δημοκρατία πιο κοντά στον πολίτη και να δώσουμε σε όλους τη δυνατότητα να συμμετέχουν πιο ενεργά στον Κοινοβουλευτισμό. Η πρώτη εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης στη Βουλή θα αφορά την υιοθέτηση αυτοματοποιημένων εργαλείων για τη θεματική ταξινόμηση και διεκπεραίωση των εγγράφων της Ειδικής Γραμματείας του Προέδρου, για να δοθεί εξαρχής το σωστό μήνυμα και σε συμβολικό επίπεδο».
Η σημασία της συνεργασίας ανάμεσα στη Βουλή και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Με την υλοποίηση αυτών των έργων, το ελληνικό Κοινοβούλιο μετατρέπεται σε έναν πιο εύκολα προσβάσιμο θεσμό. Ένα παράδειγμα είναι η αυτοματοποίηση των διοικητικών διαδικασιών: ένα τυπικό έγγραφο που κατατίθεται μπορεί να πρωτοκολληθεί αυτόματα, με τις βασικές πληροφορίες ήδη συμπληρωμένες. Έτσι, οι υπάλληλοι θα εστιάζουν στον έλεγχο και την τελική έγκριση, μειώνοντας τον χρόνο και τον κόπο.
Επιπλέον, η εφαρμογή τεχνολογιών speech-to-text και Natural Language Processing (NLP) θα επιτρέψει την αυτόματη μετατροπή των ομιλιών σε κείμενο και την ανάλυση συνεδριάσεων. Φανταστείτε ένα σύστημα που παρακολουθεί μια συνεδρίαση και καταγράφει όλες τις παρεμβάσεις, αποδίδοντάς τες στους ομιλητές και οργανώνοντάς τες θεματικά – ένα εργαλείο που θα διευκολύνει το έργο των βουλευτών και θα κάνει το περιεχόμενο πιο κατανοητό στο κοινό.
Ένα ακόμα μεγάλο βήμα είναι η δημιουργία ψηφιακού βοηθού ή chatbot. Αυτό θα μπορεί να απαντά σε ερωτήματα των πολιτών, π.χ. «Ποια είναι η πορεία ενός νομοσχεδίου;» ή «Τι συζητήθηκε στην τελευταία συνεδρίαση». Με αυτόν τον τρόπο, κάθε πολίτης θα έχει άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες, χωρίς να χρειάζεται να ψάχνει ακανθώδη αρχεία ή να καλεί το Κοινοβούλιο.
Οι προοπτικές ανασχεδιασμού των διοικητικών διαδικασιών της Βουλής μέσω αυτοματοποίησης πολλές, αφού στο μέλλον η ίδια τεχνολογία θα μπορεί να παρακολουθεί αυτόματα την εκτέλεση του προϋπολογισμού, να διαχειρίζεται πόρους και εξοπλισμό ή να συντάσσει προσχέδια εκθέσεων και δελτίων Τύπου.
Επιπροσθέτως μέσω του έργου της διάθεσης ανοικτών δεδομένων, η Βουλή προχωρά στη διάθεση του Ιστορικού Κοινοβουλευτικού Αρχείου (1844-1996), που περιλαμβάνει 799.603 σελίδες ψηφιοποιημένων τεκμηρίων (από το έργο του ΕΣΠΑ «Ψηφιοποίηση τεκμηρίων της Βιβλιοθήκης της Βουλής») καθώς και πρακτικά συνεδριάσεων της Ολομέλειας και της Γερουσίας, χειρόγραφα, αρχειακό υλικό από τη συνταγματική αναθεώρηση, καθώς και σπάνιες εκδόσεις.
Έτσι η Βουλή των Ελλήνων καθίσταται ο πρώτος φορέας του Δημοσίου που στηρίζει το Εργοστάσιο Τεχνητής Νοημοσύνης «Φάρος», παρέχοντας το αρχείο και το καθημερινά παραγόμενο έργο της για την ανάπτυξη ενός ελληνικού γλωσσικού μοντέλου (LLM), ενισχύοντας έτσι την παρουσία της χώρας στο πεδίο της καινοτομίας και της τεχνητής νοημοσύνης.
Με την αξιοποίηση αυτών των δεδομένων και την ανάπτυξη του γλωσσικού μοντέλου, η χώρα μας θα έχει πια τη δυνατότητα να δημιουργεί αυτόνομες και αξιόπιστες εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης, που θα ενισχύουν την εκπαίδευση, την έρευνα και την επιχειρηματικότητα. Για παράδειγμα, ερευνητές και startups θα μπορούν να χρησιμοποιούν το αρχείο της Βουλής για να αναπτύξουν εφαρμογές αυτόματης ανάλυσης κειμένου ή καινοτόμα εργαλεία για την πολιτική επικοινωνία και τη δημόσια διοίκηση.
Η συνεργασία ανάμεσα στη Βουλή των Ελλήνων και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης σηματοδοτεί μια νέα εποχή, όπου η τεχνολογία γίνεται εργαλείο για ταχύτερες, πιο διαφανείς και προσβάσιμες διαδικασίες. Μέσα από την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης και την ανοικτή διάθεση δεδομένων, το ελληνικό κοινοβούλιο προετοιμάζεται για μια πιο σύγχρονη, αποδοτική και συμμετοχική λειτουργία, που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής.
