Το κόστος (67%) και η ασφάλεια των τροφίμων (61%) αποτελούν τους κύριους παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά τροφίμων των καταναλωτών στην Ελλάδα, ενώ αντίστοιχα στην Ευρώπη, το κόστος (60%) και η γεύση (51%) έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Τα ευρήματα αυτά προέρχονται από το Ειδικό Ευρωβαρόμετρο του 2025 για την ασφάλεια των τροφίμων στην ΕΕ, που δημοσιοποίησε ο ΕΦΕΤ.
Με βάση συνεντεύξεις, που πραγματοποιήθηκαν δια ζώσης με 26.370 άτομα σε ολόκληρη την Ε.Ε., το διάστημα 26 Μαρτίου έως 22 Απριλίου 2025, η έρευνα παρουσιάζει μια εικόνα του τρόπου με τον οποίο οι Ευρωπαίοι επιλέγουν τα τρόφιμα, τον βαθμό ευαισθητοποίησης και ενδιαφέροντος τους για την ασφάλεια των τροφίμων, τις ανησυχίες τους, τις πηγές πληροφόρησης για θέματα ασφάλειας τροφίμων αλλά και τον βαθμό εμπιστοσύνης τους σε αυτές. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) διεξάγει την έρευνα κάθε 3 χρόνια και τα αποτελέσματα αφορούν τον μέσο όρο μεταξύ των 27 κρατών μελών της ΕΕ. Σε πολλά από αυτά τα ζητήματα, υπάρχουνσημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών και μεταξύ κοινωνικο-δημογραφικών κατηγοριών (π.χ. ηλικιακές ομάδες, επίπεδο εκπαίδευσης, εισόδημα νοικοκυριού).
Σύμφωνα με τα ευρήματα, το ποσοστό των Ευρωπαίων πολιτών που δηλώνουν ότι γνωρίζουν τη λειτουργία του συστήματος ασφάλειας τροφίμων της ΕΕ έχει αυξηθεί κατά 6 ποσοστιαίεςμονάδες από το 2022. Ολοένα και αυξανόμενος αριθμός Ευρωπαίων έχει ακούσει για συγκεκριμένα θέματα ασφάλειας τροφίμων, με πιο γνωστά από αυτά να είναι τα πρόσθετα τροφίμων (71%) και τα φυτοφάρμακα (67%). Αξιοσημείωτες αυξήσεις παρατηρήθηκαν στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τις ασθένειες των ζώων (65%, αύξηση 5 ποσοστιαίων μονάδων), τα μικροπλαστικά στα τρόφιμα (63%, αύξηση 8 ποσοστιαίων μονάδων) και τις τροφικέςδηλητηριάσεις (62%, αύξηση 5 ποσοστιαίων μονάδων).
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής της EFSA, Nikolaus Kriz, δήλωσε: «Τα νέα στοιχεία για την ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων στην ΕΕ είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά για την EFSA και πολλούς εταίρους μας σε όλη την Ευρώπη», ενώ η Barbara Gallani, επικεφαλής επικοινωνίας και συνεργασιών στην EFSA, δήλωσε: «Είναι θετικό το γεγονός ότι τόσοι πολλοί άνθρωποι στην ΕΕ έχουν εμπιστοσύνη στην ασφάλεια των τροφίμων τους».
Τα αποτελέσματα του Ευρωβαρόμετρου συνοδεύονται από ξεχωριστές αναφορές για καθένα από τα 27 κράτη μέλη.
Ακολουθούν βασικά συμπεράσματα από τις απαντήσεις των Ελλήνων ερωτηθέντων:
-Το κόστος των τροφίμων απασχολεί τους Έλληνες σε μεγάλο ποσοστό (67%) καθιστώντας το τον κύριο παράγοντα που επηρεάζει τις αποφάσεις για την αγορά τροφίμων, ακολουθούμενο από την ασφάλεια των τροφίμων (61%) και την γεύση (57%). Στο Ευρωβαρόμετρο του 2022, ο τρίτος βασικός παράγοντας ήταν η περιεκτικότητα σε θρεπτικές ουσίες, σηματοδοτώντας μια μετατόπιση. Σε γενικές γραμμές όμως, τόσο η περιεκτικότητα (44%) σε θρεπτικές ουσίες όσο και η προέλευση (41%) εξακολουθούν να παίζουν σημαντικό ρόλο.
– Οι Έλληνες καταναλωτές ενδιαφέρονται για την ασφάλεια των τροφίμων σε συντριπτικό ποσοστό (98%), έναντι του μέσου όρου των Ευρωπαίων καταναλωτών (72%).
– Τα θέματα ασφάλειας τροφίμων για τα οποία έχουν ακούσει σχετικά και τους απασχολούν περισσότερο είναι τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα (62%) τα πρόσθετα στα τρόφιμα ή τα ποτά (54%), οι τροφικές δηλητηριάσεις από φαγητό,ποτό που έχει μολυνθεί από βακτήρια, ιούς και παράσιτα (43%) και τα κατάλοιπα αντιβιοτικών, ορμονών ή στεροειδών στο κρέας (42%).
– Σχεδόν 1 στους 2 (49%) ενδιαφέρεται εξίσου για την υγιεινή διατροφή και για τους κινδύνους από τα τρόφιμα.
– Η κύρια πηγή πληροφόρησης των Ελλήνων καταναλωτών για τους κινδύνους από τα τρόφιμα είναι η τηλεόραση, σε ποσοστό 62%, ενώ ακολουθούν οι συζητήσεις με συγγενείς, φίλους, γείτονες ή συναδέλφους (60%), το διαδίκτυο (53%) και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλα ιστολόγια (50%).
– Σχεδόν 9 στους 10 ερωτηθέντες εμπιστεύονται τους γιατρούς (89%) και τους πανεπιστημιακούς ή επιστήμονες δημόσιων φορέων (87%) για πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους για τα τρόφιμα.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν την σπουδαιότητα της ασφάλειας των τροφίμων και τον κομβικό ρόλο του ΕΦΕΤ σε αυτά τα θέματα, ο οποίος, βάσει των αρμοδιοτήτων του, υλοποιεί σημαντικό ελεγκτικό έργο στην τροφική αλυσίδα και παρέχει έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση στο καταναλωτικό κοινό.
