Η αιφνιδιαστική ακύρωση της προγραμματισμένης συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, λίγες μόλις ώρες πριν αυτή πραγματοποιηθεί, έφερε στην επιφάνεια για ακόμη μια φορά τα όρια του ελληνοτουρκικού διαλόγου, ενώ άφησε εκτεθειμένη την Άγκυρα σε διπλωματικό επίπεδο.
Του Κώστα Πασίση*
«Η πολιτική μας δεν είναι υπό διαπραγμάτευση και αρέσει δεν αρέσει, ψηλώνει την Ελλάδα, αυτό είναι το μόνο μας κριτήριο, το εθνικό συμφέρον», σχολίασε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης εκφράζοντας τη δυσαρέσκεια της κυβέρνησης
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός προσήλθε στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ με σαφή πρόθεση να διατηρήσει το πλαίσιο της Διακήρυξης των Αθηνών και την περίοδο «ήρεμων νερών» που είχε εγκαινιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια, αλλα όπως αποδεικνύεται μόνο σε θεωρητικό επίπεδο…
Το τετ α τετ των δύο ηγετών θα αποτελούσε κρίσιμο τεστ για το κατά πόσο υπάρχει πραγματικά μεγαλύτερο περιθώριο σύγκλισης ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα, πέρα από την ανάπτυξη …εμπορικών σχέσεων
Αντ’ αυτού, ο Ερντογάν προτίμησε την πρόσκληση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να παραστεί στη σύνοδο με ηγέτες αραβικών και μουσουλμανικών χωρών για το Παλαιστινιακό.
Ταυτόχρονα στο παρασκήνιο ξεκίνησε ένα blame game. Η τουρκική πλευρά, μέσω της φιλοκυβερνητικής Milliyet, έσπευσε μάλιστα να επιρρίψει ευθύνες στην ελληνική αποστολή, κατηγορώντας την ότι ανακοίνωσε τη συνάντηση χωρίς να έχουν οριστικοποιηθεί όλες οι λεπτομέρειες.
Μια κίνηση που μόνο τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς επιχειρεί να εμφανίσει την Αθήνα ως υπεύθυνη για το «ναυάγιο».
Ωστόσο, το γεγονός παραμένει. Η Άγκυρα ήταν που, λίγες ώρες πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση, άλλαξε στάση και τελικά απέσυρε τη συμμετοχή της. Ακόμη και όταν υπήρχε δυνατότητα να βρεθεί άλλη ώρα, η τουρκική διπλωματία έδειξε αδιαλλαξία, οδηγώντας στην οριστική ματαίωση.
Το επεισόδιο αυτό εκθέτει πρωτίστως την Τουρκία, καθώς εμφανίζεται να παίζει σε δύο ταμπλό. Από τη μία προβάλλει εικόνα υπεύθυνου συνομιλητή, από την άλλη όμως ακυρώνει την τελευταία στιγμή μια συνάντηση κορυφής, αφήνοντας ερωτηματικά για το κατά πόσο πραγματικά ενδιαφέρεται για τη διατήρηση ενός ειλικρινούς διαλόγου.
Πάντως, σύμφωνα με έμπειρους αναλυτές, η ματαίωση της συνάντησης μπορεί τελικά να αποδειχθεί το βέλτιστο σενάριο για την Αθήνα. Και αυτό γιατί η προκλητική ομιλία του Ερντογάν στον ΟΗΕ επιβεβαίωσε για ακόμη μία φορά ότι η Άγκυρα επιμένει να θεωρεί εαυτόν «ρυθμιστή» στην Ανατολική Μεσόγειο, υποστηρίζοντας πως καμία ενεργειακή ή γεωπολιτική πρωτοβουλία δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς την έγκρισή της.
Την ίδια στιγμή, οι ελληνικές διπλωματικές πρωτοβουλίες – από τη δημιουργία θαλάσσιων πάρκων έως το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου και τη συμμετοχή της Chevron στις έρευνες υδρογονανθράκων σε ελληνικά οικόπεδα – έχουν προκαλέσει έντονη δυσφορία στον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος βλέπει το περιφερειακό του αφήγημα να υπονομεύεται από την ενεργητική στρατηγική της Αθήνας.
Η ακύρωση της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν πλέον επιβεβαιώνει το αρνητικό μομέντουμ με την Τουρκία.
Ωστόσο ο Έλληνας ΥΠΕΞ Γιώργος Γεραπετρίτης από τη Νέα Υόρκη σε δηλώσεις του ανέφερε ότι ο διάλογος των δυο χώρων θα συνεχιστεί…
Επόμενη ημέρα
Η ματαίωση δεν είναι απλώς μια «τεχνική λεπτομέρεια» του προγράμματος στη Νέα Υόρκη. Έρχεται σε μια περίοδο όπου τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά…
Ετσι, αντί η συνάντηση να λειτουργήσει ως «βαλβίδα αποσυμπίεσης», το νέο ναυάγιο επαναφέρει το κλίμα δυσπιστίας και καχυποψίας
Η ελληνική διπλωματία εκτιμά ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει να προτάσσει επιθετικά τις αναθεωρητικές της θέσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, όπως έδειξε πρόσφατα με το επεισόδιο των Navtex και την αναθέρμανση του αφηγήματος περί αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών.
Αν και η Ελλάδα δεν ετεροκαθορίζει την πολιτική της από τις κινήσεις της γειτονικής μας χώρας, το Μαξίμου παρακολουθεί στενά την επόμενη στάση του Ερντογάν στις ΗΠΑ, τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Τραμπ. Και ο λόγος είναι οτιδήποτε ειπωθεί εκεί θα επηρεάσει πιθανώς τις περιφερειακές ισορροπίες.
Ωστόσο το εν λόγω ραντεβού αποκτά προστιθέμενη αξία μετα τις απαξιωτικές αναφορές Ερντογάν για τον πρόεδρο Τραμπ, όσον αφορά τις εκτιμήσεις του για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη Γάζα.
