Τα πυρομαχικά διασποράς έχουν σκοτώσει και τραυματίσει περισσότερους από 1.200 αμάχους στην Ουκρανία από την έναρξη της ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022, ανακοίνωσε σήμερα μια εξειδικευμένη μη κυβερνητική οργάνωση, τονίζοντας παράλληλα ότι ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων είναι σίγουρα πολύ υψηλότερος.
Καταγγέλλοντας την «ανησυχητική οπισθοδρόμηση» στις παγκόσμιες προσπάθειες εξάλειψης αυτών των όπλων, το Κέντρο Παρακολούθησης Πυρομαχικών Διασποράς αναφέρει στην ετήσια έκθεσή του ότι ο ρωσικός στρατός τα χρησιμοποιεί «με εντατικό τρόπο» από την πρώτη ημέρα του πολέμου.
Προσθέτει εξάλλου ότι ο ουκρανικός στρατός επίσης χρησιμοποιεί πυρομαχικά διασποράς, ενώ κατηγορείται από τη Ρωσία ότι τα έχει χρησιμοποιήσει και στο έδαφός της.
Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής καταγράφεται στην Ουκρανία ο μεγαλύτερος αριθμός παγκοσμίως θυμάτων μεταξύ των αμάχων από τα όπλα διασποράς, υπογράμμισε η ΜΚΟ.
Το 2024 υπήρξαν στην Ουκρανία τουλάχιστον 193 θύματα από τα όπλα αυτά σε σύνολο 314 που καταγράφηκαν σε όλο τον κόσμο.
Ουκρανία, Ρωσία και ΗΠΑ
Ωστόσο η ΜΚΟ παραδέχεται ότι ο επίσημος αριθμός είναι μάλλον πολύ μικρότερος από τον πραγματικό, καθώς μόνο το 2024 σημειώθηκαν περίπου 40 επιθέσεις με όπλα διασποράς στο ουκρανικό έδαφος για τις οποίες δεν ανακοινώθηκε απολογισμός θυμάτων.
Τα πυρομαχικά αυτά μπορούν να ριφθούν από αεροσκάφη ή από κανόνια προτού εκραγούν στον αέρα και διασπείρουν μικρότερα θραύσματα σε μια μεγάλη περιοχή. Αποτελούν διαρκή απειλή διότι πολλά από τα αυτά δεν εκρήγνυνται κατά την πρόσκρουση και μπορεί να ενεργοποιηθούν χρόνια αργότερα.
Η Ρωσία και η Ουκρανία δεν είναι μεταξύ των 112 κρατών που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς του 2008, η οποία απαγορεύει τη χρήση , τη μεταφορά, την παραγωγή και την αποθήκευσή τους.
Οι δύο άλλες χώρες στις οποίες καταγράφηκαν πέρυσι επιθέσεις με τέτοιου είδους όπλα, η Μιανμάρ και η Συρία, επίσης δεν έχουν υπογράψει τη Σύμβαση, κάτι που δεν έχουν πράξει ούτε οι ΗΠΑ, οι οποίες προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις το 2023 όταν αποφάσισαν να παραδώσουν όπλα διασποράς στην Ουκρανία.
Από τότε η Ουάσινγκτον έχει παραδώσει στο Κίεβο τουλάχιστον επτά φορτία με όπλα διασποράς, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο.
«Φαινόμενο ντόμινο»
Σε παγκόσμιο επίπεδο η ΜΚΟ προειδοποιεί για την «ανησυχητική οπισθοδρόμηση» στις προσπάθειες υιοθέτησης νέων διεθνών κανόνων για την αποτροπή της χρήσης αυτών των όπλων.
Τον Μάρτιο η Λιθουανία έγινε η πρώτη χώρα που αποσύρθηκε από τη Σύμβαση του 2008, επικαλούμενη ανησυχίες για την περιφερειακή ασφάλεια.
Τότε η Ταμάρ Γκάμπελνικ, επικεφαλής του Παρατηρητηρίου, είχε καταγγείλει την απόφαση του Βίλνιους, φοβούμενη «ένα ευρύτερο φαινόμενο ντόμινο».
Λίγο αργότερα αυτή η χώρα της Βαλτικής μαζί με την Πολωνία, τη Λετονία, την Εσθονία και τη Φινλανδία εξέφρασαν την πρόθεσή τους να αποδεσμευθούν από τη συνθήκη που απαγορεύει τη χρήση ναρκών κατά προσωπικού λόγω «της ρωσικής επιθετικότητας».