Η διπλωματία των «ήρεμων νερών» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δείχνει να αγγίζει τα όριά της, με την Αθήνα να εξετάζει όλα τα σενάρια για την επόμενη φάση των σχέσεων με τη γειτονική μας χώρα
Η επιθετική ρητορική της Άγκυρας όπως αποτυπώθηκε τα τελευταία 24ωρα, σε συνδυασμό με την πρώτη παραβίαση του FIR Αθηνών από τουρκικά μαχητικά F-16 μετά από 30 μήνες, στέλνουν σήματα κινδύνου για πιθανή κλιμάκωση…
Του Κώστα Πασίση
Η εν λόγω παραβίαση αν και δεν αφορούσε τον εθνικό εναέριο χώρο, ερμηνεύεται ως μια «δοκιμή αντοχής» της ελληνικής πλευράς.
Ενώ το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα υπάρξει ανάλογη συνέχεια, που παραπέμπει στο δύσκολο και συνάμα ταραγμένο παρελθόν.
«…υπάρχει μια υποβόσκουσα ένταση από πλευράς Τουρκίας, ανέφερε ο Κώστας Υφαντής, καθηγητής διεθνών σχέσεων ο οποίος επεσήμανε ακόμη, ότι αν η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν τον Σεπτέμβριο δεν πάει καλά, το κλίμα δεν αποκλείεται να επιδεινωθεί…
Η πρόσφατη επίθεση του τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, κατά του Νίκου Δένδια, με αιχμές περί «φθηνής πολιτικής που μπορεί να οδηγήσει σε κρίση», λειτούργησε ως προειδοποιητικό καμπανάκι.
Ο κ. Φιντάν επιτέθηκε στην Ελλάδα λέγοντας ότι «ανοίγει την πόρτα σε κρίσεις που μπορούν να δημιουργήσουν γεωστρατηγικό κόστος»…
Από την πλευρά της Αθήνας, οι απαντήσεις ήταν άμεσες. Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ξεκαθάρισε ότι «η Ελλάδα ούτε φοβικά σύνδρομα έχει, ούτε προσδιορίζεται σε αναφορά με την Τουρκία», ενώ τόνισε ότι «οι σχέσεις καλής γειτονίας δεν προάγονται με αμετροεπείς και άκαιρες δηλώσεις».
Σε αυτό το περίεργο κλίμα ο κ. Γεραπετριτης επιβεβαίωσε ότι θα υπάρξει συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη μεταξύ 22ης-26ης Σεπτεμβρίου η οποία δεν θα είναι εθιμοτυπική…
Τα σενάρια για τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν
Στην προκειμένη περίπτωση τα σενάρια είναι τρία.
Το πρώτο, το θετικό, είναι η διατήρηση της «ήρεμης» διπλωματίας με εστίαση στη θετική ατζέντα…
Σε αυτό το σενάριο, οι δύο πλευρές θα αποφύγουν την ευθεία αντιπαράθεση για «καυτά» ζητήματα, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου ή το τουρκολιβυκό μνημόνιο, και θα συμφωνήσουν σε έναν οδικό χάρτη για το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, που έχει σχεδόν ξεχαστεί ή κατά άλλους δεν υφίσταται πλέον…
Το δεύτερο είναι η ελεγχόμενη ένταση. Στην προκειμένη περίπτωση οι δύο πλευρές δεν καταλήγουν σε σύγκλιση για ζητήματα όπως τα θαλάσσια πάρκα και η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Κύπρου.
Ο Ερντογάν επαναφέρει παλαιές θέσεις και ο Μητσοτάκης απαντά με σαφείς «κόκκινες γραμμές».
Έτσι το αποτέλεσμα αναμένεται να είναι μια πιο ψυχρή σχέση…
Το τελευταίο προβλέπει νέα όξυνση… Το ραντεβού αποτυγχάνει να παράξει θετικό αφήγημα και συνοδεύεται από σκληρές δηλώσεις εκατέρωθεν.
Η Τουρκία κλιμακώνει με νέες παραβιάσεις ή έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η Αθήνα απαντά με διεθνοποίηση του ζητήματος και όχι μόνο…
Οι αναλύσεις της Αθήνας
Το Μαξίμου πάντως το τελευταίο διάστημα έχει ανοίξει εκ νέου το φάκελο των ελληνοτουρκικών και ταυτόχρονα έχει θέσει στο «μικροσκόπιο» της, τις κινήσεις της Άγκυρας.
Εκτιμάται ότι η Τουρκία έχει διπλωματικές ανασφάλειες, από τρεις ελληνικές πρωτοβουλίες:
– Το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, που η Αθήνα προωθεί με περιβαλλοντική και αναπτυξιακή λογική.
– Τη δημιουργία Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων, τα οποία αντιμετωπίζονται από την Άγκυρα ως μονομερείς κινήσεις κατοχύρωσης δικαιωμάτων.
– Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου, που έχει τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την Τουρκία να προκαλεί λέγοντας ότι κανένα ενεργειακό εγχείρημα δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τη δική της έγκριση.
Η Αθήνα, από την πλευρά της πάντως, εμφανίζεται ανυποχώρητη.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης διαβεβαίωσε ότι το έργο θα συνεχιστεί, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεπειών σε περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει να το παρεμποδίσει.
