Μια στροφή στην αμυντική πολιτική της χώρας σηματοδοτεί η πρόσφατη πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού, για την αξιοποίηση του νέου ευρωπαϊκού μηχανισμού SAFE και την αύξηση του Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ) στα 30 δισ. ευρώ.
Του Κώστα Πασίση
Η ενίσχυση των εξοπλιστικών προγραμμάτων, όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός, στέλνει σαφές μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να προστατεύσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα απέναντι σε κάθε πιθανή απειλή, ειδικά από την πλευρά της Τουρκίας που εξακολουθεί να προωθεί επιθετικές πολιτικές στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η συμμετοχή της Ελλάδας στον SAFE και στο πρόγραμμα ReARM Europe, μια απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, τοποθετεί τη χώρα στο επίκεντρο της διαμόρφωσης της ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής.
Με τη συμμετοχή της, η Ελλάδα αποκτά ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση ευρωπαϊκών πολιτικών άμυνας και ασφάλειας, συμβάλλοντας στην ανάδειξη της Ε.Ε ως παγκόσμιας δύναμης με στρατηγική αυτονομία.
Το γεγονός ότι η Ελλάδα, υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, πρωτοστάτησε στην ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής για την ενίσχυση της άμυνας αποδεικνύει τη δυνατότητά της να επηρεάζει και να διαμορφώνει κρίσιμα ευρωπαϊκά εργαλεία.
Κοινός παρονομαστής όλων αυτών είναι ότι η Ελλάδα παύει να είναι πλέον απλός «πελάτης» και μετατρέπεται σε συνδιαμορφωτή της ευρωπαϊκής στρατηγικής.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η πρόταση της για μια ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα η οποία προβάλλει την Ελλάδα ως έναν πυλώνα σταθερότητας στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Ευρώπης, συνδέοντας την εθνική της υπόσταση με την ασφάλεια ολόκληρης της Ένωσης.
Όπως επισημαίνεται αυτές οι κινήσεις ενισχύουν την αποτρεπτική της ισχύ, όχι μόνο μέσω εξοπλισμών, αλλά και μέσω ισχυρών διπλωματικών και οικονομικών συμμαχιών.
Σε οικονομικό επίπεδο, η ένταξη στον SAFE, όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, εξασφαλίζει πρόσβαση σε χαμηλότοκα δάνεια, ύψους τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ, γεγονός που ενισχύει τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.
Οι πόροι αυτοί, σε συνδυασμό με το διευρυμένο εξοπλιστικό πρόγραμμα, ενισχύουν την ελληνική αμυντική βιομηχανία, ενθαρρύνουν τις εγχώριες επενδύσεις και δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.
Δεν είναι πανάκεια…
Όπως τονίζεται ο μηχανισμός SAFE δεν είναι πανάκεια για την Ελλάδα, ούτε πρόκειται να λύσει από μόνος του όλα τα ζητήματα της εθνικής άμυνας ή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Είναι όμως ένα σημαντικό εργαλείο, που αν αξιοποιηθεί σωστά, μπορεί να λειτουργήσει ως επιταχυντής εξελίξεων στην αμυντική θωράκιση και την γεωπολιτική θέση της χώρας.
Εκεί που βοηθά σημαντικά είναι ότι παρέχει πρόσβαση σε χαμηλότοκη χρηματοδότηση για επενδύσεις σε στρατιωτικό εξοπλισμό, γεγονός κρίσιμο για μια χώρα με περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο.
Τι είναι το SAFE
Το SAFE είναι ένας νέος χρηματοδοτικός μηχανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχεδιασμένος για να ενισχύσει την παραγωγή αμυντικού υλικού στην Ευρώπη και να στηρίξει τα κράτη-μέλη στις στρατιωτικές τους επενδύσεις.
Βασικοί στόχοι του είναι:
Πρώτον. Η αύξηση της ευρωπαϊκής παραγωγής πυρομαχικών και οπλικών συστημάτων, ώστε να καλυφθούν τόσο οι ανάγκες των κρατών-μελών όσο και η στήριξη της Ουκρανίας.
Δεύτερον. Η χρηματοδότηση εξοπλιστικών επενδύσεων μέσω επιδοτήσεων ή ευνοϊκών δανείων, σε χώρες που επιθυμούν να ενισχύσουν τις ένοπλες δυνάμεις και τη βιομηχανική τους βάση.
Τρίτον η ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και μείωση της εξάρτησης από τρίτες χώρες στον κρίσιμο τομέα της ασφάλειας.