Ένα φιλόδοξο σχέδιο μεταρρύθμισης που στοχεύει στη ριζική αναμόρφωση των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, με ορίζοντα το 2030 και πέρα, αποτελεί η «Ατζέντα 2030», όπως παρουσιάστηκε από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νίκο Δένδια.
Στόχος είναι η ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας, η προσαρμογή στις σύγχρονες προκλήσεις και η δημιουργία ενός ευέλικτου, αποδοτικού και βιώσιμου αμυντικού συστήματος.
Του Κώστα Πασίση
Η δεύτερη φάση της μεταρρύθμισης, που ανακοινώθηκε πρόσφατα, εισάγει τολμηρές αλλαγές, από την αναδιάρθρωση της στρατιωτικής δομής έως την οικονομική αξιοποίηση πόρων και την αναβάθμιση της εκπαίδευσης των στρατευσίμων.
Επίσης μια βασική επιδίωξη της «Ατζέντας 2030» είναι η ενίσχυση της εθνικής άμυνας μέσω ενός ολοκληρωμένου προγράμματος εξοπλισμών.
Ο Υπουργός αναφέρθηκε σε έναν 12ετή προγραμματισμό, που εκτείνεται σε βάθος 20ετίας, με έμφαση στην ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
Η σχετική αναφορά του κ. Δένδια φανερώνει ότι η ελληνική αμυντική βιομηχανία έχει κενά που πρέπει να καλυφθούν. Και ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης και ανάπτυξης της.
Ιστορικά, η ελληνική αμυντική βιομηχανία, παρά τις δυνατότητές της, είχε …θέματα να αντιμετωπίσει όπως η περιορισμένη χρηματοδότηση και η έλλειψη μακροπρόθεσμου σχεδιασμού.
Εταιρείες όπως η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία και τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα έχουν επιδείξει ικανότητες, αλλά συχνά περιορίζονται από γραφειοκρατία, μειωμένες παραγγελίες και έλλειψη επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη.
Η δέσμευση του Υπουργού ότι το 25% του προϋπολογισμού εξοπλισμών θα κατευθυνθεί στην εγχώρια βιομηχανία δείχνει μια στρατηγική στροφή προς την ενίσχυση της με τεχνολογική αυτονομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Παράλληλα, η «Ασπίδα του Αχιλλέα», μια ολιστική στρατηγική αποτροπής, αποτελεί τον πυρήνα της φιλοσοφίας του προγράμματος, με σκοπό τη δημιουργία ενός ισχυρού πλαισίου προστασίας έναντι εξωτερικών απειλών.
Το εν λόγω αποτρεπτικό σύστημα περιλαμβάνει την απόκτηση σύγχρονων οπλικών συστημάτων, όπως μαχητικά αεροσκάφη, φρεγάτες, μη επανδρωμένα drones και συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, που θα ενισχύσουν την ικανότητα της Ελλάδας να αποτρέψει πιθανές επιθετικές ενέργειες.
Οι αλλαγές στο στράτευμα
Η μεταρρύθμιση επικεντρώνεται επίσης στην αναδιάρθρωση της δομής των Ενόπλων Δυνάμεων. Η κατάργηση της κατάταξης στο Πολεμικό Ναυτικό και την Πολεμική Αεροπορία από το 2026, με όλους τους στρατεύσιμους να εκπαιδεύονται πλέον στον Στρατό Ξηράς, σηματοδοτεί μια νέα πορεία.
Το νέο μοντέλο εκπαίδευσης, που ξεκινά τον Σεπτέμβριο του 2026, θα είναι προσαρμοσμένο στα διδάγματα των σύγχρονων πολέμων, όπως στην Ουκρανία ή τη Μέση Ανατολή.
Η κίνηση αυτή αποσκοπεί στη δημιουργία ενός πιο αποτελεσματικού συστήματος εκπαίδευσης, ικανού να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σύγχρονου πολέμου, που δεν έχει σχέση με το παρελθόν.
Παράλληλα, η «Ατζέντα 2030» δίνει έμφαση στην οικονομική αποδοτικότητα και τη βιωσιμότητα. Η ενοποίηση των τριών ταμείων των Ενόπλων Δυνάμεων και η δημιουργία ενός νέου φορέα για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας στοχεύουν στη μείωση του λειτουργικού κόστους και την απελευθέρωση πόρων για επενδύσεις σε εξοπλισμό και εκπαίδευση.
Επίσης η συγχώνευση 45 επιπλέον στρατοπέδων, πέρα από τα 137 που έχουν ήδη κλείσει, και η μείωση των στρατιωτικών δικαστηρίων από 15 σε 6 αναμένεται να εξοικονομήσουν 85 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, με επιπλέον 16,5 εκατομμύρια από τις συγχωνεύσεις.
Ένα ακόμα κρίσιμο στοιχείο είναι η αναβάθμιση της στρατιωτικής διοίκησης. Η κατάργηση της Α’ Στρατιάς και η δημιουργία τεσσάρων αυτοτελών γεωγραφικών διοικήσεων, Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας, Αιγαίου-Ανατολικής Μεσογείου και Αττικής, στοχεύουν σε πιο ευέλικτη διοικητική δομή.
Επιπλέον, η ίδρυση διοικήσεων μη επανδρωμένων μέσων σε όλα τα Όπλα και η αναβάθμιση της Γενικής Επιθεώρησης Στρατού υπογραμμίζουν τη στροφή προς την τεχνολογία και την καινοτομία.
Τέλος, η «Ατζέντα 2030» δίνει προτεραιότητα στην ευημερία των στρατευσίμων και του προσωπικού. Η αύξηση των αποζημιώσεων των οπλιτών, με βάση τα 100 ευρώ μηνιαίως για την παραμεθόριο και 50 ευρώ για την ενδοχώρα, καθώς και οι αυξήσεις στα επιδόματα στόλου και ειδικών καθηκόντων, αποσκοπούν στη βελτίωση του ηθικού και της ποιότητας ζωής.
Ενώ οι αυξήσεις στους φοιτητές των στρατιωτικών σχολών κάνουν πιο ελκυστική την στρατιωτική καριέρα.
