Ευρήματα που παραπέμπουν σε μεγάλο πόλεμο και ολική καταστροφή βρέθηκαν στην πόλη που θεωρείται από τους αρχαιολόγους ότι ήταν η αρχαία Τροία. Όχι όποιας κι όποιας περιόδου. Των τελών της εποχής του Χαλκού, δηλαδή περί το 1184 π.Χ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έχουν κάνει μέχρι σήμερα ιστορικοί και αρχαιολόγοι, ο τρωικός πόλεμος, και η πτώση της πανίσχυρης Τροίας, έλαβαν χώραν περί το 1150 π.Χ.
Στην προϊστορική περίοδο, είναι μάλλον αδύνατη η ακριβής χρονολόγηση. Δεν παίζουν δηλαδή ρόλο μερικές δεκαετίες πριν ή μετά. Ισως λοιπόν στην πόλη που ανασκάπτει ο καθηγητής Ρουστέμ Ασλάν, η μεγάλη καταστροφή ύστερα από άλωση να έγινε το 1150. Ισως και όχι. Το σημαντικό εδώ είναι πως φαίνεται ότι όντως έγινε.
Ο Ομηρος αποδεικνύεται εκτός από ποιητής και ένας ιδιότυπος ιστορικός. Αν όντως τα νέα ευρήματα σε στρώματα της εποχής του Χαλκού υποδεικνύουν μακροχρόνιο πόλεμο εκείνη την περίοδο, τότε ίσως μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως ο τρωικός πόλεμος έγινε. Ο δρ Ασλάν, επικεφαλής των ανασκαφών έσκαβε στον χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς τα τελευταία 2- 3 χρόνια. Εκεί δεν υπήρχαν κτήρια και διατηρούνται στρώματα της Εποχής του Χαλκού, δηλαδή της εποχής του Τρωικού Πολέμου. Μέχρι τώρα, όπως συνέβη και με τους προηγούμενους ανασκαφείς, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Ερρίκος Σλήμαν και ο Μάνφρεντ Κόρφμαν, αν και έχουμε ενδείξεις πολλών μικρών επιδρομών, δεν είχε βρει ακόμα ένδειξη ενός μεγάλου πολέμου. Μέχρι τώρα.
«(και ο μύθος κρύπτει νουν αληθείας)» έγραφε ο Ανδρέας Κάλβος στην ωδή «Εις Σάμον». Οι αρχαίοι μύθοι φαίνεται πω έκρυβαν πολλές αλήθειες μέσα τους. Τα ευρήματα, κυρίως «βόλια» σφεντόνας και μια μεγάλη, ολοκληρωτική καταστροφή, δείχνουν προς τη μεριά του τρωικού πολέμου ή κάποιου ανάλογου γεγονότος, που δεν μας είναι γνωστό από την ιστορία. Η Ποίηση, όμως, έκανε όπως όλα δείχνουν, το θαύμα της.
Σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο «Ανατολή», η τρέχουσα ανασκαφική περίοδος του 2025, που υποστηρίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας και χρηματοδοτείται από την Istanbul Steel and Iron Industries Inc. (ICDAS), διεξάγεται σε συνεργασία με την επαρχία του Τσανάκαλε, το Πανεπιστήμιο Canakkale Onsekiz Mart και τη διοίκηση του χωριού Tevfikiye.
Με επικεφαλής τον αρχαιολόγο και ακαδημαϊκό Ρουστέμ Ασλάν, οι φετινές ανασκαφές επικεντρώνονται στην πρόσβαση στο στρώμα καταστροφής της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, που συνδέεται ευρέως με αυτό που συνηθίζουμε να ονομάζουμε Τρωικό Πόλεμο, για την αποκάλυψη αντικειμένων που συνδέονται αυτόν.
Παρά το γεγονός ότι η φετινή ανασκαφική περίοδος βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, η ομάδα έχει ήδη ανακαλύψει πέτρες για σφεντόνα 3.500 ετών μπροστά από ένα ανάκτορο που χρονολογείται στην 6η φάση της Τροίας. Η φάση VI είναι ακριβώς αυτή η Τροία, που αλώθηκε από τους Μυκηναίους (Αχαιούς). Αυτά τα ευρήματα προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για τις στρατηγικές άμυνας και επίθεσης της Εποχής του Χαλκού.
Ο Ασλάν δήλωσε στο πρακτορείο ότι οι φετινές προσπάθειες στο πλαίσιο του έργου «Κληρονομιά για το Μέλλον» θα επικεντρωθούν σε δύο ξεχωριστές περιοχές ανασκαφής.
Αναφερόμενος σε προηγούμενες ανακαλύψεις από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού — που συχνά αναγνωρίζονται ως «Ομηρική Τροία» — που περιλαμβάνουν αιχμές βελών και όπλα που βρέθηκαν κοντά στο παλάτι και τα τείχη της πόλης, ο Ασλάν είπε ότι ο στόχος είναι να φτάσει κανείς στο στρώμα καταστροφής που σχετίζεται με τον πόλεμο.
Σημειώνοντας ότι ο Τρωικός Πόλεμος έχει γοητεύσει τους αρχαιολόγους από τον 19ο αιώνα, εμπνέοντας δεκαετίες έρευνας για την αποκάλυψη απτών στοιχείων της σύγκρουσης, τόνισε πως τα τελευταία τρία με τέσσερα χρόνια οι μελέτες που επικεντρώνονται σε αυτήν την περίοδο έχουν ενταθεί.
Ο Ασλάν τόνισε ότι η Τροία είναι ένας πολυεπίπεδος τύμβος που διατηρεί ερείπια από πολλές εποχές, συμπεριλαμβανομένων σκελετών από την Ανατολική Ρωμαϊκή περίοδο και αντικειμένων από μεταγενέστερες εποχές που βρέθηκαν σε προηγούμενες ανασκαφές.
Η αρχαιολογική έρευνα στον λόφο με το όνομα Χισαρλίκ ξεκίνησε το 1863 με τον Φρανκ Κάλβερτ και συνεχίστηκε επίσημα με τον Ερρίκο Σλήμαν το 1871, ακολουθούμενο από τον Βίλχελμ Ντέρπφελντ και τον Καρλ Μπλέγκεν.
Ο καθηγητής ανέφερε ότι ο εντοπισμός σαφών ιχνών πολέμου στην αρχαιολογία παραμένει μια σημαντική πρόκληση. Οι ανασκαφές με επικεφαλής τον Carl Blegen τη δεκαετία του 1930 και τον Manfred Osman Korfmann τη δεκαετία του 1980 αποκάλυψαν ένα καμένο στρώμα καταστροφής που χρονολογείται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού, γύρω στο 1200 π.Χ., στα στρώματα 6 και 7 (VI και VII ή Via) της Τροίας. Η παρουσία σκελετών, όπλων και άλλων καταλοίπων μέσα σε αυτό το στρώμα υποδηλώνει καταστροφή που σχετίζεται με τον πόλεμο.
Τα τελευταία χρόνια, έχουν αναδυθεί προκαταρκτικά στοιχεία για ένα ακόμη στρώμα καταστροφής ανάμεσα στην αγορά, το παλάτι και τα αμυντικά τείχη.
Ο Ασλάν είπε ότι η ομάδα αναζητά στοιχεία όπως όπλα ενσωματωμένα σε στρώματα φωτιάς και βιαστικά θαμμένους σκελετούς – αποκαλυπτικά σημάδια σύγκρουσης και καταστροφής.
«Βρήκαμε τα πρώτα στοιχεία τα προηγούμενα χρόνια. Φέτος, στο πλαίσιο του έργου «Κληρονομιά για το Μέλλον», σχεδιάζουμε να επεκτείνουμε τον ερευνητικό τομέα και αναμένουμε εκπληκτικά αποτελέσματα», πρόσθεσε.
Περιέγραψε ανακαλύψεις κοντά στο παλάτι της Τροίας 6, όπου πέτρες για σφεντόνα — κατασκευασμένες από πηλό και ποτάμιο λίθο — ανακαλύφθηκαν σε στρώματα μπάζων μπροστά από το κτίριο.
Οι πέτρες για σφεντόνες ήταν κρίσιμα όπλα κατά την Εποχή του Χαλκού, εξήγησε, και η συγκέντρωσή τους υποδηλώνει ότι η περιοχή εξυπηρετούσε τόσο αμυντικούς όσο και επιθετικούς σκοπούς.
Τονίζοντας την αξία της περσινής ανακάλυψης δύο αιχμών βελών της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην ίδια περιοχή, δήλωσε: «Αυτό δείχνει ότι πιο σημαντικά ευρήματα που σχετίζονται με πιθανή καταστροφή μπορεί να προκύψουν καθώς προχωρούν οι ανασκαφές».
Τρωικός Πόλεμος
Ο Τρωικός Πόλεμος ξεκίνησε αφότου ο Πάρης της Τροίας απήγαγε την Ελένη, σύζυγο του Μενέλαου, βασιλιά της Σπάρτης.
Η σύγκρουση περιελάμβανε μεγάλες μάχες έξω από τα τείχη της Τροίας, καθώς οι Έλληνες προσπαθούσαν να πάρουν πίσω την Ελένη.
Υστερα από μια δεκαετή πολιορκία που εξάντλησε και τις δύο πλευρές, οι Έλληνες τελικά επικράτησαν χάρη στη στρατηγική του Αγαμέμνονα, χρησιμοποιώντας τον Δούρειο Ίππο – ιδέα του Οδυσσέα – για να διεισδύσουν στην πόλη.
Ο καθηγητής Ασλάν, λέει πως στην Τροία VI, δηλαδή την Τροία που έγινε- αν έγινε- ο τρωικός πόλεμος, τα τείχη καταστράφηκαν από σεισμό. Όχι όμως κοντά στην εισβολή των Ελλήνων, αλλά 150 χρόνια πριν, το 1300 π.Χ.
Ποιο ήταν το μυστικό τους; Η ειδική κατασκευή. Τα τείχη χτίζονταν με ειδικό σύστημα και με κλίση, ώστε να μειώνονται οι καταπονήσεις από τα σεισμικά φορτία. Επίσης, ρόλο έπαιξαν τα προτειχίσματα, που στήριζαν το τείχος. Όλα αυτά διότι ήταν χτισμένη επάνω σε δύο ενεργά ρήγματα.
Σε κάθε περίπτωση, η οχύρωση της πόλης ήταν πολύ ισχυρή, όπως μαθαίνουμε από την «Ιλιάδα» του Ομήρου. Αυτό δείχνουν και τα ευρήματα των ανασκαφών τόσα χρόνια.
Λεπτομέρεια: η «ομηρική» Τροία ήταν η πιο φτωχική από όλες, όπως μαρτυρούν τα ευρήματα…
